Do niedawna w Polsce każdy posiadacz prawa jazdy wiedział, jak obsługiwać samochodowe sprzęgło i manualną skrzynię biegów. Jednak statystyki z ostatnich kilku lat wskazują, że popularność samochodów z automatyczną skrzynią zdecydowanie wzrasta. W 2019 roku automaty stanowiły tylko 23,19 proc., w 2020 roku było to 35,3 proc., ale w 2021 – już 42,3 proc. Jak wynika z danych opublikowanych przez firmę Carsmile.pl, obecnie zaledwie 30 proc. nabywców nowych samochodów decyduje się na klasyczną, manualną przekładnię.
Dobrze wiemy, jak ta sytuacja wygląda w Stanach Zjednoczonych. Większość kierowców wsiadając do „biegówki” po pierwsze bardzo by się zdziwiła, że znajdują się tam aż trzy pedały (hamulec, gaz i zagadkowe sprzęgło), a po drugie nie ruszyliby autem z miejsca. I nic dziwnego skoro sprzedaż samochodów z manualną skrzynią biegów stanowiła mniej niż jeden procent samochodów sprzedanych w USA 2021 roku.
W Ameryce w pierwszej połowie XX wieku większość produkowanych samochodów posiadała manualne skrzynie biegów. Były tak popularne, że przez dziesięciolecia producenci samochodów nazywali je „standardową” skrzynią biegów. Druga połowa stulecia przyniosła wzrost popularności automatycznej skrzyni biegów.
Wprowadzenie Hydra-Matic firmy GM w 1938 roku i skrzyni biegów Buick Dynaflow w 1948 roku utorowało drogę nowoczesnym pojazdom automatycznym. Spadek popularności manualnych skrzyń biegów w USA to wynik kilku czynników.
• Wygoda. Automatyczne skrzynie biegów są postrzegane jako bardziej wygodne, szczególnie w ruchu miejskim. Nie wymagają ciągłego operowania sprzęgłem i zmiany biegów, co jest szczególnie uciążliwe w korkach.
• Efektywność. Nowoczesne, automatyczne skrzynie biegów są coraz bardziej wydajne i mogą przewyższać manualne pod względem zużycia paliwa. Takie systemy jak automatyczne przełączanie biegów w zależności od stylu jazdy czy trybu eco przyczyniają się do oszczędności.
• Nowoczesne technologie. Wiele zaawansowanych systemów bezpieczeństwa i asystentów jazdy, takich jak tempomat czy asystent parkowania, jest dostępnych głównie w samochodach z automatycznymi skrzyniami.
• Zmieniające się preferencje. Młodsi kierowcy często wybierają automaty, ponieważ są przyzwyczajeni do łatwej obsługi i nie mają sentymentu do manualnych skrzyń.
• Elektryfikacja. Wzrost produkcji samochodów elektrycznych, które nie mają tradycyjnych skrzyń biegów, dodatkowo przyspiesza ten trend.
Również w branży transportu drogowego dostrzeżono te tendencje. Dzisiaj prawie 90 proc. ciężarówek o dużej ładowności, które zjeżdżają z linii produkcyjnej, ma automatyczną skrzynię biegów, w porównaniu do mniej niż 10 proc. dekadę temu.
Wiele firm transportowych idąc z duchem czasu i wymogami najmłodszych kierowców zautomatyzowało w stu procentach swoje floty, ale nadal istnieje dużo firm, które posiadają oba rodzaje ciężarówek.
Ciekawostką jest fakt, że kandydat na zawodowego kierowcę ciężarówki, zdający na prawo jazdy CDL w pojeździe z automatyczną skrzynią biegów, będzie miał zaznaczone na prawie jazy, że może prowadzić tylko automaty (restrykcja/ograniczenie E – ang. restriction E). Aby znieść ograniczenie E, kierowca musi ponownie zdać egzamin drogowy w pojeździe z manualną skrzynią biegów.
Szerokiej i bezpiecznej drogi życzy All About Trucks & TransLab.
We put Truckers first.