Reklama

Samotność

Katarzyna Pilewicz
07/03/2024 09:56 PM

Samotność jest uniwersalną ludzką emocją, przeżywaną bardzo indywidualnie i niepowtarzalnie. Mimo że mówi się powszechnie o samotności jako stanie fizycznym bycia samotnym, to samotność jest w rzeczywistości stanem umysłu. Samotność powoduje, że ludzie czują się puści, samotni i niechciani. Osoby samotne często pragną kontaktu z ludźmi, ale ich stan umysłu utrudnia nawiązywanie kontaktów z innymi. Samotność zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci, a brak kontaktów społecznych może doprowadzić do lęku, depresji, udaru mózgu, chorób serca i demencji.

Czy samotność jest zjawiskiem powszechnym?

Statystyki wskazują, że samotność staje się coraz bardziej powszechna – zwłaszcza wśród młodszych pokoleń. Według badania przeprowadzonego w 2019 roku, 25% dorosłych w wieku od 18 do 27 lat stwierdziło, że nie ma bliskich przyjaciół, a 22% stwierdziło, że nie ma ich wcale. Częściową winę za ten stan rzeczy ponosi rozwój Internetu i – jak na ironię – mediów społecznościowych, które sprawiły, że zaczęto stawiać na ilość interakcji społecznych. Według ekspertów, to nie ilość, ale jakość kontaktów społecznych zwalcza samotność.

Jak samotność wpływa na zdrowie?

Nie myślimy o samotności jako o jednostce chorobowej, która wymaga szybkiej interwencji. Powinna jednak wymagać natychmiastowego działania, ponieważ poczucie samotności jest bardzo zdradliwe i może doprowadzić do całkowitej izolacji i wycofania się ze społeczeństwa. A wycofanie jest pierwszą przyczyną rozwoju depresji, nerwic i psychoz.

Ponieważ nie ma jednej wspólnej przyczyny samotności, zapobieganie i leczenie tego potencjalnie szkodliwego stanu umysłu może się znacznie różnić. Na przykład samotne dziecko, które ma trudności ze znalezieniem przyjaciół w szkole, ma inne potrzeby niż samotna starsza osoba dorosła, której współmałżonek niedawno zmarł.

Jak samotność wpływa na psychikę?

Samotność powoduje, że obraz nas samych w kontekście z innymi ludźmi zniekształca się, co ma negatywny wpływ na relacje i związki i w rezultacie pogłębianie samotności i wycofania. Postrzegamy wówczas ludzi jako mniej opiekuńczych, mniej zainteresowanych naszymi sprawami i mniej zaangażowanych w relacje z nami. Osądzamy nasze relacje jako słabe i niesatysfakcjonujące. Aby ochronić się przed zranieniem stajemy się nieufni i nadwrażliwi na jakiekolwiek objawy odrzucenia. To powoduje zmianę naszych postaw i zachowań. Nieufność, nieżyczliwość, agresja i wycofanie nasila dalsze oddalanie się od innych.

Jedno z badań sugeruje, że samotność może być zaraźliwa. Badania wykazały, że osoby niesamotne, które spędzają czas z samotnymi ludźmi, są bardziej narażone na poczucie samotności. Nawet bycie w małżeństwie nie chroni przed poczuciem samotności. Samotność w małżeństwie rodzi się powoli, oddalenie zwiększa się w miarę upływającego czasu. Dobrze znany obrazek z życia starego dobrego małżeństwa: jedna osoba ogląda telewizję cały wieczór, podczas gdy druga siedzi przy komputerze, jedna idzie spać wcześnie i budzi się wcześnie, podczas gdy druga jest nocnym Markiem. W ten sposób tracimy miłość i zaangażowanie. Pozostajemy w małżeństwie, paradoksalnie dzięki lękowi przed samotnością.

Jak przezwyciężyć samotność?

Samotność można przezwyciężyć. Dokonanie zmiany wymaga świadomego wysiłku. Na dłuższą metę wprowadzenie zmiany może poprawić twój stosunek do innych ludzi wokół ciebie, a co za tym sprawić, że będziesz szczęśliwszy i zdrowszy.

Oto kilka sposobów na uniknięcie samotności:

– Zastanów się nad pracą społeczną lub inną aktywnością, która sprawia ci przyjemność. Wolontariaty stwarzają ogromne możliwości poznawania ludzi oraz kultywowania nowych przyjaźni i interakcji społecznych.– Oczekuj najlepszego. Samotni ludzie często oczekują odrzucenia, więc zamiast tego spróbuj skupić się na pozytywnych myślach i postawach w swoich relacjach społecznych.– Skoncentruj się na rozwijaniu wysokiej jakości relacji. Szukaj ludzi, którzy mają podobne podejście, zainteresowania i wartości jak Ty.– Zrozum, że samotność jest oznaką, że coś musi się zmienić. Nie spodziewaj się, że wszystko zmieni się z dnia na dzień, ale możesz zacząć podejmować kroki, które pomogą złagodzić Twoje poczucie samotności i zbudować relacje, które wspierają Twoje dobre samopoczucie.– Zrozum, jaki wpływ ma samotność na Twoje życie. Samotność ma fizyczne i psychiczne skutki. Jeśli rozpoznajesz niektóre z tych objawów wpływających na Twoje samopoczucie, podejmij świadomy wysiłek, aby je zwalczyć.– Dołącz do grupy lub załóż własną. Możesz na przykład spróbować utworzyć grupę Meetup, w której będą mogli spotkać się ludzie z Twojej okolicy o podobnych zainteresowaniach. Możesz także rozważyć wzięcie udziału w zajęciach w szkole wyższej, dołączenie do klubu książki lub wzięcie udziału w zajęciach gimnastycznych.– Wzmocnij obecne relacje. Budowanie nowych kontaktów jest ważne, ale poprawa istniejących relacji może być również świetnym sposobem na walkę z samotnością. Spróbuj zadzwonić do przyjaciela lub członka rodziny, z którym nie rozmawiałeś od jakiegoś czasu.– Porozmawiaj z kimś, komu możesz zaufać. Ważne jest skontaktowanie się z kimś, aby porozmawiać o tym, co czujesz. Może to być ktoś, kogo znasz, na przykład członek rodziny, ale możesz także rozważyć rozmowę z lekarzem lub terapeutą. Cokolwiek wybierzesz, pamiętaj, że są ludzie, którzy mogą Ci pomóc.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC