"Tak naprawdę to nie będzie sukces tylko tego jednego wybranego miasta. Sukces odniosły wszystkie 12 miast, które przystąpiły do konkursu" – powiedziała podczas uroczystości ogłoszenia zwycięscy ministra kultury Hanna Wróblewska. Podczas uroczystości ogłoszono nowy program – Polskie Stolice Kultury. Zostały nimi: w 2026 r. – Bielsko-Biała, w 2027 r. – Katowice, w 2028 r. – Kołobrzeg. Każde z miasta otrzyma milion złotych na realizacje programów kulturalnych
"Program +Europejskich Stolic Kultury+ ma na celu ochronę i promowanie bogactwa i różnorodności kultur w Europie. Organizacja wydarzeń związanych z nadaniem wybranemu miastu tytułu Europejskiej Stolicy Kultury w 2029 r. będzie okazją do promocji zwycięskiego miasta na arenie międzynarodowej" – napisano na stronie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W informacji podkreślono, że "Dodatkową korzyścią będzie wzrost liczby turystów w roku obchodów, co wpłynie na rozwój sektorów związanych z obsługą ruchu turystycznego, a także przyciągnięcie do miasta inwestorów zagranicznych, którzy przyczyniają się do rozwoju w dziedzinach innych niż kultura i turystyka. Ponadto wydarzenia artystyczne przygotowywane przez miasta organizujące obchody Europejskiej Stolicy Kultury wpływają na wzmocnienie poczucia tożsamości kulturowej społeczności lokalnej".
"Miasta, które otrzymują tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, na rok stają się kulturalnymi centrami Europy. Ten czas jest wypełniony festiwalami, koncertami, konferencjami i innymi przedsięwzięciami artystyczno-kulturalnymi, które skupiają uwagę nie tylko mieszkańców miasta, regionu i kraju" – napisano na stronie ministerstwa kultury.
Konkurs odbywał się dwuetapowo. Wszystkie startujące w nim miasta składały swoje pierwsze aplikacje do 15 września 2023 roku. Wnioski złożyło dwanaście miast: Bielsko–Biała, Bydgoszcz, Jastrzębie–Zdrój, Katowice, Kielce, Kołobrzeg, Lublin, Opole, Płock, Pszczyna, Rzeszów oraz Toruń. Po ocenie komisji międzynarodowych ekspertów, wybrana została krótka lista finałowa miast, które przeszły do drugiego etapu konkursu. Wśród nich znalazły się: Lublin, Bielsko-Biała, Katowice i Kołobrzeg. O wyborze Europejskiej Stolicy Kultury 2029, komisja zdecydowała na podstawie oceny aplikacji finałowych, zawierających pełne opisy propozycji programowych, propozycji programowych, a także bezpośredniej prezentacji miast z krótkiej listy. Wnioski rozpatrywane są przez zespół niezależnych ekspertów. Dwoje spośród nich wyznaczają właściwe władze krajowe, dziesięcioro mianują natomiast instytucje i organy Unii Europejskiej (Parlament Europejski, Rada, Komisja oraz Komitet Regionów).
Zdobycie tytułu wiąże się z wieloma pozytywnymi zmianami, przynoszącymi korzyści nie tylko kulturalne, ale także gospodarcze i społeczne. To setki wydarzeń przyciągających tysiące turystów, promocja w Polsce i na całym świecie. To również zwiększona szansa na pozyskiwanie funduszy europejskich, które trafią na rozwój infrastruktury.
Program "Europejska Stolica Kultury", zainicjowany przez grecką minister kultury Melinę Mercouri w 1985 r. pod nazwą "Europejskie Miasto Kultury", ma na celu pielęgnowanie bogactwa kulturowego Europy. Początkowo komisja, składająca się z przedstawicieli Rady Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i Komitetu Regionów oraz ministerstwa ds. kultury wybranego państwa, co roku przyznawała w ramach programu to zaszczytne miano jednemu europejskiemu miastu. W 1999 r. zmieniono nazwę projektu na "Europejska Stolica Kultury" oraz zmodyfikowano zasady wyboru miast-gospodarzy. W kolejnych latach kilkukrotnie ustalano nowy tryb konkursowy, a od 2021 r. co trzy lata tytuł otrzymują miasta z określonych państw członkowskich Unii Europejskiej. (PAP)
