The Warsaw
Czy pandemia COVID-19 wpłynęła na postawy zakupowe? W przypadku indywidualnych wyborów konsumenckich obywateli Polski zaczynamy dostrzegać daleko idące zmiany trendów, a co za tym idzie – sieci handlowe zmieniają swoją politykę marketingową i sprzedażową na rynku krajowym. Jaki to może mieć wpływ na gospodarkę? Czy patriotyzm konsumencki może mieć znaczenie w życiu codziennym?
Według najnowszych badań ARC Rynek i Opinia, obecnie patriotyzm konsumencki jest widoczny szczególnie w przypadku artykułów spożywczych – aż 70 proc. Polaków najchętniej wybiera krajowe produkty. Lokalne marki kojarzone są z wysoką jakością i świeżością, a polska żywność uważana jest za zdrową, bezpieczną i ekologiczną. Coraz częściej lokalne pochodzenie produktów zaczyna mieć wpływ w innych kategoriach wyborów konsumenckich, takich jak odzież, obuwie czy kosmetyki, gdzie także cenimy sobie wysoką jakość rodzimych wytwórców. Warte uwagi stają się także działania sieci handlowych (częściej podmiotów pochodzenia zagranicznego), które zdominowały nasz rynek handlowy. Przez lata uczestniczyliśmy w polityce promocji trendów dostępności wszelkich produktów, która miała na celu unifikację żywności w marketach spożywczych na terenie Unii Europejskiej. Kryteriami wyboru konsumenta były cena oraz rozpoznawalność marki produktu.
Teraźniejszość i wyniki przywołane w pierwszej części artykułu to nie przypadek czy też błąd statystyczny. To także efekt doświadczeń i refleksji wynikających z okresu pandemii. Jako społeczeństwo częściej zwracamy teraz uwagę na kwestie związane ze zdrowiem i odpornością – ma na to wpływ jakość żywności, którą kupujemy. Jako przedsiębiorcy i pracownicy myślimy częściej o solidarności gospodarczej w obliczu trudności prowadzenia handlu w związku z sytuacją epidemiczną, a jako mieszkańcy miast i wsi odczuwamy ogromne natężenie ruchu drogowego i wzrastające zanieczyszczenie środowiska. Czy wybór produktu rodzimego pochodzenia może mieć wpływ na takie płaszczyzny jak gospodarka, zdrowie i środowisko? W tym miejscu warto przytoczyć wypowiedź Zastępcy Dyrektora Generalnego KOWR Marcina Wrońskiego dla Polskiego Radia 24, który podczas ubiegłorocznego Forum Wizja Rozwoju w Gdyni stwierdził: „Zbyt mało konsumentów uwzględnia fakt, że kupując produkt z Polski, dajemy w ten sposób polskim rolnikom i firmom środki na inwestycje, a budżetowi państwa pieniądze na różne inwestycje. A dla pracowników tej branży taka postawa daje perspektywę stabilnego zatrudnienia. Co więcej, wydane na zakup polskich produktów pieniądze trafią z powrotem do konsumentów w postaci inwestycji w szpitale, drogi, szkoły, linie kolejowe”. Słowa przedstawiciela KOWR korespondują z wypowiedzią dr. Rafała Zgorzelskiego podczas konferencji dotyczącej strategii promocji produktów krajowych „PRODUKT POLSKI – odpowiedzialność w trudnych czasach”: „Kupując polskie produkty, mamy osobisty wpływ na rozwój polskiej gospodarki i świadomie kształtujemy swoją przyszłość. Patriotyzm ekonomiczny i świadome wybory konsumenckie to patriotyzm dnia codziennego, praktyczny. To nasze codzienne wybory”.
