Anna postanowiła, że w Nowym Roku nie pozwoli sobie na obojętność wobec swoich marzeń. Jej dotychczasowy brak motywacji i nieumiejętność walki o swoje spowodowały, że wciąż tkwi po uszy w związku bez przyszłości i wykonuje pracę nudną i poniżej własnych kwalifikacji.
Koniec starego roku skłania nas do podsumowań. Czasem, gdy patrzymy na minione doświadczenia, przeżycia, czy rezultaty naszych decyzji, podsumowania nie wypadają korzystnie. Anna zdała sobie sprawę, że czas na zmiany. Nadejście nowego roku, to doskonała okazja, żeby odciąć się od niepowodzeń i zacząć od początku starać się o spełnienie marzeń.
Zmiana zawsze przynosi jakąś korzyść
Prawie zawsze zmiana otwiera przed nami nową przestrzeń. Może stać się źródłem energii i zadowolenia z życia. Nawet wtedy, gdy punktem wyjścia dla niej jest bolesne doświadczenie, jak na przykład zwolnienie z pracy. Kiedy Marta otrzymała wypowiedzenie z pracy w fabryce odzieżowej postanowiła wziąć sprawy w swoje ręce i otworzyła mały warsztat krawiecki. Powoli udało się znaleźć klientelę i dziś Marta mówi, że nic lepszego nie mogło się jej przytrafić. Do tej pory jednak uważa, że podjęła ryzyko tylko dlatego, że nie miała innego wyjścia. Nieoczekiwana zmiana zawodowa zmieniła ustalony porządek.
Czasem taka zmiana wiąże się z głębokim kryzysem, ale nawet ten najboleśniejszy możesz obrócić na swoją korzyść. Często żywisz przekonanie, że los ci nie sprzyja. Myślisz, że wszystko się przeciwko tobie sprzysięgło, a życie jest niesprawiedliwe. Masz wrażenie, że dzieje ci się krzywda, padasz ofiarą niepomyślnych okoliczności, złego szefa, nieodpowiedzialnego partnera, nieposłusznych dzieci i nic z tym nie możesz zrobić. Czy na pewno? Zastanów się. Nie możesz naprawić świata, ale możesz zmienić wiele. Zacznij od siebie.
Pierwszy krok
Uświadomienie sobie, że nie jesteś spętany rzeczywistością, że nie musisz tkwić w pułapce systemu, układów, zależności – to pierwszy krok na drodze do zmiany. Ale to w jakim stopniu tę rzeczywistość zmienisz, zależy od twojej odwagi, determinacji oraz umiejętności radzenia sobie ze stresem.
Przed pozytywną zmianą najczęściej powstrzymuje nas lęk przed utratą bezpieczeństwa. Nawet jeśli sytuacja, w której tkwimy, nie jest komfortowa, strach przed niewiadomym bywa na tyle silny, że powstrzymuje przed działaniem. Poczucie bezpieczeństwa to jedna z podstawowych potrzeb człowieka. Dlatego tak boimy się je utracić, gdy nie mamy pewności, jakie będą skutki wejścia w nową rzeczywistość.
Lęk przed zmianą nasila emocje, które rzutują na nasze działania. Mogą je paraliżować lub motywować. Osoby, które oceniają nowe sytuacje jako pozytywne wyzwania, a nie zagrożenie, szybciej i łatwiej podejmują zmiany. Takie podejście można wytrenować. Udaje się to wtedy, gdy pozwolimy sobie na małe wyzwania, które potem możemy użyć do budowania poczucia gruntu pod nogami i przekonania, że się jednak udaje.
Największym wrogiem wprowadzenia zmian jest lęk przed nieznanym. Dotyka nas wszystkich. Kto nie waha się przed podjęciem decyzji, kiedy nie wie, jaki będzie stuprocentowy wynik? Czy będzie to decyzja powrotu do szkoły, zmiany kariery zawodowej, czy zakupu psa; ważne jest, by nie pozwolić naszemu wewnętrznemu monologowi zwyciężyć. Zamień starą mantrę: „nic mi się nie uda, nie dam sobie rady, mam zbyt małe kwalifikacje, zbyt wielkie ryzyko, jestem na to za stary”, na dialog: „Nic mi się nie uda? A kto tak twierdzi? Dlaczego miałoby się nie udać?! A nawet, jeśli tak, to co z tego? Najwyżej zdobędę nowe doświadczenie”. Spróbuj logicznie myśleć, podyskutować ze sobą. Nie opieraj się na przeświadczeniach i negatywnych emocjach. To, że kiedyś nie udało się zrealizować pomysłu wyjazdu starą paczką na Karaiby, nie oznacza że nie masz zdolności organizatorskich.
Jak przystąpić do działania?
Ważną strategią radzenia sobie ze stresem i podejmowania zmian jest poszukiwanie informacji. Nie kieruj się opinią innych, nie ufaj stereotypom. Dowiedz się, przeczytaj, sprawdź. Im więcej będziesz mieć wiedzy na dany temat, tym mniejsza obawa i tym większe możliwości wyboru. Podziel czystką kartkę papieru na dwie części, na jednej stronie opisz korzyści, na drugiej ryzyko. Co przeważa? Nawet jeśli obie strony się wyrównują, stare powiedzenie mówi, że jeśli nie spróbujesz, nigdy nie będziesz wiedział.
Konieczne jest precyzyjne sformułowanie celów i ustalenie priorytetów. Jeśli wiesz, co jest dla ciebie ważne, czego naprawdę chcesz, łatwiej dotrzesz do celu. Warunkiem powodzenia jest jednak pozytywne nastawienie i chęć uczenia się nowych rzeczy, postawa: „spróbuję, zobaczę, co z tego wyjdzie, a może mi się spodoba”.
Jeśli nawet zmiana okaże się nietrafiona, możemy ją zinterpretować na plus, bo może być elementem rozwoju i nauczki na przyszłość. To właśnie nazywamy „uczeniem się na własnych błędach”.
Oczywiście lepiej, by takich bolesnych lekcji było jak najmniej. Dlatego nie lekceważ swoich możliwości. A do tego, by je właściwie rozpoznać, potrzebna jest ci trzeźwa, realna, oparta na wiedzy, a nie na opinii innych, ocena sytuacji. Decyzja o zmianie musi być zgodna z twoim wewnętrznym przekonaniem. Jeżeli masz poczucie, że robisz coś wbrew sobie lub, że ktoś wywiera na ciebie nacisk, lepiej odpuść, bo cena może okazać się zbyt wysoka. Prawdziwa zmiana wynika z naszego wnętrza.
W nadchodzącym roku życzę Państwu przemyślanych zmian na lepsze!
Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC
psycholog i psychoterapeutka licencjowana w stanie Illinois. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Obecnie prowadzi badania doktoranckie w Walden University na temat wpływu psychologii pozytywnej na poprawe stanu psychiki człowieka. Członek American Psychological Association i PSI CHI. W swojej praktyce opiera się na holistycznym poglądzie o wzajemnym wpływie umysłu, ciała, i środowiska. W swojej klinice w Deerfield zajmuje się leczeniem młodzieży i dorosłych z problemami psychologicznymi pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.
Katarzyna Pilewicz
