90-lecie powstania Związku Podhalan w Północnej Ameryce celebrowała z góralami cała Polonia, goście z Kanady, Polski, Stanów Zjednoczonych i Chicago. Obchody odbyły się w sobotę 23 listopada.
Sobotnie uroczystości, jak nakazuje góralska tradycja, wierna wartościom chrześcijańskimi i patriotycznym. rozpoczęły się w kościele Matki Boskiej Częstochowskiej w podchicagowskim Cicero koncelebrowaną mszą świętą pod przewodnictwem ojca Bartłomieja Stanowskiego, wicekapelana ZPPA.
Po mszy Zarząd Główny ZPPA zaprosił gości do Domu Podhalan na uroczysty bankiet, gdzie w atmosferze dumy i radości celebrowano jubileusz 90-lecia Związku Podhalan.
Prezes Józef Cikowski usatysfakcjonowany przebiegiem wielkiego wydarzenia chętnie podzielił się refleksjami o osiągnięciach związku i wielopokoleniowym przywiązaniu chicagowskich Podhalan do góralskiej tradycji. – W kościele pomodliliśmy się, podziękowaliśmy wszystkim prezesom za te 90 lat. Jesteśmy najbardziej dumni z naszych dzieci i młodzieży uczęszczających do Domu Góralskiego, by uczyć się tańczyć i śpiewać. Działa tu 20 zespołów, są cztery szkółki, które uczą muzykowania. Jestem dumny z tego, że Związek Podhalan coraz mocniej rośnie w siłę. Mamy zapisanych 87 kół, 2 tysiące osób zrzeszonych, które płacą składki, a tych niezrzeszonych jest ponad 10 tysięcy, albo i więcej, tutaj na południu Chicago.
Jak zauważył prezes Cikowski, na parkiecie w tym ważnym dla górali dniu, nie było miejsca. – Ludzie dopisali, chcieli być dzisiaj razem z nami – dodał.
Do trudnych obowiązków prezesa i zarządu ZPPA należą finanse, bo bez ich właściwego prowadzenia nie może działać żadna organizacja. – Nie lubię się chwalić, ale bardzo dużo zrobiliśmy w ciągu ostatnich 5 lat. Na działkę nazbieraliśmy 235 tysięcy dol., ale to jest jeszcze za mało, aby ją kupić, żeby można było plenerowe imprezy robić.
Chałupy Góralskiej też nie przenosimy, nadal tutaj (red. przy ulicy Archer) będziemy chodzić , bawić się – opowiadał prezes Cikowski.
– Kiedy objąłem prezesowanie do spłaty pożyczki było 640 tys. dol., ale dzięki Bogu, mamy teraz tylko 225 tys. dol. do spłaty. To ogromny postęp dzięki wszystkim kołom, osobom prywatnym, biznesom i naszemu sponsorowi Józefowi Ligasowi – podkreślił prezes Cikowski
Część oficjalna rozpoczęła się powitaniem. Przy dźwiękach góralskiej muzyki witano wchodzącego na salę prezesa, Zarząd Główny ZPPA, księży i gości honorowych, wśród których byli między innymi: minister Adam Kwiatkowski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, konsul generalny Piotr Janicki, wicekonsul Piotr Semeniuk, historyk Dominic A. Pacyga, który zawsze podkreśla, że jest z pochodzenia góralem.
Po odśpiewaniu hymnów narodowych – amerykańskiego przez Maję Szlembarską i polskiego przez Kamilę Wilczek gości powitał Zdzisław Dorula, wiceprezes do spraw kultury i współprowadzący jubileuszowy bankiet.
Towarzysząca mu Helena Studencka, sekretarz generalna ZPPA zadedykowała gościom wiersz Stanisława Nędzy.
Prezes józef Cikowski góralskim ,,witojcie” rozpoczął serdeczne powitanie.
Przypomniał naukę świętego Jana Pawła II przekazaną góralom z Ameryki, aby “stawszy się Amerykanami nie przestańcie być góralami, ani wy, ani wasze dzieci, ani wasze wnuki”.
