John McCain – O Polonii i Ameryce

Był czas, gdy senator John McCain, który pod auspicjami Partii Republikańskiej rozpoczyna swój wyborczy marsz do Białego Domu, naraził się Polonii. Incydent okazał się krótkotrwały i zakończył się politycznym happy-endem.

Na początku lat 90. sprawa przyjęcia Polski do NATO nie była jeszcze przesądzona. Ówczesny prezydent Bill Clinton nie był w czasie swej pierwszej kadencji całkowicie przekonany co do potrzeby rozszerzenia NATO o Polskę i kraje byłego obozu komunistycznego. Lobbing w tej sprawie prowadził równolegle Kongres Polonii Amerykańskiej oraz polscy dyplomaci stacjonujący w USA. Chodziło o nawiązanie kontaktów z Polakami w USA, którym się tu powiodło i przekonanie ich, by włączyli się do wielkiej propolskiej akcji. I wtedy w jednym z przemówień w Kongresie senator z Arizony John McCain zapytał jaki interes mają mieszkańcy jego stanu, by popierać Polskę w jej staraniach o przystąpienie do Przymierza Atlantyckiego. McCain ponoć nie zdążył jeszcze wyjść z gmachu Kongresu na Kapitolu, a już na jego biurku leżało kilkanaście protestów znanych Polaków z Arizony. McCain był pod wrażeniem i został orędownikiem polskiego członkostwa w NATO.

Teraz w wyborczej walce o Biały Dom McCain może z pewnością liczyć na poparcie Polonii. Ale sama wdzięczność za wsparcie polskiego członkostwa w NATO nie wystarczy, by głosować na McCaina. Jak każdy z polityków, ma on swoje silne i słabsze strony. Najmocniejszy atut Johna McCaina jako kandydata na prezydenta to doświadczenie polityczne, w tym niezwykle istotna, w obecnej sytuacji na świecie, znajomość polityki zagranicznej oraz zdolności przywódcze.

W czasie wojny, a Ameryka toczy ich aż dwie, liczy się doświadczenie wojskowe kandydata do Białego Domu. W przypadku McCaina trudno o lepszą rekomendację. Podczas Wojny Wietnamskiej był pilotem. W 1967 wziął udział w nalocie na elektrownię w Hanoi. Jego samolot został zestrzelony. Wietnamczycy pojmali rannego McCaina i zatrzymali w miejscowym więzieniu. Mimo ciężkich przesłuchań i tortur McCain nie ujawnił niczego poza nazwiskiem, stopniem wojskowym i datą urodzenia. Do USA wrócił po ponad pięciu latach niewoli. Okrzyknięto go narodowym bohaterem, symbolem niezłomności i amerykańskiego patriotyzmu. Swe doświadczenia wojenne John McCain opisał w książce „Wiara mych ojców”.

Pod względem poglądów politycznych McCaina, który od ćwierć wieku zasiada w Senacie USA, można określić jako umiarkowanego republikanina – dużo bardziej konserwatywnego niż jego oponent – Barack Obama, co w prawicowo nastawionej Ameryce dobrze rokuje.

Kandydatowi republikanów nie staje za to zdolności oratorskich, którymi niewątpliwie dysponuje jego demokratyczny rywal. W swych wystąpieniach McCain jest stonowany, niekiedy wręcz bezbarwny. Mówi jednak konkretnie i na ogół krótko. Na gust przeciętnego widza jest zbyt statyczny, co często wychwytuje dynamiczna amerykańska telewizja. Poważne urazy rąk, jakich doznał w Wietnamie, znacznie ograniczają mu możliwość gestykulacji.
Aby nie szkodzić swej kampanii, McCain stara się utrzymywać wyraźny dystans w stosunku do niepopularnego prezydenta ze swej partii – George’a Busha, za którym sam najwyraźniej nie przepada. Niewykluczone, że ma to związek ze zmaganiami o nominację prezydencką republikanów w 2000 roku. Wtedy McCain, jako kandydat do nominacji prezydenckiej republikanów, stoczył ostrą walkę z obecnym prezydentem.

Jakie szanse na zwycięstwo wyborcze ma John McCain? On sam podkreśla, że nie jest faworytem. Potwierdzają to wyniki większości ankiet, wskazujących na przewagę, choć nieznaczną, Baracka Obamy. Ale do 4 listopada, kiedy Amerykanie udadzą się do urn, by wybrać nowego prezydenta, pozostało jeszcze sporo czasu. I wiele może się zdarzyć.
Wojciech Minicz