Pułaski nasz współczesny

Jeden z amerykańskich portali edukacyjnych zaliczył Dzień Pułaskiego do kategorii świąt ekscentrycznych, plasując go na równi z obchodzonym na Hawajach Dniem Króla Kamehamehy Wielkiego i mormońskim świętem Pioneer Day w Utah. W Illinois, gdzie Dzień Pułaskiego ustanowiono przed z górą trzydziestu laty, jest to święto stanowe obchodzone w każdy pierwszy poniedziałek marca.

Amerykańskie media pokpiwają przy tej okazji z jakże częstej ignorancji dotyczącej Pułaskiego. Gdyby rozpisać konkurs niewiedzy o Pułaskim, to jedno z czołowych miejsc przypadłoby niewątpliwie pewnej wykształconej osobie, która – jak opisał to swego czasu dziennik „Chicago Tribune” – pomyliła Pułaski Day z Pączki Day, czyli Tłustym Wtorkiem.

W zamierzeniu projektodawców ustawy o Dniu Pułaskiego w Illinois miało to być święto ogólnostanowe, obchodzone – jak nigdzie w Ameryce – regularnie co roku i jak na poważne święto przystało w tym dniu miały być zamknięte szkoły oraz instytucje stanowe. Jednak z biegiem czasu obchody Pułaski Day w Illinois skurczyły się praktycznie do miejskiego powiatu Cook, obejmującego swym zasięgiem Chicago i najbliższe przedmieścia. Co więcej, blisko 60 % okręgów szkolnych z Illinois wystąpiło do władz o zwolnienie ich z obowiązku świętowania Dnia Pułaskiego. Niektórzy politycy powracają co pewien czas do projektu zniesienia Dnia Pułaskiego, powołując się na ustawodawstwo federalne, obligujące szkoły do zapewnienia uczniom określonej liczby dni nauki w roku.

Ale Pułaski nigdy nie miał lekko. Gdy w latach 1920. chicagowska Polonia zapragnęła, by dla uczczenia Bohatera spod Savannah przemianować na Pułaski Road ulicę Crawford, przebiegającą przez kwitnącą w owym czasie dzielnicę domów towarowych, kin i hoteli, zwaną Madison-Crawford District, tamtejsi kupcy walczyli z tym projektem przez blisko 20 lat. W końcu Polonia dopięła swego i dziś Pułaski Road stanowi część polskiej dzielnicy Chicago.
Później do służby Rzeczpospolitej zmobilizował Pułaskiego Lech Wałęsa.

Podczas swej pamiętnej tury po USA w 1989 roku Wałęsa przypominał Amerykanom, że gdy szło o wolność ich kraju to Polacy wysłali im swych najlepszych generałów – Pułaskiego i Kościuszkę. „Teraz oczekujemy od was, byście użyczyli nam swoich generałów: General Electric i General Motors”. Za tą żartobliwą grą słów kryło się wezwanie o gospodarczą pomoc odradzającej się Polsce, o inwestycje. No i Pułaski pomógł. Od 1992 roku General Electric jest jedną z najbardziej znaczących międzynarodowych korporacji działających i odnoszących sukcesy w Polsce. Wszystkie biznesy GE prowadzą aktywną działalność na terenie całego kraju, zatrudniając łącznie ponad 6000 osób. W latach 1992-2005 inwestycje GE w Polsce osiągnęły 400 milionów dolarów. Sprzedaż GE w Polsce przekracza $ 630 milionów.

Niegorzej poczyna sobie w Polsce drugi amerykański „generał” – General Motors. Działalność produkcyjną General Motors Poland rozpoczęła w 1994 roku, kiedy uruchomiono w Warszawie montaż Opla Astry, a następnie Vectry. Od 2000 roku głównym ośrodkiem produkcyjnym General Motors w Polsce stała się fabryka w Gliwicach, jeden z najnowocześniejszych zakładów tego koncernu na świecie. GM zainwestował w General Motors Manufacturing Poland ponad 650 milionów euro.

Przed rokiem generał Kazimierz Pułaski ponownie tryumfował. 18 marca 2007 połączone izby Kongresu Stanów Zjednoczonych uchwaliły wspólną rezolucję przyznającą Pułaskiemu honorowe obywatelstwo Stanów Zjednoczonych – splendor, którym dotychczas Ameryka uczciła zaledwie sześć osób, wśród nich Winstona Churchilla i Matkę Teresę. Zaszczyt zaszczytem, ale zgodnie z instrukcjami Departamentu Stanu zawartymi w Foreign Affairs Manual – podręczniku dla dyplomatów – honorowe obywatelstwo USA nie daje przywilejów jak te, które przysługują, na przykład, naturalizowanym obywatelom. Gdyby więc dziś Pułaski chciał się wybrać do Ameryki, to musiałby, jak jego współcześni ziomkowie, stanąć w kolejce po wizę.
Wojciech Minicz