Wystąpienia, przemówienia, gratulacje i życzenia niemalże w całości wypełniły długi wieczór.
Kongresman Dan Lipinski nawiązał do swoich polskich korzeni, zapewnił o życzliwości i gotowości współpracy. 3. okręg, który reprezentuje demokrata obejmuje południe Chicago i sąsiednie przedmieścia, czyli rejony zamieszkałe przez polonijnych wyborców.
Minister Adam Kwiatkowski odczytał list gratulacyjny i życzenia od prezydenta RP Andrzeja Dudy w uznaniu dla wszystkich górali.
W liście prezydent Duda poinformował, że objął honorowym protektoratem góralskie organizacje. Minister Kwiatkowski przekazał prezesowi Cikowskiem pamiątkowe godło ze specjalną dedykacją od prezydenta Andrzeja Dudy dla Związku Podhalan.
Konsul generalny Piotr Janicki poinformował, że prezydent Andrzej Duda nadał odznaczenia państwowe zasłużonym góralom za wybitne zasługi. Aktu dekoracji dokonał minister Adam Kwiatkowski.
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej otrzymali prezes Józef Cikowski i Jan Gacek. Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej: Zofia Bobak, Zdzisław Dorula, Helena Studencka. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Karolina Walkosz Strzelec.
Historię Związku Podhalan ,,w pigułce” zaprezentowała Helena Studencka. Wyrazom uznania, gratulacjom i najlepszym życzeniom na przyszłość nie było końca. Gospodarze i goście wymieniali się wzajemnie prezentami.
Leszek Dorula burmistrz Zakopanego i Jan Gluc przewodniczący Rady Miasta dziękowali za współpracę. Bogdan Chmielewski, dyrektor wykonawczy Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej przekazał Związkowi Podhalan czek w wysokości 10 tysięcy dolarów.
Koncert życzeń przerwał występ debiutującego zespołu Holny. Po występie rozpoczęła się kolejna tura życzeń, a w długiej kolejce, aby je złożyć ustawili się prawie wszyscy liderzy polonijnych organizacji, góralskie delegacje z Polski, Arizony, Kanady i okolicznych miejscowości.
Agata Mścisz reprezentująca Związek Narodowy Polski i komisarz Dystryktu 12 przeczytała list gratulacyjny od prezesa ZNP i KPA Franka Spuli. Prezes Józef Cikowski w imieniu ZPPA wręczył srebrne i brązowe medale ZPPA.
Srebrne otrzymały zespoły, które reprezentowały Związek Podhalan w Polsce na Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich: Siumni, Wanta, Ślebodni w USA. Medale odebrali ich kierownicy: Karolina Walkosz Strzelec, Grzegorz Zarycki i Agnieszka Bobak, Marian Bryja, a także Szkółka Pieśni i Tańca kierowana przez Bożenę Mąka oraz kapelan, ojciec Jacek Palica.
Brązowymi Medalami ZPPA zostali uhonorowani Marek Bukowski – kapelmistrz, Bożena Kowalczyk – wykonawczyni i fundatorka sztandaru ZPPA, Stanisław Kulawiak – ludwisarz i działacz Józef Zon.
Wręczonych zostało kilkanaście pamiątkowych podziękowań. Jedno z nich za wieloletnią współpracę otrzymała redakcja ,,Dziennika Związkowego”.
Dr Bronisław Orawiec przy okazji jubileuszu wręczył wybranym gościom upominki. W części artystycznej Jasiek Stanuch i Łukasz Strama – harnasie z Polski, z zespołu Klimka Bachledy – zatańczyli wspólnie z zespołem Siumni.
Uroczysty obiad i tańce przy muzyce Marcus Band sfinalizowały program długiego i bogatego w wydarzenia jubileuszowego bankietu 90-lecia ZPPA.
Tekst: Jola Plesiewicz
Zdjęcia: Dariusz Piłka
Ewa Malcher
