Ewa Malcher
„Pragnę, ażeby moje słowo wigilijne dotarło do każdego”
Jan Paweł II, 1980
„Bóg się rodzi, moc truchleje. Refleksje i życzenia dla Polaków” - to zbiór przesłań papieża Jana Pawła II do rodaków. Autorką książki, której prezentacja odbyła się 13 września w siedzibie Związku Polek w Ameryce, jest Teresa Makowski. Prezentację zorganizowała Grupa 114 i Komisja 27 ZPwA.
Teresa Makowski podjęła się bardzo trudnego zadania dotarcia do źródeł: wyszukania wszystkich tekstów papieża skierowanych do Polaków na przestrzeni całego pontyfikatu – trwającego prawie trzy dziesięciolecia. Skromność, z którą Teresa Makowski opowiadała o swojej pracy i procesie powstawania tego zbioru, jest godna uznania. Prezentacji książki towarzyszyła tematyczna wystawa, takze przygotowana przez autorkę książki, a uroczysty wystrój sali przygotowany przez Halinę Wiśniewski pomógł wczuwać się w ducha papieskich przesłań i życzeń dla rodaków.
Licznych gości powitała prezes Komisji 27 ZPwA Bogumiła Padowski. W atmosferę wieczoru wprowadziła zebranych ulubiona pieśń papieża „Barka”, wykonana pięknym, operowym głosem Agnieszki Wojnicki. Uczestnicy wieczoru mogli też usłyszeć odtworzony głos samego papieża, m.in.: „(...) właśnie ta oazowa pieśń (...) była jakimś ukrytym tchnieniem Ojczyzny” (JP II, Kraków, 2002). Teresa Makowski podkreśliła fakt, że Jan Paweł II od momentu wyboru, swoją polskość związał z uniwersalną posługą następcy św. Piotra. „Jednym z kluczy pozwalających nam zrozumieć dorobek Jana Pawła II jest właśnie jego polskość, to ona stanowi integralny element jego osobowości” i to polskość „odcisnęła głębokie piętno na papieskiej posłudze Karola Wojtyły.” (A. Riccardi, „Jan Paweł II. Biografia”).
To właśnie dlatego autorka publikacji skupiła swoją uwagę na zebraniu papieskich przesłań wigilijnych. Według Ojca Świętego dniem, w którym „jesteśmy bardziej Polakami niż kiedy indziej”, jest Wigilia Bożego Narodzenia. Jest ona „dniem niezwykłego spotkania – spotkania Boga z człowiekiem. Konsekwencją spotkania Boga z człowiekiem jest spotkanie człowieka z człowiekiem, „jest otwieranie się ludzi względem siebie w rodzinie, w społeczeństwie” (JP II, 1988). Wieczór wigilijny ma także wymiar narodowy – zawsze był on dla nas, Polaków, dniem szczególnej wspólnoty. Nie tylko w każdej rodzinie, także „w tej rodzinie, którą jest nasza Ojczyzna, nasz Naród” (JP II, 1980). Dlatego Ojciec Święty pragnął, byśmy „tajemnicę Bożego Narodzenia przeżywali tak, jak weszła ona w chrześcijańską tradycję naszej Ojczyzny”. Stąd też, w jego refleksjach znajduje się wiele głębokich i ciekawych myśli na temat samej wigilii, symboliki stołu, pustego przy nim miejsca, opłatka i dzielenia się nim, kolęd.
Nasz polonijny, powszechnie znany i lubiany aktor Krzysztof Arsenowicz użyczył swego głębokiego głosu, by jak najwierniej odtworzyć ducha wigilijnych przesłań Ojca Świętego. Arsenowicz czytał pierwszy list wigilijny papieża, przesłany jeszcze na ręce kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz wiele fragmentów rozważań wigilijnych wygłaszanych podczas spotkań opłatkowych z rodakami w Watykanie.
Wiersze Karola Wojtyły – przed misternie przygotowaną przez Halinę Wiśniewski szopką – recytowała Maria Helena Pawlik. Harcerze: Paulinka Kosiński i Marek Podowski z zespołu harcerskiego Wichry przedstawili dawną tradycyjną wigilię przy polskim, wiejskim stole. Ze względu na maryjność papieża nie mogło zabraknąć „Ave Maria” Bacha; zaśpiewała ją Agnieszka Wojnicki.
Teresa Makowski mówiła także o motywach podjęcia się zebrania wszystkich wigilijnych przemówień papieża i wydania ich w jednej pozycji książkowej. Wyraziła przekonanie, że wyszła naprzeciw pragnieniu papieża wyrażonym już w 1980 roku: „Pragnę, ażeby moje słowo wigilijne dotarło do każdego”. Ojciec Święty powiedział wyraźnie: ‘pragnę’ – nie: ‘chciałbym’ albo ‘dobrze by było’, wyjaśniała autorka; w tym słowie ‘pragnę’ zawarta jest jakaś moc. Pragnął, by jego słowo wigilijne dotarło do każdego, także do Polaków mieszkających w innych krajach, gdyż również oni (czyli także my) są dla Niego „żywą cząstką Polski, która nawet wyrwana z ojczystej gleby, nie przestaje być sobą” (JP II, Londyn,1980).
Maria Helena Pawlik
Zdjęcia: R. Makowski
Zdjęcie główne: Przy stole: Teresa Makowski i Krzysztof Arsenowicz; śpiewa Agnieszka Wojnicki
