We współczesnych czasach możesz bez trudu dotrzeć w najdalsze zakątki świata. Wielu podróżników uwielbia poznawać nowe kraje, tradycje, kultury i obyczaje. Wybierając się za granicę powinieneś jednak wiedzieć, jakich zachowań trzeba unikać, a jakie sprawią, że zyskasz w oczach napotykanych osób i zostaniesz przez nie dobrze odebrany. Nikt nie chce przecież popełnić gafy, przypadkowo kogoś urazić, czy narazić się na niemiłą sytuację z powodu nieświadomie głupiego zachowania. Dlatego przedstawiamy krótki poradnik dla podróżników. Poznaj zasady savoir–vivre, które na pewno okażą się przydatne podczas zagranicznych wojaży.
Obserwuj innych i uśmiechaj się
Odwiedzając obce kraje musisz wypracować w sobie umiejętność obserwowania miejscowej ludności. Sposób powitania, jedzenia, czy detale stroju – to wszystko jest bardzo ważne. Przyglądając się innym, sami uczymy się, jak należy się zachować. Nie staraj się jednak na siłę „wtopić” w nieznane ci społeczeństwo, narazisz się na śmieszność i wypadniesz nieporadnie. Bądź kulturalny, odnoś się z szacunkiem do innych, wtedy na pewno możesz liczyć na wyrozumiałość. Oczywiście, pamiętaj także o mocy uśmiechu. Nie chodzi o to, by śmiać się cały czas bez powodu, ale o to, by z sympatią i dobrym nastawieniem podejść do drugiej osoby. Uśmiech potrafi zdziałać cuda. Nawet Japończycy, których uważa się za bardzo powściągliwych, nie będą obojętni wobec tak miłych gestów.
Podczas zagranicznych podróży, przede wszystkim w Ameryce Południowej, czy Afryce nie powinieneś prezentować się jako typowy turysta. Słomkowe kapelusze, krótkie spodenki, klapki i sporej wielkości okulary przeciwsłoneczne od razu Cię zdradzają i mówią - „Jestem człowiekiem z Zachodu na urlopie”. Wtedy jesteś narażony nie tylko na ironiczne uśmiechy, ale też na pewne niebezpieczeństwo, ponieważ jako turysta możesz stać się ofiarą napadu, czy kradzieży.
Jeśli podróżujesz po krajach arabskich, szczególną uwagę zwróć na swój strój. Zupełnie inaczej niż w Europie, tradycyjne muzułmańskie kraje mają swoje zasady dotyczące ubioru. Warto tu rozgraniczyć, jakie miejsca planujesz odwiedzić. Jeśli zwiedzasz okolice hotelu, czy typowo turystyczne miejscowości i deptaki nadmorskie, nie musisz się tak bardzo tym przejmować. Jeśli jednak zwiedzasz duże miasta, planujesz odwiedzenie jakiegoś meczetu, zdecydowanie musisz uszanować panujące tam zasady. A uważać powinny zwłaszcza kobiety.
Jeśli więc planujesz odwiedzać „newralgiczne” miejsca, najlepiej wybrać luźny strój, który zakrywa nieco zarys sylwetki. Ważne jest, by okryte były zwłaszcza nogi i ramiona. Jeśli wchodzisz do meczetu, warto też zakryć włosy, gdyż uważa się je za symbol seksualności. Mężczyzn nie dotyczą tak restrykcyjne normy, jednak i oni powinni zadbać o to, by ich strój był schludny, skromny i pozbawiony zbyt wielu ozdób.
O czym rozmawiać?
Podróżowanie daje okazję do poznawania ludzi. Pamiętaj jednak o tym, że także podczas rozmowy możesz popełnić niemałą gafę. Niektórych tematów najlepiej unikać. Przede wszystkim tych, związanych z religią, polityką, czy światopoglądem. Np. będąc w Armenii najlepiej nie dyskutować o stosunkach ormiańsko–tureckich, ponieważ rozmówca może poczuć się urażony lub w ogóle zrezygnować z pogawędki. W Rosji, Brazylii, Turcji, Gruzji, czy krajach Bliskiego Wschodu śmiało można za to porozmawiać o swojej rodzinie. Dyskusja o krewnych jest dobrą metodą na zmniejszenie dystansu, a poza tym spowoduje, że wielu rozmówców niemal natychmiast poczuje do nas ogromną sympatię. Ta zasada dotyczy także krajów buddyjskich. Będąc w nich pamiętaj również o hierarchii i o tym, by do osób starszych odnosić się z ogromnym szacunkiem.