Przechodząc do omówienia strony ekonomicznej tego zagadnienia, okazuje się, że w przypadku produktów i usług spełniających dwa kryteria „polskości”, czyli wytwarzanych w Polsce przez firmy z polskim kapitałem, z każdej złotówki wydanej na taki produkt do krajowej gospodarki wróci aż 79 groszy. W przypadku produktów zagranicznych firm, ale produkowanych w Polsce, kwota ta wyniesie 76 groszy. Natomiast dla produktów w pełni zagranicznych, a tylko sprzedawanych na terenie naszego kraju, z każdej złotówki przeznaczonej na ich zakup pozostanie w Polsce jedynie 25 groszy. Mając na uwadze przytoczone wyżej wypowiedzi ekspertów, warto odnieść się także do działań w skali całego państwa, które także mają ogromne znaczenie pod względem budowy mechanizmów patriotyzmu gospodarczego w kraju. Według badań opinii publicznej przeprowadzonych na zlecenie polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, już 61,3% ankietowanych mieszkańców miast i wsi zwraca uwagę na certyfikację produktów żywnościowych, m.in. na promowany obecnie przez duże sieci handlowe znak PRODUKT POLSKI, który rozpoznaje już około 81% z nas. Celem wprowadzenia tego znaku było umożliwienie łatwiejszego rozpoznania produktu wytworzonego w kraju i z rodzimych surowców, tak by konsument mógł dokonać świadomego wyboru. Ma to miarodajny wpływ na krajową gospodarkę. Za zakupem lokalnej żywności przemawia także jej świeżość i jakość. Rodzime pochodzenie produktów to również krótsze łańcuchy dostaw do konsumenta, a co za tym idzie – zmniejszona ilość dwutlenku węgla CO2 wprowadzanego do atmosfery w trakcie długiej spedycji towarów z zagranicy. Warto tutaj zwrócić uwagę na zaangażowanie w promocję znaku PRODUKT POLSKI takich podmiotów jak spółki Grupy PKP, która postanowiła przygotować szeroką ofertę spedycyjną dla krajowych producentów żywności w celu zmniejszenia emisji spalin. PKP aktywnie uczestniczą w kampaniach promocyjnych, m.in. wyświetlając na dworcach oraz w pociągach spoty reklamowe akcji #KupujŚwiadomie #ProduktPolski.
Czy patriotyzm konsumencki i gospodarczy ma sens? Tak naprawdę, zamiast odpowiadać na to pytanie, lepiej zapytać, czemu tak późno o tej kwestii rozmawiamy i dlaczego jeszcze kilka lat temu w mediach częściej pojawiały się wypowiedzi na temat kapitału, który rzekomo miał nie mieć narodowości? Jak pokazuje przykład wysokorozwiniętych państw europejskich, zakorzeniona od wielu lat tradycja wyboru lokalnych produktów przez mieszkańców Niemiec, Francji, Włoch czy Austrii miała ogromny wpływ na całościowy rozwój gospodarczy i silną pozycję tych państw na arenie gospodarczej Europy i świata. W nowych postpandemicznych realiach ważny będzie fundament gospodarki, czyli to, na czym zaczniemy budować nową rzeczywistość, a patriotyzm konsumencki powinien być częścią tej podstawy na rzecz odbudowy gospodarki i rozwoju społeczeństwa.
Artur Krzeszowiak jest specjalistą ds. strategii komunikacji w agencji wykonawczej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi a także członkiem komitetu PZPN ds. rozwoju piłki nożnej kobiet w Polsce. Studiował Administrację Publiczną na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie, absolwent studium Film&Television Production Management London Film Academy, koordynator projektów w ramach akcji „Kupuj Świadomie - Produkt Polski”.
Niniejszy artykuł powstał w ramach działalności społeczno-misyjnej polskiego think tanku Warsaw Institute. Jeśli cenicie Państwo przygotowane przez naszych ekspertów treści, apelujemy o wsparcie finansowe naszej działalności realizowanej na zasadzie non-profit. Do regularnych darczyńców przysyłamy bezpłatnie anglojęzyczny kwartalnik The Warsaw Institute Review.Więcej informacji: www.warsawinstitute.org/support/Darowizny można dokonać bezpośrednio na konta bankowe:USD: PL 82 1020 4900 0000 8502 3060 4017EUR: PL 85 1020 4900 0000 8902 3063 7814GBP: PL 18 1020 4900 0000 8302 3069 6641PLN : PL 41 1020 1097 0000 7202 0268 6152SWIFT: BPKOPLPWDziękujemy!
Warsaw Institute to polski think tank zajmujący się geopolityką. Główne obszary badawcze to stosunki międzynarodowe, bezpieczeństwo energetyczne oraz obronność. Warsaw Institute wspiera Inicjatywę Trójmorza oraz stosunki transatlantyckie.
Warsaw Institute is a Polish think tank focusing on geopolitics. The main research areas are international relations, energy security and defense. The Warsaw Institute supports the Three Seas Initiative and transatlantic relations.
Consumer Patriotism as an Economic Opportunity
Has the COVID-19 pandemic affected shopping attitudes? In the case of individual consumer choices of Polish citizens, we are beginning to see significant changes in trends. Consequently, retail chains are altering their marketing and sales policies on the domestic market. How can this impact the economy? Can consumer patriotism be relevant to everyday life?
