Może czytasz ten artykuł dlatego, że osiągnąłeś już taki punkt w życiu, że masz dość ciągłego manipulowania ze strony najbliższych, przyjaciół, czy współpracowników i nakłaniania cię do robienia rzeczy, których nie chcesz robić.
A może jesteś już tak zdeterminowany, że postanowiłeś sobie :”Już nigdy więcej”. A może czujesz się ofiarą i zadajesz sobie pytanie: ”Dlaczego oni mi to robią”, zamiast po prostu zrozumieć, że robią to, bo im pozwalasz i dokładnie wiedzą, że mogą to robić bezkarnie.
Czym jest manipulacja psychologiczna?
Z definicji wynika, że manipulacja to celowe oddziaływanie na emocje i zachowania innych dla odniesienia pożądanego celu i korzyści. Manipulacja kojarzy się z wykorzystaniem drugiej osoby, wykorzystywaniem jej słabych stron, wymuszaniem i graniem na jej uczuciach. Zachowania manipulacyjne są częścią natury ludzkiej. Nawet płacz niemowlęcia, wzywający matkę do podania mleka, jest formą manipulacji, ponieważ malec tylko tak potrafi zasygnalizować i zmusić matkę do zaspokojenia jego potrzeb.
W dorosłym życiu stajemy się mniej lub bardziej podatni na manipulację. Ci z nas, którzy mają dużą potrzebę zwracania na siebie uwagi otoczenia lub adoracji mogą być bardziej narażeni. Gdy na przykład osoba manipulująca przedstawia cię jako wspaniałą i wyjątkową i traktuje cię znacznie lepiej niż innych, wówczas zaczynasz mieć poczucie, że coś jej zawdzięczasz i czułbyś się winny, gdybyś ją rozczarował.
Ten mechanizm mógł zadziałać w przypadku ostatniego głośnego porwania uczennicy przez jej nauczyciela Tada Cumminsa z Tennessee. Elizabeth znalazła w nauczycielu oparcie i zrozumienie w czasie trudnej sytuacji rodzinnej i stała się łatwym obiektem do manipulacji ze strony mężczyzny.
Inną przyczyną podatności na manipulację jest niska samoocena, która powoduje, że chcesz, żeby ludzie nieustannie cię potrzebowali. Wtedy wydaje ci się, że możesz kontrolować relacje poprzez dawanie innym tego, co chcą uzyskać. Po pewnym czasie orientujesz się, że jesteś wykorzystany, co budzi twoją złość i czasem prowadzi nawet do depresji.
Jak rozpoznać zachowania manipulacyjne?
Gdy podejrzewasz, że jesteś manipulowany, spójrz wgłąb swoich uczuć i emocji. Osoba manipulowana czuje się często winna, zawstydzona, zła i bezwolna. Nie umie powiedzieć „nie” w sytuacji, która jest dla niej niekorzystna lub niechciana.
Poniższe przykłady zachowań pomogą ci zrozumieć istotę manipulacji:
– Manipulator często kłamie, zmienia fakty, wymyśla usprawiedliwienia i wini ofiarę za swoje niepowodzenia
– Intelektualne wywyższanie się jest jedną z cech manipulatorów. Osoby te rzucają danymi statystycznymi i faktami, o których mało wiesz, by osiągnąć przewagę i wykorzystać twoją niewiedzę. Dzieje się to często przy sprzedaży, negocjacjach handlowych i dyskusjach branżowych
– Niektórzy uzyskują przewagę przez zarzucenie cię dokumentacją, procedurami, regułami i uchwałami, by utrzymać pozycję władzy i utrudnić ci życie. Ta technika często wykorzystywana jest przez polityków, by opóźnić odkrycie prawdy i ukryć nieuczciwe posunięcia
– Podnoszenie głosu podczas dyskusji jest jedną z form manipulacji. Wyrażanie negatywnych emocji, zastraszanie postawą i gestykulacją jest jedną z form przymuszania do posłuszeństwa przez agresję
– Dawanie ci zbyt mało czasu na decyzję. Ta forma jest powszechna w sprzedaży. Manipulator naciska cię, zanim jesteś gotowy na podjęcie decyzji. Buduje napięcie w nadziei, że się złamiesz i podporządkujesz
– Negatywny humor i sarkazm. Manipulatorzy żartują z ciebie i krytykują, byś poczuł się gorszy i niepewny siebie. Przykłady mogą być różne, od twojego wyglądu, poprzez starszy model telefonu, po braki w twoim wykształceniu. Manipulator ma nadzieję uzyskania psychologicznej władzy nad tobą
– Obok sarkazmu najczęstszą techniką manipulatorów jest osądzanie, marginalizowanie, ośmieszanie i poniżanie, byś czuł się źle we własnej skórze. Manipulator wkłada ci do głowy, że jesteś niewystarczająco dobry, coś jest z tobą nie tak, lub że nieważne jak się starasz i tak nic z tego nie wychodzi. Przestajesz w siebie wierzyć i uzależniasz się od manipulatora
– Reagowanie ciszą. Gdy manipulator nie odpowiada na twoje pytania, telefony, teksty, czy e-maile. Wykorzystuje w ten sposób przewagę, by zasiać w twojej głowie wątpliwość i niepewność
– Udawanie ignorancji. Poprzez stwarzanie pozorów niewiedzy i braku zrozumienia manipulator przenosi swoją odpowiedzialność na innych. Tę taktykę często stosują dzieci, gdy nie chcą wykonywać swoich obowiązków i zadań
– Manipulowanie poczuciem winy. Poprzez obwinianie ofiary i wykorzystywanie słabych punktów, manipulator uzyskuje przewagę i zmusza do posłuszeństwa. Klasyczne jest przerzucanie odpowiedzialności na inną osobę
– Robienie z siebie ofiary. Manipulator wyolbrzymia osobiste sprawy, często przerysowuje lub wymyśla choroby, cierpienia i poświęcenia. Gra słabą, bezsilną ofiarę, by wykorzystać twoją dobrą wolę, instynkty ochronne, poczucie moralności i obowiązku. Te technikę stosuje się, by wywołać współczucie i zmusić do przysługi.
Psychological Counseling Center prowadzi w języku polskim sześcioosobowe grupy dla osób zmagających się z depresją. Grupy spotykają się w piątki po południu. Komfortowa atmosfera, pełna poufność,wsparcie i ekspertyza psychologa zapewniają dogodne warunki do nauczenia się sposobów sprostania trudnej sytuacji i wychodzenia z depresji. Po informacje proszę dzwonić: (847) 907-1166
Katarzyna Pilewicz
