Polska jest dziś modelowym sojusznikiem, co pokazuje, że głosowanie za przyjęciem jej do NATO było dobrym wyborem – powiedzieli PAP republikańscy senatorowie Chuck Grassley i Susan Collins, którzy w 1998 r. opowiedzieli się za ratyfikacją akcesji Polski, Czech i Węgier do Sojuszu Północnoatlantyckiego.
1 maja 1998 roku w amerykańskim Senacie doszło do historycznego głosowania: poważnie zwaśnione już wówczas Partia Demokratyczna i Partia Republikańska zgodnie zagłosowały za tym, by po raz pierwszy od zakończenia zimnej wojny przyjąć do Sojuszu Północnoatlantyckiego trzy nowe kraje, byłych członków Układu Warszawskiego: Polskę, Czechy i Węgry. Głosowanie było ważnym krokiem na drodze do akcesji tych trzech państw, sfinalizowanej 10 miesięcy później. Za rozszerzeniem głosowało 80 senatorów, a przeciw było 19, w tym 10 najbardziej lewicowych Demokratów i dziewięciu najbardziej konserwatywnych Republikanów.
„NATO dało Zachodowi pół wieku bezpieczeństwa, a to w rzeczy samej jest początek kolejnych 50 lat pokoju” – ogłosił po głosowaniu ówczesny senator i wiceszef komisji spraw zagranicznych Joe Biden, kluczowy orędownik ratyfikacji rozszerzenia NATO. „W szerszym sensie naprawimy historyczną niesprawiedliwość narzuconą Polakom, Czechom i Węgrom przez Józefa Stalina” – dodał.
Obecny prezydent USA jest jedną z nielicznych wciąż czynnych w polityce osób, które brały udział w głosowaniu. Oprócz niego z głosującej wówczas setki senatorów pozostało siedmioro: Demokraci Dick Durbin, Patty Murray i Ron Wyden oraz Republikanie Lisa Murkowski, Chuck Grassley, Susan Collins i odchodzący lider partii w Senacie Mitch McConnell. Poza Wydenem – który dopiero w późniejszych latach głosował już za rozszerzeniem Sojuszu o kolejne kraje – wszyscy oddali głos na tak.
W rozmowie z PAP 90-letni senator Grassley, najstarszy członek izby, zapewnił, że nie żałuje swojej decyzji.
„Historia tylko potwierdziła, że to był słuszny wybór. Patrząc na to z dzisiejszej perspektywy, trudno powiedzieć cokolwiek innego. Polska bardziej niż jakikolwiek inny kraj, może oprócz państw bałtyckich, wypełnia swoje zobowiązania sojusznicze i oklaskuję ją za to” – skomentował senator z Iowa, wskazując na inwestycje Polski w obronność i zaangażowanie kraju w Afganistanie. „Cieszę się, że miałem w tym swój udział” – dodał.
W podobnym tonie wyraziła się reprezentująca stan Maine Collins, dziś wiceszefowa najważniejszej w Senacie komisji ds. budżetu.
„Nie ulega wątpliwości, Polska udowodniła, że jest bardzo wartościowym, modelowym członkiem Sojuszu” – powiedziała PAP polityk. Podkreśliła, że Polska dobitnie udowadnia to obecnie swoją postawą wobec wojny na Ukrainie. „Szczególnie podziwiam odpowiedź Polski na to, co się stało na Ukrainie, a zwłaszcza to, jak wielu uchodźców przyjęli Polacy. Więc jak najbardziej, podjęliśmy wtedy dobrą decyzję” – dodała.
Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)