According to the latest research conducted by ARC Rynek i Opinia, consumer patriotism is now especially visible in the case of food products – as many as 70% of Poles prefer to choose domestic products. Local brands are associated with high quality and freshness, while Polish food is regarded as healthy, safe and ecological. Increasingly enough, more and more frequently the local origin of products has an impact on other areas of consumer choices, such as clothing, footwear and cosmetics, where we also value the high quality of domestic manufacturers. The activities of retail chains (more often than not foreign), which dominate our retail market, are also noteworthy. For years we participated in the policy of promoting trends of availability of all products, which aimed at unification of food in grocery stores across the European Union. The consumer’s choice was based on two criteria – price and recognition of the product’s brand.
The present and the results outlined in the first part of the article are not a coincidence nor a statistical error. They are also a consequence of experiences and reflections resulting from the pandemic. As a society, we now pay more attention to matters associated with health and immunity – the quality of the food we buy has an impact on them. As entrepreneurs and employees, we think more often about economic solidarity in the face of the difficulties associated with trade in the wake of the epidemic, while as urban and rural dwellers, we are experiencing tremendous traffic congestion as well as increasing environmental pollution. Can choosing a homegrown product have an impact on dimensions such as the economy, health and environment? At this point it is worth quoting the statement of Marcin Wroński, Deputy Director General of the National Support Center for Agriculture (KOWR), for Polskie Radio 24, who during last year’s Vision for Development Forum in Gdynia said that “too few consumers take into account the fact that by buying a product from Poland we give Polish farmers and companies funds for investments, and the state budget money for various investments. For employees of this sector such an attitude gives a prospect of stable employment. What is more, the money spent on purchasing Polish products will go back to the consumers in the form of investments in hospitals, roads, schools and railroad lines.” These words of the KOWR representative correspond with the statement of Rafał Zgorzelski, PhD, during the conference on the domestic products’ promotion strategies entitled “POLISH PRODUCT – responsibility in difficult times”: “by buying Polish products, we have a personal impact on the development of the Polish economy and we consciously shape our future. Economic patriotism and conscious consumer choices is an everyday, practical patriotism. These are our everyday choices.”
In terms of the economic aspect of this issue, it turns out that in the case of products and services meeting the two criteria of “Polishness,” i.e., being manufactured in Poland by companies with Polish capital, every PLN 1 spent on such a product returns as much as PLN 0.79 to the national economy. In the case of products made by foreign companies but manufactured in Poland this amount is PLN 0.76. On the other hand, in the case of fully foreign products that are only sold in Poland, each PLN 1 spent on their purchase will return only PLN 0.25 to the Polish economy. Bearing in mind the statements of the experts mentioned above, it is also worth referring to the actions on a national scale, which are also of great importance in terms of building mechanisms of economic patriotism in the country. According to the surveys by the Polish Ministry of Agriculture and Rural Development, the National Support Center for Agriculture and the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture, already 61.3% of surveyed urban and rural residents pay attention to the certification of food products, including the POLISH PRODUCT logo, promoted by large retail chains, which is already recognized by about 81% of us. The aim of introducing this logo was to facilitate recognition of products manufactured domestically and made from local resources, so that the consumer could make a conscious choice. This has a significant impact on the national economy. The freshness and quality of local food also advocates for its purchase. The domestic origin of products also means shorter supply chains and thus a reduction of carbon dioxide released into the atmosphere, during long shipment of goods imported from abroad. It is worth noting the involvement of entities in the promotion of the POLISH PRODUCT logo, such as the companies of the PKP Group, which prepared an extensive shipment offer for domestic food producers in order to reduce emissions. Polish State Railways actively participate in promotional campaigns, among others, by displaying advertisements of the #KupujŚwiadomie (shop consciously) and #ProduktPolski (Polish product) advertising spots at railway stations and aboard trains.
Does consumer and economic patriotism make sense? In fact, instead of answering this question, it is better to ask why are we focusing on this issue so late and why only a few years ago statements about capital, which supposedly had no nationality, appeared in the media more often? As the example of highly developed European countries shows, the long-established tradition of choosing local products by the inhabitants of Germany, France, Italy or Austria, had a huge impact on the overall economic development and strong position of these countries on the economic arena of Europe and the world. What will be vital in the new, post-pandemic reality, is the foundation of the economy, i.e., what we will build on a new reality, while consumer patriotism should be part of this foundation for rebuilding the economy and developing the society.
Artur KrzeszowiakArtur Krzeszowiak is a communication strategy specialist in the executive agency of the Ministry of Agriculture and Rural Development as well as a member of the PZPN committee for the development of women's football in Poland. He studied Public Administration at the University of Economics in Krakow, graduated from Film & Television Production Management London Film Academy, project coordinator as part of the "Kupuj Świadomie - Produkt Polski" campaign.
