Symbolika i znaczenie świątecznych potraw
Chicago (Inf. wł.) – Woda święcona jest również symbolem życia – powiedział przed jej poświęceniem Jego Ekscelencja, ks. biskup Andrzej Wypych podczas uroczystości poświęcenia pokarmów w czasie Konkursu Koszyczka Wielkanocnego, którego dwudziesta druga już edycja odbyła się w Domu Podhalan w Wielką Sobotę. – Bez wody nie można żyć, dlatego używamy wody, jako symbolu, który zapewnia wszystkiemu wzrost. Piękne kwiatki, które tu widzimy są dlatego, że również miały wodę. My dla życia również potrzebujemy wody – podkreślił Jego Ekscelencja zapraszając wszystkich do uroczystej modlitwy przed poświęceniem wody i pokarmów. Po modlitwie gość honorowy konkursu w asyście kapelana Związku Podhalan o. Jacka Palicy i prezesa Związku Podhalan Andrzeja Gędłka, niosącego wodę, przeszedł po sali obficie kropiąc uczestników i przyniesione przez nich pokarmy.
Na parkiecie góralskiej siedziby przy 4808 S. Archer ustawiono około 200 koszyczków ze święconym. Były wielkie, duże, małe i całkiem maleńkie, ale wszystkie wielobarwnie przystrojone, przykryte ręcznie robionymi serwetkami, z pisklętami, kurkami, a nawet żywym zajączkiem i oczywiście potrawami na wielkanocny stół w środku, które tradycyjnie w Wielką Sobotę przynosi się do święcenia.
Tradycyjnie już poświęcenie pokarmów i wybór przez jurorów kilkunastu koszyczków, które są nagrodzone specjalnymi świątecznymi upominkami, poprzedziło spotkanie Józefa Bafii z dziećmi, podczas którego opowiadał on o znaczeniu i symbolice poszczególnych potraw przyniesionych do poświęcenia. Potrawy te znalazły się na świątecznym stole przygotowywanym od 22 lat przez Janinę Dudę, a po poświęceniu przekazywane są na wielkanocny stół ojców karmelitów.
Dzieci dowiedziały się, że jajko to symbol nowego życia, że chrzan i ocet symbolizują gorycz i przypominają nam o umierającym Jezusie na krzyżu, któremu podano ocet do picia, że sól symbolizuje oczyszczenie, a chleb i wędliny to nasze powszednie pokarmy, które na co dzień zjadamy.
W koszyczku nie powinno zabraknąć baranka z cukru i masła, ciasta, wina i tego wszystkiego, co stawiamy na wielkanocnym stole. Wszystko powinno być pięknie przystrojone i przybrane kwiatami, mirtą lub bukszpanem.
W tym roku minęło dwadzieścia dwa lata jak producenci programu radiowego „Na góralską nutę”, Józef Bafia i Andrzej Gędłek wraz z właścicielką biura podróży „Redyk Travel” Janiną Dudą, postanowili przybliżać dzieciom tematykę zwyczajów i obrzędów wielkanocnych poprzez organizowanie Konkursu Koszyczka Wielkanocnego. Impreza z roku na rok zyskuje na popularności, gromadząc w Domu Podhalan po kilkuset uczestników. Jej zwycięzcami są wszystkie dzieci, bo każdy z małych uczestników otrzymuje prezent i jest zaproszony na świąteczne śniadanie. Dla tych najmłodszych, które często jeszcze na rękach rodziców z zaciekawieniem obserwują wydarzenia, organizatorzy przygotowali w tym roku bardzo ładne pluszaki.
Finałową odsłoną sobotniej imprezy był wybór przez jurorów najbardziej interesujących koszyczków. Nie należał on do łatwych, gdyż wszystkie zgłoszone do konkursu były niepowtarzalnie piękne. Wielu zastanawiało się, czy wybrać maleńki czy potężny koszyk. Niektórych urzekły pisanki, innych własnoręcznie pieczone baranki z ciasta, innych sama kompozycja potraw w koszyku, jeszcze innych jego przyozdobienie. Po wybraniu koszyczka przez jurora jego właściciel – dziecko – które koszyczek przyniosło, otrzymywało specjalny prezent. Po zakończeniu wręczania konkursowych wyróżnień, wszystkie pozostałe dzieci otrzymały upominki i zostały zaproszone na poczęstunek.
