W samochodzie jest wiele rozmaitych płynów, na których stan musisz uważać. W poprzednich tygodniach pisałem o oleju silnikowym i płynie chłodzącym, a dzisiaj zajmę się się jednym z najbardziej istotnych płynów – płynem przekładniowym, czyli olejem w skrzyni biegów. W przeciwieństwie do oleju silnikowego, płyn przekładniowy służy zarówno jako olej, jak i płyn hydrauliczny, który ułatwia zmianę biegów, chłodzi przekładnię i smaruje ruchome części.
Jak często wymieniać płyn w automatycznej skrzyni biegów?
To, czy powinieneś go w ogóle zmieniać, nie powinno być przedmiotem dyskusji. Płyn przekładniowy należy zmieniać we wszystkich samochodach, za wyjątkiem bardzo wąskiej grupy samochodów tzw. egzotycznych.
Właściwości płynu przekładniowego z czasem słabną. Trudne warunki użytkowania samochodu, takie jak częste zatrzymywanie się i jazda po mieście, przewożenie ciężkich ładunków, holowanie przyczepy – przyspieszają jego zużycie. Taki rodzaj jazdy podnosi temperaturę pracy przekładni, a wysoka temperatura powoduje szybsze zużycie przekładni i płynu przekładniowego. Jeśli często prowadzisz samochód w warunkach ekstremalnych, powinieneś częściej sprawdzać poziom płynu w przekładni i zlecać jego okresową wymianę. Płyn przekładniowy jest najczęściej czerwony, ale może występować w innych kolorach. Wraz z pogarszaniem się jego stanu, kolor płynu staje się ciemniejszy. Może on również nabrać zapachu spalenizny, który wskazuje, że należy go zmienić, lub że w skrzyni biegów pojawiają się problemy mechaniczne.
Częstotliwość wymiany płynu przekładniowego różni się w zależności od marki i modelu samochodu. Harmonogram konserwacji dla wielu automatycznych skrzyń biegów nie przewiduje wymiany płynu do 100 tys. mil lub nawet (jak u Forda) do 150 tys. mil. Wielu mechaników twierdzi jednak, że jest to zbyt długi okres i że powinno się zmieniać płyn przekładniowy przynajmniej co 50 – 60 tys. mil. Niektórzy producenci używają specjalnych analizatorów, określających stopień zużycia płynu w skrzyni biegów.
Innym powodem, który trzeba uwzględnić, jest obecność w płynie cząstek metalu lub innych zanieczyszczeń. Kiedy oddajesz samochód do okresowego przeglądu lub innej rutynowej usługi, zakład naprawczy może nalegać, abyś wymienił płyn w skrzyni biegów bazując na jego kolorze. Nawet jeśli pokażą ci, że płyn jest ciemniejszy niż oryginalny, wcale nie musi to oznaczać, że wymiana płynu przekładniowego jest natychmiast konieczna. Zaczekaj, sprawdź harmonogram konserwacji w instrukcji obsługi oraz zalecenia producenta pojazdu, zanim podejmiesz decyzję. To również da ci więcej czasu na sprawdzenie cen wymiany.
Ciśnieniowy system wymiany
Wiele warsztatów stosuje systemy ciśnieniowego płukania, które wyciągają stary płyn i pompują nowy, zamiast pozwalać staremu płynowi po prostu spłynąć. Choć brzmi to jak dobry pomysł, niektórzy producenci samochodów (np. Honda) twierdzą, że nie powinno się tego robić. Sprawdź instrukcję obsługi. Niektórzy producenci wymagają stosowania wyłącznie swojego płynu do automatycznej skrzyni biegów i ostrzegają, że użycie innego może spowodować uszkodzenie skrzyni. Co więcej, niektóre automatyczne skrzynie biegów mają filtry, które powinny być czyszczone lub zmieniane podczas wymiany płynu. Upewnij się więc, że zakład naprawczy używa właściwego płynu i procedur dla twojego pojazdu. I raczej nie zgadzaj się na użycie systemu ciśnieniowego, chyba, że jest to zalecane w instrukcji obsługi twojego pojazdu.
Czy wymieniać płyn w starym samochodzie?
