W oczach Marka widziałam paranoję, strach i zaszczucie. Jego udręczony umysł nie był w stanie przyjąć kolejnej dawki szeptów przechodzących w krzyk, które słyszał od kilku dni. Głosy były tak realne i czysto brzmiące, że zmuszony był angażować się w konwersację choćby po to, by mieć nadzieję na spokój. Nic takiego jednak nie następowało, każdego dnia dochodził nowy głos, raz był to szept rozkazujący nie słuchać lekarza, innym razem był to krzyk z wyzwiskami i poniżającymi frazesami. Po pewnym czasie Marek zaczął podejrzewać, że nie tylko głosy wiedzą o czym myśli, ale że połączenia elektroniczne są tak zsynchronizowane, że „ci z zewnątrz” mają kontrolę nad jego życiem. Gdy zobaczyłam go po raz pierwszy, został właśnie przyjęty na oddział psychiatryczny lokalnego szpitala z diagnozą psychozy o nieznanym podłożu.
Psychoza jako symptom
Psychoza, czyli oderwanie od rzeczywistości z objawami halucynacji lub urojeń, to nie choroba a symptom. Psychoza może wynikać z głębszej choroby psychicznej, na przykład schizofrenii, może występować też w ciężkiej depresji lub w chorobie maniakalno-depresyjnej. Psychoza może się ujawnić w okresie intensywnego stresu, może być wynikiem traumatycznego zdarzenia, na przykład po utracie osoby bliskiej lub zagrożenia życia. Badania mówią, że dzieci żyjące w chronicznym stresie, maltretowanie psychiczne, fizyczne i seksualne, są bardziej narażone na rozwinięcie psychozy w późniejszym wieku. Niektóre środki odurzające, jak marihuana i LSD oraz alkohol, i niektóre lekarstwa psychotropowe oraz te z rodziny stymulantów podawane dzieciom i dorosłym z ADHD, także mogą powodować zaburzenia psychotyczne. Choroby, jak guzy mózgu, choroba Parkinsona lub Alzheimera, wylew, infekcje, które atakują mózg, jak HIV lub syfilis, mogą być bezpośrednią przyczyną psychozy.
Jak wygląda psychoza?
Podczas psychozy osoba ma trudności z koncentracją uwagi, jest podejrzliwa, nerwowa, ma trudności z układaniem myśli i wyrażaniem ich w zorganizowany sposób, często izoluje się od rodziny i przyjaciół, nie dba o higienę, śpi zbyt mało lub zbyt długo i ma samobójcze myśli lub nawracające obsesje.
Psychozy nie można pozostawić nieleczonej, ponieważ stanowi ona duże zagrożenie dla życia i zdrowia. Psychoza obok depresji jest najczęstszą przyczyną przyjęć na oddziały zamknięte szpitali psychiatrycznych. Leczona jest tam lekami antypsychotycznymi i terapią grupową, by wspomóc kontakt z rzeczywistością. Normą jest zmuszanie do przyjęcia leków. Podnosi się coraz więcej głosów przeciwko tak ograniczonemu leczeniu. Dane statystyczne mówią, że tylko 1 na 10 pacjentów może sobie pozwolić na długotrwałą terapię.
Psychoza to nie wyrok
Marek spędził w szpitalu kilka tygodni. Odmawiał przyjęcia leków psychotropowych z wrodzoną sobie stanowczością. Spędzał całe dnie na rozmowach z innymi pacjentami i personelem, a także brał udział w zajęciach terapeutycznych. Od początku upierał się, by podawać mu lek na zdiagnozowaną kiedyś ADHD. Gdy w końcu przyznał się, że lek brał w większych dawkach, niż ta przypisana przez lekarza, stało się jasne, że mogło to być przyczyną jego psychozy. Po pewnym czasie głosy stały się słabsze, a Marek zaczął mieć kontakt z rzeczywistością. Następnego roku powrócił na studia farmakologiczne. Epizod psychozy jak dotąd nie powrócił.
Psychological Counseling Center prowadzi w języku polskim sześcioosobowe grupy dla osób zmagających się z depresją. Grupy spotykają się w piątki po południu. Komfortowa atmosfera, pełna poufność,wsparcie i ekspertyza psychologa zapewniają dogodne warunki do nauczenia się sposobów sprostania trudnej sytuacji i wychodzenia z depresji. Po informacje dzwoń: (847) 907-1166.
Katarzyna Pilewicz
