Na biurko prezydenta Baracka Obamy trafiła ustawa zatwierdzona przez Izbę Reprezentantów w kwietniu, a przez Senat w tym tygodniu. Jak poinformował Huffington Post przedstawiciel administracji, Biały Dom ma do niej pewne zastrzeżenia, ponieważ ustawa utrudnia właścicielom domów przeznaczonych na foreclosure podważanie tych decyzji na drodze sądowej.
Jeśli prezydent podpisze ustawę, to sądy będą zobowiązane do przyjmowania dokumentów podpisanych przez notariuszy z innych stanów, a cała procedura zostanie ograniczona i przyspieszona, pozbawiając właścicieli jedynej legalnej metody podważenia decyzji o odebraniu domu.
Ustawa nadeszła z chwilą, gdy GMC, JPMorgan Chase i Bank of America przyznały się do zaniedbań w zakresie sprawdzania dokumentów, przed wydaniem postanowienia o foreclosure. Kontrowersje, jakie wybuchły w związku z tymi nieścisłoś- ciami w ostatnich tygodniach, rzucają cień na cały system. Washington Post informuje, że Mortgage Electronic Registration Systems, który nie jest bankiem, wydawał w sprawie odbierania domów decyzje, do czego nie miał prawa.
Prokurator generalny Ohio, Richard Cordray, który wniósł do sądu oskarżenie przeciw JPMorgan Chase, Bank of America i Ally Financial Inc., zarzucając tym instytucjom naruszenie stanowych praw w sprawach związanych z odbieraniem domów, i sekretarz stanowa Jennifer Brunner, podejrzewają, że zatwierdzenie ustawy w tym właśnie momencie świadczyć może, że kompanie udzielające pożyczek hipotecznych wywierały na Senat silne naciski.
Banki oskarżone przez Cordraya już wcześniej wydały polecenie wstrzymania procedur foreclosure i eksmisji z domów w 23 stanach, gdzie sądy decydują o odbieraniu domów.
W środę prokurator generalny Connecticut, Richard Blumenthal, wezwał do zamrożenia wszystkich fore-closures.
Prokuratorzy z Ohio, Connecticut, Florydy, Teksasu, Karoliny Północnej, Iowa i Illinois podjęli dochodzenia przeciw bankom celem wyjaśnienia, czy odbieranie domów było zgodne z prawami stanowymi.
W sierpniu pożyczkodawcy przejęli w całym kraju 95,364 domy i zawiadomili 338,836 właścicieli o podjęciu przeciw nim procedury foreclosure. Część firm, które udzieliły pożyczek przyznaje, że ich pracownicy mogli podpisywać zgody na wszczęcie tej procedury bez potwierdzania dokładności informacji zawartych w przedstawionych im dokumentach.
Do sądów trafiły tysiące spraw, w których właściciele domów oskarżają pożyczkodawców o przedstawianie fałszywych dokumentów, by odebrać im dom, nawet w przypadku, gdy nie posiadają tytułu własności. Ich adwokaci domagają się wskazania prawdziwego właściciela tytułu, co nie jest sprawą łatwą, ponieważ pożyczki były sprzedawane inwestorom na całym świecie. Za bałagan i stworzenie możliwości oszustw winią Mortgage Electronic Registration Systems Inc. (MERS), który zajmuje się transferem pożyczek hipotecznych między bankami.
W większości przypadków foreclosure pożyczkobiorcy zalegają z opłatami przez ponad rok.
Poza odbieraniem domów od chwili spadku cen nieruchomości wiele osób, zwłaszcza te, które zaciągnęły pożyczkę wyższą od obecnej wartości domu, po prostu odmawia uiszczania dalszych spłat i opuszcza dom. Przed takim rozwiązaniem, zwanym tu „strategic default”, w przypadku, gdy właściciela stać na spłaty, lecz dochodzi do wniosku, że mu się to nie opłaca, ostrzega Terry Savage z Chicago Sun–Times.
Okazuje się, że 31% wszystkich foreclosures w USA (do marca tego roku) można podciągnąć pod „strategic default”. Liczba ta prawdopodobnie wzrośnie z powodu dalszego spadku cen nieruchomości i rosnącego gniewu Amerykanów na instytucje finansowe.
Zanim ktoś zdecyduje się na taki krok, powinien sprawdzić, czy jego stan zezwala na tzw. „deficiency judgements”.
W Illinois i w dwudziestu kilku innych stanach prawo to obowiązuje. Jeśli sąd ustali, że właściciel domu mógł pozwolić sobie na spłaty, to pożyczkodawca może ubiegać się o zwrot tej części pożyczki, jaką stracił po sprzedaży domu. Ma prawo do odebrania zaległości z konta bankowego lub z aktualnych zarobków.
Jak widać, na razie nie ma konkretnej odpowiedzi na pytanie postawione w tytule. Pewnym pocieszeniem będzie zatem informacja, która nadeszła do redakcji Dziennika Związkowego z biura prokurator generalnej Illinois Lisy Madigan.
Madigan i siedmiu innych stanowych prokuratorów generalnych ogłosiło umowę zawartą pozasądownie z Wells Fargo Bank w sprawie oszukańczych metod marketingowych stosowanych przy promowaniu wyjątkowo ryzykownych pożyczek, zwanych „payment option adjustable rate mortgage”. Wells Fargo zobowiązał się do zmodyfikowania tych pożyczek dla 531 właścicieli domów z Illinois, na co przeznacza ponad $39.5 miliona.
(eg)
