Eksperci motoryzacyjni są zgodni co do zasad wyboru odpowiedniego oleju silnikowego. Podkreślają, że dużo ważniejszy jest wybór właściwego gatunku oleju niż jego marka. Poniżej krótki przewodnik po rodzajach olejów silnikowych.
Gatunki i rodzaje oleju silnikowego
Oceniając rodzaj i markę oleju silnikowego, którego chcemy użyć w samochodzie, należy rozumieć przyjęty w Stanach Zjednoczonych symbol oznaczeń. Symbole te, umieszczone na butelkach i opakowaniach, oparte są na wielu rodzajach testów badających przede wszystkim lepkość oleju w różnych temperaturach. Ogólnie można przyjąć, że lepkość jest zdolnością przepływu oleju w określonej temperaturze. Testy te przeprowadzane są według wytycznych SAE (Society of Automotive Engineers) w temperaturach zera stopni Fahrenheita (warunki zimowe) i 210 stopni Fahrenheita – warunki letnie. Klasyfikacja lepkości wg SAE jest najpopularniejszym wskaźnikiem oceny wartości oleju. Według tej klasyfikacji oleje dzielą się na trzy rodzaje: zimowe, letnie i wielosezonowe. Dwuczłonowe oznaczenie lepkości SAE 10W-30 określa, że olej jest wielosezonowy, do używania w zimie i w lecie, przy czym symbol 10W dotyczy zachowania się oleju w niskich temperaturach. Drugi symbol oznacza zachowanie się w wysokich temperaturach (im wyższa liczba, tym olej jest gęstszy). Oleje jednosezonowe, takie jak SAE 5W – olej zimowy lub SAE 30 (olej letni), powinny być używane tylko w odpowiedniej porze roku.
Drugim systemem klasyfikacji, używanym równolegle z systemem SAE jest ocena zakresu stosowania oleju w zależności od jego przeznaczenia. Klasyfikacja ta (np. SN) oparta jest na wytycznych API (American Petroleum Institute) i składa się z symboli o następującym znaczeniu: S – silnik benzynowy i C – silnik Diesla. Drugi symbol to skala odporności na zużycie w testach laboratoryjnych (obecnie od J do N).
Oleje mineralne – standardowe
Wszyscy wiodący producenci olejów mają jeden olej standardowy typu SL, dostępny w kilku lepkościach. Producenci zazwyczaj określają go jako olej 5W-20 lub 5W-30, szczególnie w przypadku niższych temperatur, przy czym opcjonalnie jako olej 10W-40, szczególnie w przypadku wyższych temperatur otoczenia. Te trzy oleje wystarczają do niemal każdego samochodu osobowego.
Oleje półsyntetyczne
Oleje te to mieszanki oleju syntetycznego z olejem organicznym. Są stosowane w celu zapewnienia ochrony przy większych obciążeniach i wysokich temperaturach. Oznacza to, że są one mniej lotne, a więc odparowują znacznie mniej, co redukuje straty oleju (i niestety zwiększa zużycie paliwa). Są popularne wśród kierowców pick-upów i SUV-ów, którzy chcą chronić silnik przed większymi obciążeniami. Są one dużo tańsze niż oleje syntetyczne i tylko trochę droższe niż zwykły olej konwencjonalny.
Oleje syntetyczne
Oleje syntetyczne pojawiły się na rynku w Niemczech podczas II wojny światowej i od tego czasu mają dosyć szerokie zastosowanie w przemyśle zbrojeniowym. Na rynek samochodowy w USA weszły pod koniec lat 70.
Główną przewagą tego typu oleju nad olejem konwencjonalnym jest przede wszystkim jego termiczna stabilność, a także niska lotność i wyższa odporność na utlenianie się w wysokich temperaturach. Wyższa termiczna stabilność oznacza, że olej ten jest bardziej odporny na krzepnięcie w bardzo niskich temperaturach i na rozkładanie się pod wpływem wysokiej temperatury. Generalnie, oleje syntetyczne mają znacznie wyższą trwałość i ich producenci twierdzą, że w idealnych warunkach olej taki nie wymaga wymiany przez okres przejechania 25 tys. mil lub jeszcze dłużej. W praktyce, z uwagi na wymagania gwarancji fabrycznych, a także z uwagi na dostawanie się benzyny i innych środków zanieczyszczających do oleju, okres ten musi być skrócony. Ponieważ olej syntetyczny jest znacznie droższy od konwencjonalnego, jego używanie w przeciętnych samochodach nie ma uzasadnienia. Dostępne oleje mineralne zapewniają wystarczającą ochronę dla silnika. Jedynym wyjątkiem mogą być sytuacje, w których samochód jest używany przez dłuższy czas w ekstremalnych warunkach pogodowych, np. w bardzo wysokiej lub bardzo niskiej temperaturze, lub jeśli takie są wymagania producenta samochodu.
Niestety, ostatnio nawet mniejsze samochody, zwłaszcza japońskie (honda, toyota i nissan) wymagają używania oleju syntetycznego o oznaczeniu 0W-20.
Oleje do silników o większym przebiegu
Specjalny rodzaj oleju stosowany jest w samochodach o wysokim milażu. Typowymi olejami przeznaczonymi do silników o wyższym przebiegu są oleje firmy Mobil, np. Mobil 1™ High Mileage i Mobil Super™ High Mileage. Generalnie przyjmuje się, że tego typu oleje powinny być stosowane w samochodach o przebiegu powyżej 75 tys. mil.
Rodzaj ważniejszy niż marka
Prawie wszyscy fachowcy są zdania, że dużo ważniejszym jest wybór właściwego gatunku oleju niż jego marka. Dlatego warto sprawdzić jaki olej zalecany jest przez producenta i do tych zaleceń się dostosować. Jeszcze ważniejszym jest regularna wymiana oleju. Zwykle wymiana co pięć tysięcy mil jest wystarczająca. Absolutne minimum to dwa razy w roku. Jeśli samochód ma elektroniczny wskaźnik wymiany oleju, nie należy przekraczać jego wskazań.
Ewa Malcher
![warszawiak z pochodzenia, wychowany w Bytomiu. Jest absolwentem Politechniki Warszawskiej wydziału MEiL. Pracował w Centralnym Biurze Projektów Bistyp w Warszawie. W 1979 r. wyemigrował do Chicago. Pracował m.in. dla Franka Bella - niezależnego dealera Fiata i MG. Po wycofaniu się fiata z rynku amerykańskiego od 1981 roku pracował dla firmy Chrysler. Od 1987 r. prowadził pogadanki motoryzacyjne w różnych polonijnych programach radiowych. W 1991 r. wydał poradnik zatytułowany: "Samochód w Ameryce". W latach 1997-2016 prowadził ze swoim wspólnikiem Robertem Rogalskim salon samochodowy w Chicago. Poza samochodami jego pasją są podróże po świecie, zwłaszcza do Afryki. [email protected] Tel: 773-796-7015,](https://static2.dziennikzwiazkowy.com/data/wysiwig/uploads/2016/11/Andrzej_Babinicz1.jpg){kind=link}