Nazwa „Polskie Państwo Podziemne” znana jest przeciętnemu Polakowi częściej ze słyszenia, niż z wiedzy o tym, co się za nią kryje. A zatem kilka słów przypomnienia.
Obejmowało ono tajne struktury wojskowe i administracyjne, działające w kraju przez cały okres II wojny światowej i podlegające rządowi RP na uchodźstwie.
Jego zalążkiem stało się powołanie już w nocy z 26 na 27 września 1939 roku w oblężonej Warszawie konspiracyjnej organizacji wojskowej pod kryptonimem Służba Zwycięstwu Polski, której zadaniem było kontynuowanie podziemnej walki z najeźdźcą. Organizacja ta 13 listopada tego samego roku została przekształcona w Związek Walki Zbrojnej.
Następne miesiące przynosiły w okupowanej Polsce pojawianie się wielu innych podziemnych ugrupowań wojskowych, z których 14 lutego 1942 roku powołana została jednolita organizacja zbrojna pod nazwą Armia Krajowa. W tym czasie powstawały już również pierwsze polskie podziemne struktury administracyjne, obejmujące swym działaniem oświatę i naukę, sądownictwo, służbę zdrowia, kulturę i różnorodną aktywność wydawniczą.
Polskie Państwo Podziemne było fenomenem w dziejach antyhitlerowskiego ruchu oporu w Europie, niespotykanego w innych okupowanych krajach, a zrodziło się z patriotycznej cechy Polaków – walki o zachowanie podstawowych wartości narodowych poprzez odtworzenie sił zbrojnych walczących z okupantem i reaktywowanie własnej administracji, wspomagajacej i jednoczącej polską społeczność.
Tak bardzo ważne, choć nieco zapomniane, wydarzenie sprzed 71 lat znalazło swój historyczny wyraz w programie opracowanym przez Henryka Zygmunta w ramach działalności radia "Ojczyzna naszych przodków", a zaprezentowanym po mszy 3 września w kościele Świętej Trójcy.
Stało się już tradycją, że na tego rodzaju programy składają się informacje historyczne, wspomnienia uczestników ówczesnych wydarzeń oraz patriotyczne wiersze i pieśni. Tradycyjnie też w tym programie wzięli udział artyści: Józef Furgał, Marek Kulisiewicz i Henryk Zygmunt, a wzbogacili go swoją obecnością weterani II wojny światowej: prezes Koła Byłych Żołnierzy AK w Chicago, podpułkownik Marian Prusek, który przedstawił historyczne znaczenie Podziemnego Państwa Polskiego, i prezes Koła Sybiraków, porucznik z II Korpusu Armii Polskiej na Zachodzie – Henryk Ścigała.
Niezwykle wartościową tradycją stało się też gorące, wręcz żywiołowe przyjęcie tego rodzaju programów przez zawsze liczną w kościele społeczność polonijną.
Andrzej Trzos