PAP
Senacka Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą pozytywnie zaopiniowała 339 projektów wsparcia Polonii złożonych w konkursie "Senat - Polonia 2024". Jednak dotację, ze względu na ograniczone środki, otrzyma tylko co czwarty projekt.
Konkurs "Senat - Polonia 2024" odbył się w pięciu obszarach: aktywizacja młodych Polaków mieszkających za granicą, wzmacnianie pozycji i struktur środowisk polskich i polonijnych w krajach zamieszkania, działania na rzecz Polaków na Wschodzie, edukacja polonijna oraz zachowanie polskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego za granicą.
Koordynator ds. Polonii i Polaków za granicą Robert Tyszkiewicz stwierdził, że Polonia się starzeje, a "jedynie 3 proc. naszych rodaków należy do jakiejś organizacji polonijnej". Dodał, że "szkoła polonijna to powinno być miejsce nie tylko edukacji, ale również integracji życia polonijnego". Zaznaczył także wagę źródeł historycznych i kulturalnych tworzonych poza granicami Polski. "Odchodzi stare pokolenie Polonii i jest ważne udokumentować ich działalność" - powiedział Tyszkiewicz.
Tyszkiewicz podkreślił, że to pierwszy raz od 5 lat, gdy Senat przyzna pieniądze na Polonię. "To jest historyczny moment w tej kadencji Senatu" - powiedział Tyszkiewicz.
Senat otrzymał 10 mln zł do rozdzielenia. Tyszkiewicz wskazał, że konkurs wzbudził "olbrzymie zainteresowanie ze strony Polonii", które przekroczyło budżet konkursu sześciokrotnie. Decyzję o przyznaniu dotacji podejmie teraz Prezydium Senatu.
B. marszałek Senatu Tomasz Grodzki zwrócił uwagę, że choć komisja pozytywnie zaopiniowała 339 ofert, to z powodu ograniczeń budżetowych Prezydium Senatu będzie mogło przyznać dotację tylko 85 projektom wsparcia Polonii. "To nasze zadanie, jako Senatu", by kwota do rozdzielenia na przyszły rok była większa" - zadeklarował Grodzki. Dodał przy tym, że blisko połowa 2024 r. to późny moment na zakończenie konkursu i kolejny powinien rozpocząć się już jesienią.
Przewodniczący Zespołu ds. polonijnych Wojciech Walczak zapowiedział, że umowy będą mogły być podpisywane pod koniec bieżącego miesiąca. Znajdą się w nich także zapisy o ocenie realizacji, która będzie miała wpływ na przyznanie dotacji na kontynuację w kolejnym roku.
Do 2020 r. środki przeznaczone na pomoc Polonii i Polakom za granicą pochodziły z budżetu Senatu, potem były w dyspozycji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Wtedy budżet na wsparcie Polonii wyniósł 100 mln zł. W 2024 r. na działania związane z Polonią przeznaczono 600 mln zł, z czego 10 mln oddano do rozdysponowania Senatowi.
Za granicą ok. 20 mln osób polskiego pochodzenia mieszka w 135 krajach świata, z czego ok. połowa w Stanach Zjednoczonych, co ósma w krajach byłego ZSRR, a co dziesiąta w Niemczech i Brazylii. (PAP)
autorka: Angela Getler
