W bieżącym roku w Polsce nastąpiło albo nastąpi wiele zmian z powodu nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którą w grudniu 2016 roku podpisał prezydent Andrzej Duda. Inne zmiany wynikają z dorocznej waloryzacji świadczeń, która odbywa się zawsze w marcu. Niektóre z nich dotyczą również emerytów mieszkających w Stanach Zjednoczonych, więc warto o nich wiedzieć.
Niższy wiek emerytalny
W Polsce przywrócony zostaje dawny wiek emerytalny. Od 1 października 2017 roku kobiety będą mogły przejść na emeryturę w wieku 60 lat, a mężczyźni w wieku 65 lat. Będzie to ich prawo a nie obowiązek. W ten sposób Andrzej Duda spełnił swoją obietnicę z kampanii wyborczej i cofnął zmiany wprowadzone w 2013 r. przez rząd PO-PSL.
Czyli po 1 października wielu czytelników będzie mogło złożyć wniosek o polską emeryturę wcześniej niż przypuszczali.
Wyższa emerytura minimalna
Ważne zmiany dotyczą emerytów i rencistów, którzy pobierają najniższe świadczenia. Najniższa emerytura, która w ubiegłym roku wynosiła 882 złote i 56 groszy, została podniesiona od 1 marca do tysiąca złotych, co stanowi 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Jest to dobra wiadomość dla wielu naszych czytelników. Niestety, nie każdy jest uprawniony do emerytury minimalnej. Aby otrzymać 1000 zł brutto, trzeba osiągnąć wiek emerytalny i udokumentować staż pracy (składkowy i nieskładkowy), który wynosi: 25 lat dla mężczyzn, 20 lat dla kobiet.
Problem w tym, że wielu Polaków za granicą nie dostanie tego tysiąca brutto, bo pracowali w Polsce krócej. Nadal dostawać będą emeryturę poniżej minimalnej kwoty, czasem nawet kilkadziesiąt złotych. Osoby te mogą liczyć jedynie na marcowe waloryzacje świadczeń oraz dodatek pielęgnacyjny.
Wyższy dodatek pielęgnacyjny
W porównaniu z rokiem ubiegłym, dodatek pielęgnacyjny wzrósł tylko o 92 grosze, ale warto o nim wiedzieć. Emeryci, którzy ukończyli 75 lat, otrzymują dodatek pielęgnacyjny w wysokości 209,59 zł w roku 2017. Aby dostać dodatek, nie trzeba pisać żadnych wniosków, ZUS wypłaca go z urzędu wraz z emeryturą. Nie należy mylić dodatku pielęgnacyjnego z zasiłkiem pielęgnacyjnym przysługującym opiekunom osób niepełnosprawnych.
Dożyjesz setki, to dostaniesz jeszcze więcej. Wysokość świadczenia honorowego z tytułu ukończenia 100 lat – w KRUS i ZUS jest taka sama i wynosi prawie 3 i pół tys. złotych. Od tej kwoty pobierany jest podatek dochodowy, kwota nie podlega waloryzacji, czyli do końca życia jest wypłacana w tej samej wysokości.
Czyli po twoich 75 urodzinach dostawać będziesz o ponad dwieście złotych więcej, a po setce – dodatkowo ponad trzy i pół tysiąca.
Gwarantowana waloryzacja
Waloryzacja polega na podwyższeniu świadczeń o odpowiedni wskaźnik, by utrzymały one swoją wartość mimo inflacji.
Niska inflacja powoduje, że podwyżki byłyby groszowe, nieodczuwalne w budżecie emeryta, więc od 1 marca 2017 roku sposób waloryzacji w Polsce został zmieniony przez zapewnienie minimalnej gwarantowanej podwyżki w wysokości 10 zł.
Przykład: w roku 2017 wskaźnik waloryzacji rent i emerytur w Polsce wynosi 0,44 proc. Ktoś pobierający 1500 zł emerytury dostałby tylko 6,60 zł podwyżki. Dzięki nowelizacji przepisów otrzyma 10 zł więcej na miesiąc.
Limity dorabiania
Młodym emerytom, którzy nie osiągnęli pełnego wieku emerytalnego, ZUS ma prawo pomniejszyć emeryturę, jeżeli dorabiają za dużo.
Od 1 marca 2017 r. zmieniła się kwota, do której mogą dorobić pobierający świadczenia z ZUS bez ryzyka ich zmniejszenia. Limity dorabiania dla emerytów, rencistów ustala się na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia, które oblicza GUS. Zmniejszenie emerytury lub renty następuje w przypadku przekroczenia o co najmniej 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia w Polsce. Zawieszeniu ulega świadczenie, jeśli świadczeniobiorca zarobił powyżej 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia. W związku z tym od 1 marca 2017 roku emeryci i renciści mogą dorobić miesięcznie:
• do 2953,30 zł brutto bez zmniejszenia świadczenia,
• od 2953,31 zł do 5484,60 zł – świadczenie zmniejszone o sumę przekroczenia 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,
• powyżej 5484,61 zł brutto – ZUS wstrzyma wypłatę emerytury lub renty.
Limity zarobków dotyczą również odbiorców rent i emerytur w Stanach, choć ZUS nie jest o nich informowany. Ale skoro polski pełny wiek emerytalny jest niższy od amerykańskiego (patrz powyżej), to większość odbiorców świadczeń ZUS może pracować bez ograniczeń.
Komornik zabierze mniej
Dobrzy wujkowie, poręczający pożyczki swoich krewnych w Polsce, powinni wiedzieć, że w roku 2017 zostały wprowadzone nowe zasady egzekucji komorniczej z rent i emerytur. Komornicy będą mieli mniejsze możliwości zajmowania świadczeń wypłacanych przez ZUS. Emeryci i renciści są teraz lepiej chronieni, bo komornik musi im pozostawić 75 proc. najniższego świadczenia.
***
Uwaga, pytania do autorki należy wysyłać e-mailem: [email protected]
Ewa Malcher
