Kalejdoskop
To jeden z najlepszych zespołów metalowych wszech czasów. Grupa zaliczana do tzw. wielkiej czwórki trashu, w zespole dwaj najlepsi na świecie gitarzyści, miliony płyt i miliony zysków ze spektakularnych koncertów na wszystkich kontynentach naszego globu. Metallica od ponad 40 lat udowadnia, że można utrzymać się na topie przez dekady, zdobywać muzyczne laury, przekuwać upadki w sukcesy i mieć radość z muzyki. Bo przecież „nothing else matters”...
„Kill ’Em All”
Jest maj 1981 roku, Los Angeles w Kalifornii. Grający na gitarze i wyróżniający się niezłym wokalem James Hetfield przegląda ogłoszenia w gazecie The Recycler. Zwraca uwagę na anons perkusisty, Larsa Ulricha. Panowie umawiają się na wspólne jam session. Hetfield, który już ma doświadczenie muzyczne, nie do końca jest zadowolony z gry Ulricha, ale kiedy ten po roku ponownie odzywa się do niego, proponując wspólną obecność na składance płytowej – daje się namówić. Potrzebują jeszcze gitary prowadzącej. Na ich ogłoszenie odpowiada Dave Mustaine. Tak powstaje trzon zespołu, który zmieni postrzeganie muzyki metalowej i trashmetalowej.
Do grupy dołącza jeszcze basista, Ron McGovney. Teraz panowie muszą jeszcze wymyślić nazwę. Ron Quintana, jeden ze znajomych Ulricha, jest cenionym w San Francisco promotorem metalu. Chce założyć czasopismo promujące ten gatunek muzyki. Ma kilka pomysłów, ale o pomoc w wyborze prosi Larsa. Jemu najbardziej podoba się nazwa Metallica, chce jej jednak użyć jako nazwy swojego zespołu. Dogaduje się z kumplem, żeby swój magazyn nazwał Metal Mania, a on chętnie przygarnie nazwę Metallica. I tak oto Quintana staje się ojcem chrzestnym grupy.
Jest skład, jest nazwa – można zacząć grać. Swój pierwszy koncert zespół rejestruje 14 marca 1982 roku w Radio City w kalifornijskim Anaheim. W San Francisco grająca na żywo Metallica przyjęta jest wręcz entuzjastycznie. Dołącza do nich nowy basista, Cliff Burton, uznawany dziś za najwybitniejszego gitarzystę basowego wszech czasów. Taśma demo zespołu, zatytułowana No Life Til Leather, cieszy się ogromnym powodzeniem wśród fanów metalu w Kalifornii. Trafia też na Wschodnie Wybrzeże.
Już po pierwszym odsłuchaniu Jon Zazula, właściciel nowojorskiego sklepu muzycznego o nazwie „Metal Heaven”, zachęca zespół do przyjazdu na wschód. Załatwia im koncerty i profesjonalne studio nagraniowe. Panowie muszą się jednak pożegnać z jednym ze swoich członków, Mustainem, który ma poważne problemy z alkoholem. W NYC do grupy dołącza nowy gitarzysta, Kirk Hammett. To z nim Metallica nagrywa pierwszy studyjny album, Kill ’Em All, który ukazuje się 27 lipca 1983 roku. Płyta sprzedaje się wyśmienicie, sława zespołu ogarnia całą Amerykę i dociera do Europy. Grupa rusza na swoje pierwsze tournée, zatytułowane Kill ’Em All for One Tour.
„Master of Puppets”
Każdy kolejny album potwierdza, że zespół wie, co gra i co chce grać. Płyta Master of Puppets, która ukazuje się w 1986 roku, do dziś uważana jest za najlepsze wydawnictwo Metalliki. Płyta osiąga 29. pozycję na krajowej liście przebojów USA. To wydarzenie bezprecedensowe, zważywszy na gatunek wykonywanej muzyki.
Grupa wyrusza w kolejną trasę zatytułowaną Damage, Inc. Tour. Po serii koncertów w Stanach Zjednoczonych przychodzi czas na podbój Europy. Muzyczne sukcesy przysłania jednak tragedia z 27 września 1986 roku. Podczas podróży zespołu ze Szwecji do Danii autokar ma wypadek, w którym ginie Cliff Burton. Pomimo tragicznej śmierci mentora i inspiratora zespół nie zawiesza działalności.
Po przerwie grupa wraca do koncertowania z nowym basistą. Zostaje nim James Newsted, wybrany spośród 40 chętnych! Mimo że do dziś jest on najdłużej grającym basistą w Metallice, nigdy nie czuje się w zespole jak w domu. Od momentu rozpoczęcia pracy w Metallice jest obiektem niewybrednych żartów, głównie ze strony Hetfielda. O pozycji w zespole Newsteda niech świadczy fakt, że na cztery studyjne albumy, jakie zrealizował z Metalliką, jego nazwisko przy autorach piosenek pojawia się zaledwie trzykrotnie. Ale na scenie muzyk daje z siebie wszystko, za co najwierniejsi fani grupy uwielbiają go do tej pory. Ostatecznie opuszcza on Metallikę w 2001 roku. Zastępuje go Robert Trujillo.
