Ukryty w trawiastym polu w stanie Maine nowy antybiotyk zwalcza potencjalnie śmiertelne infekcje, jak MRSA czy gruźlicę, a także wirusy prowadzące do uszkodzenia serca. Czy okaże się bronią w walce z bakteriami coraz częściej opornymi na inne antybiotyki?
Teiksobaktynę, bo o niej mowa, odkrył prowadzony przez Kima Lewisa brytyjsko-niemiecko-amerykański zespół z Northeastern University w Bostonie w Massachusetts, który odszedł od nowoczesnych metod i zajął się badaniem bakterii glebowych poza laboratorium. Większość stosowanych dziś antybiotyków powstała właśnie dzięki naturze, kiedy odkryto, że niektóre bakterie same wytwarzają antybiotyki, walcząc o pokarm i przestrzeń z konkurencją.
Z 10 tys. wyhodowanych przed naukowców bakterii 25 wydzielało substancje, które można potencjalnie wykorzystać jako antybiotyki. Najbardziej obiecująca okazała się teiksobaktyna. Podczas testów na myszach zwalczyła m.in. MRSA (gronkowca złocistego opornego na metycylinę) i wykazywała aktywne działanie wobec Clostridium difficile. Radziła sobie także z gruźlicą, co zwiększa szanse, że chorobę będzie można kiedyś zwalczyć jednym środkiem, a nie koktajlem leków, jak odbywa się to dzisiaj. Co więcej, w żadnym z tych przypadków nie powodowała efektów ubocznych.
Badacze tłumaczą, że sposób działania antybiotyku sprawia, że bakterie chorobotwórcze wykształcą na niego oporność co najwyżej za 30 lat. Liczą, że badania kliniczne rozpoczną się już za dwa lata. I jeśli wszystko się powiedzie, teiksobaktyna (w formie zastrzyku raczej niż w pigułce) byłaby dostępna na rynku do 2019 roku.
Specjaliści od służby zdrowia ostrzegają przed niebezpieczeństwami wynikającymi z coraz częstszej oporności bakterii chorobotwórczych na antybiotyki. W 2014 r. Światowa Organizacja Zdrowia oświadczyła, że możemy wrócić do czasów, kiedy ludzie umierali z powodu zwykłych infekcji czy niewielkich ran. Dla przykładu w 2013 r. odnotowano na całym świecie 480 tys. nowych przypadków wielolekoopornej gruźlicy, która wymaga leczenia bardzo toksycznymi lekami.
Ewa Malcher
