Robert nerwowo przeglądał magazyny w poczekalni mojego gabinetu. Wiedziałam, że po raz pierwszy w życiu zdecydował się przyjść do psychologa. Po wstępnym zapoznaniu i omówieniu czym jest terapia, zapytałam o cel wizyty. Mój nowy pacjent spuścił wzrok i powiedział: „Mam kłopoty z dziewczyną, to jest problem seksualny. Ona jest naprawdę piękna i kocham ją, ale nie czuję podniecenia. Od pewnego czasu szukam wymówek, żeby nie mieć z nią seksu. Nie wiem, w czym jest problem. Kiedy oglądam filmy porno, nie mam problemu z erekcją, ale kiedy Monika jest w pobliżu nie mogę… a jeśli nawet uda się, to nie trwa to długo. To bardzo poniżające, jestem już na skraju załamania i rozważam nawet zerwanie z nią”.
Robert przyznał się do oglądania filmów porno codziennie po 3-4 godziny. „Oglądam w internecie filmy porno, żeby zapomnieć o stresie dnia codziennego, mam problemy w szkole, niesatysfakcjonującą pracę i kłopoty finansowe”. Robert nadmienił, że oglądanie filmów pornograficznych rozpoczął w wieku 14 lat, czyli robi to nieprzerwanie od 9 lat. „Zacząłem oglądać porno, gdy mój tata wrócił do nas po długiej nieobecności gdy zerwał z moją mamą i odszedł do innej kobiety. Wrócił jednak, ale wtedy zaczęły się awantury, ciągle pił i krzyczał na mamę. Żeby tego nie słyszeć, zamykałem się w swoim pokoju i skupiałem na oglądaniu filmów pornograficznych, by za zamkniętymi drzwiami nie słyszeć i nie czuć”.
Dysfunkcja seksualna
Według informacji przedstawionych przez Roberta zaczynało być jasne, że kompulsywne oglądanie filmów porno stosował w celach regulacji emocjonalnej bardziej niż dla przyjemności seksualnej. Była to forma ucieczki przed silnymi emocjami spowodowanymi stresem. To doprowadziło do dysfunkcji seksualnej zwanej brakiem reakcji genitalnej. Innymi rodzajami dysfunkcji seksualnej są: brak potrzeb seksualnych, tzw. oziębłość seksualna lub awersja seksualna, gdy perspektywie kontaktu seksualnego towarzyszy lęk tak silny, że pacjent unika aktywności seksualnej. Istnieje również dysfunkcja oparta na braku seksualnej przyjemności, gdy reakcje seksualne przebiegają normalnie, orgazm jest osiągalny, ale pacjent nie przeżywa adekwatnej przyjemności.
Pornografia
Za pornografię uważa się fotografię, film lub prozę jednoznacznie przedstawiającą seks i mającą na celu wzbudzenie pragnienia/ pożądania seksualnego. Według statystyk, 40 milionów Amerykanów regularnie korzysta z portali pornograficznych; ci którzy przyznają się do uzależnienia pornografią stanowią tylko 10 proc. Według badań przeprowadzonych przez amerykańskich naukowców prawie 95 proc. użytkowników stron porno robi to, by szukać satysfakcji seksualnej, ale duża część ogląda je, by walczyć ze stresem (73,8 proc.), zabić nudę (70,8 proc.), lub zapomnieć o problemach codziennych (53 proc.). Oczywiście wielu użytkowników portali pornograficznych motywowanych jest kilkoma rzeczami na raz.
Pornografia a uzależnienie
Pornografia, jak każde zachowanie mające na celu osiągniecie natychmiastowej satysfakcji, przyjemności czy euforii, może bardzo łatwo uzależnić. Jeśli oglądanie służy jako strategia do walki z negatywnymi emocjami, smutkiem, złością, frustracją, samotnością i poczuciem odrzucenia, to łatwiej jest stworzyć nawyk i zastąpić zdrowe relacje intymne intensywnymi przeżyciami porno-seksu.
O uzależnieniu od pornografii mówimy, gdy osoba kompulsywnie oglądająca treści pornograficzne ponosi poważne konsekwencje związane ze swoim zachowaniem. Zaliczają się do nich problemy w utrzymaniu rzeczywistych intymnych relacji z partnerem w związku z dysfunkcją seksualną lub zmianą nastawienia do seksu. Pornografia może promować zniekształconą wizję stosunków seksualnych, na przykład zachowania agresywne lub poniżające. Uzależnienie może się wiązać z utratą zainteresowania innymi dziedzinami życia na przykład ze sportem, szkołą, rodziną, przyjaciółmi. Osoba uzależniona zaczyna mieć problemy finansowe lub prawne (gdy zostanie przyłapana na użytkowaniu nielegalnej pornografii), związane z niewypełnianiem obowiązków.
O uzależnieniu mówimy także, gdy pornografia zabiera zbyt dużo czasu, na czym cierpią relacje rodzinne i towarzyskie, a osoba uzależniona zaczyna mieć tendencję do wycofywania się z relacji towarzyskich. Zazwyczaj kompulsywne oglądanie filmów porno łączy się z nadużywaniem alkoholu lub narkotyków. Pod względem emocjonalnym nadużywanie pornografii może doprowadzić do depresyjnych epizodów, poczucia wstydu i lęków. Może także dojść do fizycznych oraz różnych dysfunkcji seksualnych (brakiem reakcji genitalnej w pożyciu z partnerem, oziębłością seksualną czy niemożnością osiągnięcia orgazmu.) Jak każde uzależnienie może być ono leczone. Istnieją także grupy wsparcia, na przykład http://www.pornaddictsanonymous.org.
Katarzyna Pilewicz