„And Justice for All”
Po siedmiu latach muzycy dojrzewają do tego, by nagrać pierwszy teledysk. Z kolejnego albumu wybierają utwór „One”. Premiera klipu odbywa się 22 stycznia 1989 roku, równolegle z premierą singla One. Trafia on od razu na 35. miejsce przebojów amerykańskiej listy Hot 100. Miesiąc później grupa po raz pierwszy występuje na Grammy Awards. 31. edycja rozdania tych najcenniejszych muzycznych statuetek jest pierwszą, na której komisja przyznaje nagrodę w kategorii „Hard Rockowy/ Metalowy Album Roku”. Murowanym kandydatem do wygranej jest Metallica, która otrzymuje nominację za album …And Justice for All.
Nikt nie ma wątpliwości, że to kwartet dowodzony przez duet Hetfield-Ulrich odbierze nagrodę. Jednak komisja przyznająca statuetki pokazuje, że nie do końca zna wyznaczniki gatunków hard rock i metal. Ostatecznie nagroda Grammy trafia do zespołu Jethro Tull za płytę Crest of a Knave. Po gali media muzyczne są bezlitosne dla komisji i zastanawiają się, jak mogła ona przyznać statuetkę zespołowi, któremu daleko do hard rocka, a tym bardziej metalu. Jednak w kolejnych latach członkowie komisji zaczynają rozróżniać gitarowe gatunki muzyczne i metalowy zespół zostaje nagrodzony dziewięcioma statuetkami Grammy, otrzymując w sumie 19 nominacji.
Niemal wszyscy muzycy grający metal przywiązują wagę do swego zewnętrznego emploi, a zwłaszcza do długości włosów, które są również znaczącym elementem choreografii podczas występów na żywo. Muzycy Metalliki długo są wierni tym zasadom. Jednak w czasie promocji albumu Load fani doznają szoku. Okazuje się, że wszyscy członkowie Metalliki mają ścięte włosy.
Najbardziej radykalną metamorfozę przechodzi Kirk Hammett, który nie dość, że pozbywa się swoich kruczoczarnych loków, zaczyna też używać kredki do oczu i malować paznokcie u rąk na czarno. Dziś stosunek długowłosych i krótkowłosych w zespole to pół na pół. Długie włosy noszą Hammett i Robert Trujillo, reszta muzyków nie wraca do nich.
„Black Album”
Pod koniec lat 90. Metallica, podobnie jak inne zespoły, odczuwa rozwój Internetu, a co za tym idzie spadek dochodów z powodu piractwa muzycznego. Prym w tym względzie wiedzie serwis Napster. Lars Ulrich w imieniu grupy postanawia stoczyć z nim walkę. Na zespół spływa fala krytyki, że powoduje nim chciwość i pazerność blokująca wolny dostęp do muzyki. W telewizyjnych relacjach widać setki miłośników, którzy tłumnie niszczą oryginalne płyty Metalliki.
Koniec końców zespół, reprezentowany przez Ulricha, wygrywa proces, a sytuacja ta jest największym gwoździem do trumny Napstera, który jakiś czas później upada. Dziś uważa się, że to właśnie amerykańska legenda thrash metalu jest symbolem walki o sprawiedliwość dla artystów muzycznych.
Przez wiele lat muzyka metalowa nie trafiała do mainstreamu. Popularne stacje radiowe i telewizyjne nie chciały prezentować ostrej muzyki, a i same zespoły nie zabiegały o wyjście z undergroundu. Wszystko zmienia się, kiedy Metallica nagrywa płytę Black Album. Nagle gatunek, który nie był promowany, pojawia się w pasmach komercyjnych, gdzie uzyskuje coraz wyższe notowania wśród słuchaczy. Co prawda najzagorzalsi fani zarzucają wtedy zespołowi, że się „sprzedaje”, ale to dzięki temu dziś Metallica to dobrze prosperująca firma i solidna marka.
„Freeze ’Em All”
Dziś trudno wyobrazić sobie koncert Metalliki bez obowiązkowo odegranego „Nothing Else Matters”, „Fade to Black” i „The Unforgiven”. Grupa wpisuje się też do Księgi Rekordów Guinnessa! Jako jedyny kwartet w historii muzyki gra koncerty na wszystkich siedmiu kontynentach. Dzieje się tak, kiedy 8 grudnia 2013 roku zespół występuje na Antarktydzie. Koncert zatytułowany – a jakżeby inaczej – Freeze ’Em All to drugi w historii koncert zagrany na tym kontynencie, po występie składającego się z badaczy pracujących na Antarktydzie zespołu Nunatak. I tak, proszę Państwa, Metallica przechodzi do historii.
Małgorzata Matuszewska