Wielką furorę wśród najmłodszych robiły zwierzątka z góralskiej zagrody, które pojawiły się w minizagrodzie ustawionej na parkingu Domu Podhalan. Dzieci miały okazję pogłaskać baranki, owieczki i zrobić sobie pamiątkowe zdjęcia. W gronie gości honorowych Konkursu obok wspomnianego już nowego polonijnego biskupa był zastępca konsula generalnego Robert Rusiecki, właściciel TV „Polvision” i Radia 1030 AM oraz biur podróży Polamer Walter Kotaba z córeczką, prezes firmy promocyjnej „Integra Communications” Mario Puharic z córeczkami, bokser Grzegorz Soszyński, który 31 marca stoczył w Chicago zwycięski pojedynek bokserski o pas IBF, oraz przedstawiciele innych biznesów i mediów polonijnych.
– Przez wiele lat jako dziennikarz, a ostatnio jako nauczyciel, a zarazem ojciec dwóch córeczek, mam okazję wraz z nimi obserwować konkurs i jestem zachwycony tym prawdziwym świętem polskiej tradycji wielkanocnej – wyznał członek konkursowej komisji Piotr Batorowicz, który wraz ze znajomymi przybył pod góralską strzechę z Niles.
– Obserwuję, że konkurs jest coraz bardziej popularny także wśród mieszkańców innych regionów Polski, którzy na obczyźnie spędzają Wielkanoc. Popularność ta wzbogaca naszą kulturę, tradycję i przyczynia się do tego, że zwyczaje wielkanocne i obrzędy nie przeminą, będą pielęgnowane przez dzieci i młodzież i na długo pozostaną w naszych sercach i rodzinach – podkreślił juror.
Góralska impreza jest znakomitą okazją do pielęgnowania staropolskich zwyczajów i obrzędów związanych ze świętami Wielkiej Nocy. Ta wielkanocna zabawa skierowana jest głównie do dzieci i młodzieży, chociaż wśród uczestników nie brakuje dorosłych, którzy potomstwa się jeszcze nie dochowali, ale przychodzą, żeby poświęcić pokarmy i spróbować sił w konkursie.
– Sporo jest takich uczestników, którzy brali udział w konkursie jako dzieci, a teraz przyprowadzają swoich następców – powiedziała Janina Duda. – To nas najbardziej cieszy. Staramy się wszystkim dać drobne prezenty, żeby zachęcić dzieci do przyjścia za rok. Często to właśnie dzieci są inspiratorami dla rodziców, żeby przyjść i uczestniczyć w zabawie. Dzięki temu z roku na rok mamy coraz większą liczbę chętnych i to nas bardzo cieszy. Jestem przekonana, że to bardzo dobra forma pielęgnowania wśród najmłodszych staropolskich tradycji Świąt Wielkanocnych – podkreśliła pani Janina, która wraz z producentami programu „Na góralską nutę” organizuje doroczną imprezę.
Wraz z dziećmi konkurs obserwowało około 500 osób. Zorganizowanie takiej imprezy nie byłoby możliwe, gdyby nie hojność licznej grupy sponsorów, z Bankiem PNC na czele, który od lat wspiera podhalański Kkonkurs. Do tego grona w tym roku dołączyła firma Krakus, która jest zaangażowana we wspieranie polskiej tradycji i kultury. Jako jedna z regionalnych marek w ramach sieci „John Morrell Food Group” promuje na amerykańskim rynku prawdziwą polska szynkę, która powstaje według polskich receptur przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Jest to w stu procentach gotowane we własnych sokach mięso bez dodatku wody i w 98 procentach pozbawione tłuszczu. Szynka „Krakus” uznawana jest za „najbardziej utytułowaną szynkę na świecie. Taką reputację uzyskała dzięki zdobytym medalom i wyróżnieniom na licznych wystawach międzynarodowych.
Tekst i zdjęcia:
AB/NEWSRP
Zdjęcia są na stronie: www.newsrp.smugmug.com)
