Zadzwoniła do mnie zrozpaczona pani Irena z Chicago. Jest na rencie Social Security, ale dorabia, bo nie starcza jej na życie. Spodziewała się ze zwrotu podatków kwoty 1200 dol.; zamiast czeku dostała list z IRS, że jej refundacja została zajęta za długi. Jest zrozpaczona, zdezorientowana, nie wie co się dzieje, ani do kogo się zwrócić. Po długiej rozmowie wyłoniła się następująca sytuacja.
Problem pani Ireny
Pani Irena zawsze miała kłopoty ze swoją młodszą córką. Kilka lat temu córka uciekła z domu z chłopakiem do Kalifornii. Bliskiego kontaktu z matką nie utrzymywała. Gdzieś pracowała, próbowała coś studiować, potem znowu nie mogła znaleźć pracy. Do domu matki przychodziły tylko jakieś urzędowe listy, bo według córki adres matki był stały, a ona w Kalifornii często się przenosiła. Gdy pani Irena informowała córkę o korespondencji, ta mówiła, żeby się nie przejmować, tylko listy odkładać. Raz Irena otworzyła list córki przez pomyłkę i zobaczyła wezwanie do zapłacenia ponad stu tysięcy dolarów. Wystraszyła się, zadzwoniła do córki, by usłyszeć znowu to samo: że sprawa matki nie dotyczy, to są pożyczki studenckie, niezbyt ważne, a córka spłaca je, jak może. Dlaczego na pismach pojawia się imię Ireny? Bo jest matką – odpowiadała córka. Od tej pory minął ponad rok.
Pani Irena zapewnia, że do żadnego banku nie chodziła, wniosku o pożyczkę dla córki nie podpisała, ani kredytu nie żyrowała. Niemniej rząd federalny zajął zwrot podatkowy Ireny. Dlaczego?
Program Treasury Offset
Wiele pożyczek studenckich jest gwarantowanych przez rząd federalny. Jeżeli ktoś zalega ze spłatą pożyczki studenckiej dłużej niż 270 dni, to zostanie ona uznana za zaległą i rząd dokłada starań, by ją ściągnąć. Jedną z metod jest tzw. Treasury Offset Program (TOP) federalnego Departamentu Finansów. Jego celem jest przejmowanie nadpłaconych podatków i przekazywanie ich federalnej lub stanowej agencji, której podatnik winien jest pieniądze. Te przejęte przez rząd nadpłacone podatki nazywane są offsetem, czyli kompensacją.
TOP służy ściąganiu nie tylko zaległych pożyczek studenckich, ale również zaległych dochodowych podatków federalnych i stanowych, alimentów, niesłusznie wypłaconych przez stany zasiłków dla bezrobotnych, a także kar za brak ubezpieczenia zdrowotnego. Więcej na ten temat pod adresem: www.fiscal.treasury.gov/fsservices/gov/debtColl/dms/top/debt_top.htm.
Czy grozi ci zajęcie nadpłaconych podatków?
Prawo wymaga, żeby federalny Departament Edukacji, który gwarantował pożyczkę, poinformował dłużnika pisemnie, że w celu windykacji długu posłuży się programem TOP. Listy wysyłane są przeważnie pod koniec lata, co daje dłużnikom czas na nadrobienie spłat do terminu rozliczenia podatków.
Jeżeli chcesz sprawdzić, czy z jakiegoś powodu grozi ci redukcja albo zajęcie zwrotu podatków, zadzwoń do Treasury Offset Program pod numer 1(800) 304-3107. Jest to linia automatyczna, gdzie można wprowadzić swój numer Social Security i datę urodzenia, by dowiedzieć się, jaka kwota z twoich podatków może zostać zajęta. Więcej znajdziesz w broszurze pt. „Tax Topic 203 – Refund Offsets”.
Czy rodzice są odpowiedzialni za pożyczki studenckie dzieci?
Choć wniosek o pomoc studencką FAFSA wymaga informacji o rodzicach, tylko studenci są opowiedziani za zwrot uzyskanych w ten sposób pożyczek z programów Perkinsa i Stafforda.
Rodzice zobowiązani są do spłaty kredytów, które sami zaciągnęli np. Federal Parent PLUS albo prywatnych pożyczek bankowych. Odpowiedzialni są też za pożyczki, które poręczyli.
Pani Irena twierdziła, że żadnych kredytów nie zaciągała, ale potem przypomniała sobie, że kiedyś córka przyjechała do domu i podsunęła jej coś do podpisania. Mówiła, że szkoła wymaga paru podpisów rodziców. Matka była szczęśliwa, że córka się ustatkowała i poszła na studia. Chętnie złożyła podpis, nie wnikając w szczegóły. Jeżeli był to wniosek o pożyczkę lub poręczenie pożyczki, pani Irena stała się dłużnikiem albo żyrantem, w pełni odpowiedzialnym za spłaty.
Jak apelować
W tym roku pani Irena rozliczyła się z podatków, a nadpłacone podatki zostały jej zajęte, więc BFS przesłał jej zawiadomienie, podając nazwę rządowej agencji, której środki zostały przekazane wraz z jej adresem i numerem telefonu. W przypadku długów studenckich jest to federalny Departament Edukacji. Jeżeli pani Irena chce kwestionować zasadność zajęcia podatków, musi skontaktować się z instytucją prowadzącą windykację długu, czyli z Departamentem Edukacji USA, a nie z IRS.
Pani Ireny to nie dotyczy, ale czytelnicy powinni znać prawa małżonków dłużników. Jeżeli któryś z małżonków jest sam odpowiedzialny za długi, a rozlicza się z drugim małżonkiem, to „niewinny” małżonek może uzyskać zwrot części zajętej kwoty podatku (offset). W tym celu powinien przedłożyć formularz 8379, Injured Spouse Allocation. Można go pobrać z sieci: www.IRS.gov/forms.
Czy pani Irenie zostanie zajęta renta Social Security?
Sekcja 207 Social Security Act (42 USC 407) mówi, że wierzyciele nie mogą przejąć świadczeń Social Security za długi, ale wyjątkiem są alimenty na dzieci i należności dla agencji federalnych, takie jak zaległe podatki, gwarantowane przez rząd pożyczki studenckie i wyłudzone zasiłki.
Prywatny wierzyciel czy bank, który udzielił niegwarantowanych pożyczek studenckich, nie może domagać się od Administracji Social Security (SSA) egzekucji długów ze świadczeń emerytalnych czy rentowych, nawet jeżeli ma sądowy nakaz płatności. Natomiast federalny Departament Edukacji, który pożyczkę gwarantował, świadczenia Social Security zająć może.
W USA wartość niespłaconych pożyczek studenckich wynosi 1,2 biliona dolarów, a większość z nich była gwarantowana przez rząd. Na studia zapożyczyło się ponad 40 milionów Amerykanów i spłaca je niekiedy przez kilkadziesiąt lat, nawet do przejścia na rentę czy emeryturę. W 2015 r. Administracja Social Security zredukowała wypłaty świadczeń dla 173 tys. osób. Jedną z nich może być pani Irena.
Jaka jest rada dla osób mających długi studenckie? Powinni nie dopłacać do podatków dochodowych i w żadnym wypadku nie nadpłacać, by rząd nie mógł przejąć ich podatkowych zwrotów. Poza tym, pożyczki studenckie można przefinansować, by obniżyć miesięczne raty. Ale spłacać trzeba i nie liczyć na ucieczkę w bankructwo, bo ogłoszenie upadłości nie zwalnia ze studenckich długów.
***
Uwaga, pytania do autorki należy wysyłać e-mailem: [email protected]
Ewa Malcher