Załóżmy, że nigdy nie zmieniałeś płynu przekładniowego w swoim pojeździe i masz więcej niż 100 tys. mil na liczniku. Czy powinieneś zmienić płyn przekładniowy? Istnieją różne opinie na ten temat, a niektórzy mechanicy sugerują, że o ile nie występują problemy mechaniczne, płyn nie powinien być zmieniany. Dodajmy do tego opowieści o starszych transmisjach, które zawiodły wkrótce po tym, jak w końcu otrzymały świeży płyn. Trudno uwierzyć, że świeży płyn powoduje awarię przekładni, więc zalecam wymianę płynu, zwłaszcza jeśli planujesz pojeździć samochodem przez kolejne kilka lat lub dłużej. Pamiętaj jednak, że świeży płyn nie jest lekarstwem na poślizgi mechanizmu w skrzyni biegów czy problemy z zazębianiem, więc nie oczekuj, że wymiana płynu zadziała, jak magiczny eliksir.
Jak często wymieniać płyn w manualnej skrzyni biegów?
W przekładniach manualnych stosuje się różne oleje: zwykły olej silnikowy, ciężki olej przekładniowy, tzw. olej hipoidalny, a nawet, w niektórych przypadkach – płyn do automatycznej skrzyni biegów. Manualne skrzynie biegów często mają inny harmonogram konserwacji, dlatego też najlepiej jest sprawdzić odstępy między zalecanymi przeglądami w instrukcji obsługi.
Jak sprawdzić poziom płynu przekładniowego?
W przypadku automatycznej skrzyni biegów, samochód posiada wskaźnik poziomu oleju przekładniowego. Uważaj jednak, aby nie popełnić częstego błędu polegającego na pomyleniu bagnetu przekładni z bagnetem skrzyni korbowej silnika. W większości samochodów sprawdzanie płynu w automatycznej skrzyni biegów polega na wyciągnięciu wskaźnika bagnetowego skrzyni biegów, gdy silnik jest rozgrzany i pracujący, z dźwignią zmiany biegów w pozycji „park”. Zalecam jednak sprawdzenie instrukcji obsługi, ponieważ niektórzy producenci mogą mieć inną procedurę. W niektórych samochodach użytkownik nie ma możliwości sprawdzenia poziomu oleju w skrzyni biegów i w takim przypadku zalecam wykonanie tej czynności w warsztacie.
Oczywiście, zawsze sprawdzaj poziom płynu, jeśli zauważysz jakikolwiek wyciek. Pamiętaj, że w przeciwieństwie do oleju silnikowego, olej przekładniowy nie spala się. Więc jeśli masz mało płynu transmisyjnego, prawie na pewno utraciłeś go w wyniku wycieku.
Jeśli masz samochód z manualną skrzynią biegów, sprawdzenie poziomu płynu przekładniowego może być trudne. Kilku producentów zamontowało miarkę, ale to raczej wyjątek niż reguła. Jeśli posiadasz samochód z ręczną skrzynią biegów, poproś mechanika o sprawdzenie poziomu płynu, gdy twój samochód znajduje się na podnośniku podczas wymiany oleju. To zajmuje tylko minutę.
Ewa Malcher
![warszawiak z pochodzenia, wychowany w Bytomiu. Jest absolwentem Politechniki Warszawskiej wydziału MEiL. Pracował w Centralnym Biurze Projektów Bistyp w Warszawie. W 1979 r. wyemigrował do Chicago. Pracował m.in. dla Franka Bella - niezależnego dealera Fiata i MG. Po wycofaniu się fiata z rynku amerykańskiego od 1981 roku pracował dla firmy Chrysler. Od 1987 r. prowadził pogadanki motoryzacyjne w różnych polonijnych programach radiowych. W 1991 r. wydał poradnik zatytułowany: "Samochód w Ameryce". W latach 1997-2016 prowadził ze swoim wspólnikiem Robertem Rogalskim salon samochodowy w Chicago. Poza samochodami jego pasją są podróże po świecie, zwłaszcza do Afryki. [email protected] Tel: 773-796-7015,](https://static2.dziennikzwiazkowy.com/data/wysiwig/uploads/2016/11/Andrzej_Babinicz1.jpg){kind=link}