Małe upominki
Będąc w obcym kraju, chcesz zyskać przychylność jego mieszkańców. Dobrym sposobem na to jest obdarowanie ich niewielkim, skromnym upominkiem. Najlepiej takim, który od razu będzie się kojarzył z naszym krajem. Prezent ma stanowić pamiątkę po spotkaniu z nami. Bywa, że nawet podanie wizytówki wywołuje sympatię i promienny uśmiech, szczególnie u mieszkańców centralnej i południowej Afryki. W Japonii podając wizytówkę należy trzymać ją w obu dłoniach, warto zachować wtedy kontakt wzrokowy i delikatnie się skłonić. Na to szczególną uwagę zwracają także Chińczycy. Odwiedzając kraje arabskie warto zabrać ze sobą trochę słodyczy. Ich mieszkańcy z uśmiechem podziękują za czekoladę, a jeśli jesteś gościem w czyimś domu nie zapominaj o tym, by słodkościami obdarować mieszkające w nim dzieci.
Pogawędki w obcych językach
Kiedy słyszymy jak obcokrajowiec z trudem i lekką nieporadnością mówi „dzień dobry”, robi się nam miło. Zatroszcz się więc o to, by mieszkańcy odwiedzanych przez Ciebie krajów także mieli okazję poczuć to samo. Świadczy to także o próbie pokonania barier i zainteresowaniu krajem, w którym jesteś, możesz więc zyskać kilka punktów. Przeważnie wystarczy, że poznasz podstawowe zwroty związane np. z powitaniem czy pożegnaniem. W niektórych państwach, np. w Gruzji nie jest niczym dziwnym czy nadzwyczajnym zaproszenie poznanej właśnie osoby do swojego domu na obiad lub kolację, w takim towarzystwie wypada pochwalić się znajomością chociaż kilku słów.
Parę słów o jedzeniu
Jedzenie jest wplątane w każdą podróż, dobrze więc wiedzieć, jak nie urazić nikogo podczas posiłków. Przede wszystkim powinieneś wiedzieć, że podczas podróży należy być otwartym na wszelkie potrawy, nawet te, których pewnie nie skosztowałbyś w domu. A jeśli naprawdę nie masz na coś ochoty, nie wolno Ci okazywać obrzydzenia jakąś potrawą, lecz przemóc się i spróbować jej choć odrobinę. Jeśli naprawdę bardzo nie chcesz próbować dania, możesz dyskretnie „pogrzebać” w talerzu, udając, że próbujesz, albo powiedzieć, że alergia pokarmowa nie pozwala Ci jeść jakiegoś składnika. Nie chcemy namawiać do kłamstwa, ale jest to jakieś wyjście z sytuacji. Warto też dowiedzieć się czegoś o tradycjach kulinarnych kraju przed podróżą. W Kraju Kwitnącej Wiśni na przykład niezwykle ważnym rytuałem jest picie herbaty. Z podobnym namaszczeniem podchodzi się do jedzenia sushi. W Indiach i Indononezji pod żadnym pozorem nie wolno dotykać jedzenia lewą ręką (tej używa się w toalecie).
Uwaga, drobny gest i obraza gotowa
Obrażenie cudzoziemca w jego kraju może się okazać łatwiejsze, niż się spodziewasz. A przykłady można mnożyć. W krajach islamskich nie pytaj o drogę kobiet – przeważnie są uczone od najmłodszych lat tego, żeby nie rozmawiać z obcymi mężczyznami. W Indiach nie pokazuj podeszwy buta, to traktowane jest jako obraza. Mieszkaniec Tajlandii obrazi się za potraktowanie banknotu bez szacunku – widniejący na nim wizerunek króla jest traktowany bardzo poważnie. W Japonii nie wycieraj publicznie nosa i pod żadnym pozorem nie wchodź do niczyjego domu w butach – zostaw je na progu. Bardzo należy uważać na gesty i znaki wykonywane rękoma. Jest wiele miejsc na świecie, w których znane nam, potocznie używane symbole oznaczają coś zupełnie innego – bardzo często negatywnego (i aby się o tym przekonać, wcale nie trzeba jechać na drugi koniec świata).
Zawsze pamiętaj, że to Ty jesteś gościem i masz obowiązek dostosować się do gospodarzy (nie odwrotnie). Jeśli mimo dobrych chęci, strzelisz jakąś gafę, przeproś grzecznie i wytłumacz się – wszak to nie złośliwość, a prozaiczny brak wiedzy – jeśli będziesz uprzejmy, na pewno świadkowie twoich pomyłek potraktują je z przymrużeniem oka i wyrozumiałością.
Ewa Malcher
