Reklama

Anoreksja – codzienna walka ze sobą

Katarzyna Pilewicz
05/04/2023 09:56 PM

Zamknięcie szkół i ograniczenia związane z epidemią COVID przyniosły ogromne spustoszenia w zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży. Jednym ze skutków jest wzrost liczby zaburzeń odżywiania. Anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny jest obecnie jednym z najczęstszych przyczyn wizyt w gabinetach psychologicznych, zaraz po depresji i nerwicach.

Izolacja, brak struktury, zwiększony stres i niepokój podczas pandemii, a także nawoływania w mediach społecznościowych do zachowania sprawności fizycznej spowodowały, że nastolatki, które nie miały dostępu do siłowni zaczęły kompensować brak aktywności fizycznej głodzeniem się.

Anoreksja, to zaburzenie polegające na ograniczeniu przyjmowania posiłków, połączone z obsesyjnym myśleniem o jedzeniu, liczeniem kalorii i zamartwianiem się własną wagą.

Jak rozpoznać anoreksję?

Problem anoreksji jest dość powszechny i obejmuje około od 1 do 2 procent kobiet. Trzy razy częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Od marca 2020 roku liczba przyjęć do szpitali psychiatrycznych z powodu zaburzeń odżywiania u nastolatek wzrosła prawie 25 procent. Diagnoza anoreksji stawiana jest, gdy osoba głodzi się świadomie, zazwyczaj poprzez unikanie tuczących potraw. Jedzenie, liczenie kalorii i ważenie się staje się obsesją. Do tego dochodzi urojeniowe postrzeganie swojego ciała – osoby z anoreksją nie widzą, jak bardzo są szczupłe, ciągle nie odpowiada im masa ich ciała, boją się przytyć. Czasem wywołują wymioty, aby nie pozwolić jedzeniu na strawienie. Ćwiczą w nadmiarze i biorą leki wspomagające odchudzanie. Organizm daje znaki, że nie dostaje wystarczająco pożywienia, a objawia się to obniżonym ciśnieniem krwi (poniżej 120/70 mm Hg), obniżoną temperaturą (poniżej 36 stopni Celsjusza), wypadaniem włosów, obrzękami i zasinieniem stóp, łuszczeniem i zażółceniem skóry, zaburzeniami rytmu serca i pojawieniem się na ciele charakterystycznego meszku. Ponadto osobom z anoreksją jest ciągle zimno i nie tolerują dobrze chłodu.

Fizycznie, anoreksja powoduje naruszenie gospodarki hormonalnej, co wiedzie do zaniku cyklów menstruacyjnych u kobiet i braku zainteresowania seksualnego u mężczyzn. Często osoby z anoreksją skarżą się na bezsenność, problemy z koncentracją i przewlekłe zmęczenie. U bardzo młodych ofiar anoreksji, dojrzewanie może być opóźnione. Zaawansowana anoreksja prowadzi do śmierci przez zagłodzenie.

Przyczyny anoreksji

Przyczyny nie są w pełni znane. Podejrzewa się, że anoreksja może być wyuczona w środowisku rodzinnym, gdy córka widzi podobne zachowania matki, obsesję związaną z dietami, kaloriami, niezadowoleniem z własnego wyglądu, brakiem akceptacji siebie. Ponadto, w rodzinach, w których sukcesy dzieci stają się miernikiem oceny i prestiżu rodziców, tworzy się ogromną presję do utrzymania perfekcyjnego wizerunku. Do tego współczesne nastolatki i młode kobiety doświadczają ogromnej presji kulturowej dotyczącej smukłej sylwetki, co w połączeniu z ogólną dostępnością jedzenia, reklamami zachęcającymi do konsumpcji różnych produktów budzi wewnętrzny konflikt. Młode kobiety oceniają swoją atrakcyjność przez pryzmat obrazów i trendów transmitowanych przez media, włączając w to media społecznościowe. Winą za poniesione porażki obarczają wygląd zewnętrzny, a to motywuje do diet i głodówek w nadziei na zwiększenie pewności siebie. Tak jakby szczupła sylwetka miała być lekiem na całe zło.

Osoby z tendencją do anoreksji mają niskie poczucie własnej wartości, martwią się swoim wyglądem, mogą mieć tendencje perfekcjonistyczne i nerwice natręctw. Czasem traumatyczne dzieciństwo także wchodzi w grę. Osoby z anoreksja źle znoszą rozczarowania. Zamiast zwalczania trudności, przenoszą je na rozczarowanie swoim wyglądem lub zaczynają wierzyć, że idealne ciało przyniesie im idealne życie. Ogólnie, zaburzenia odżywiania mają za zadanie przekształcić niepożądane emocje, jak poczucie winy, gniew i lęk oraz głębokie, niezaspokojone potrzeby i tęsknoty w problemy fizjologiczne. Nikt jednak nie może rozwiązać emocjonalnych konfliktów przez fizyczność.

Anoreksję można wyleczyć!

Staraj się zachować rutynę posiłków – śniadanie, obiad, kolacja. Małymi krokami podążaj ku zdrowszemu odżywianiu się. Jeśli nie możesz przełknąć śniadania, posiedź przy stole kilka minut, napij się wody i spróbuj coraz więcej każdego dnia.
Zacznij pisać dziennik – zapisuj wydarzenia, co jesz, co myślisz i co czujesz. Pomoże to wyrazić twoje emocje i zorientować się, czy istnieje zależność między tym, jak się czujesz i jak się odżywiasz.
Zachowaj szczerość i autentyczność wobec siebie i innych. Pamiętaj, że nie musisz być perfekt i nie musisz osiągać sukcesów – odpuść sobie od czasu do czasu i zaakceptuj siebie taką, jaką jesteś.
Bądź życzliwa dla siebie.
Unikaj stron internetowych i programów, które zachęcają do odchudzania.
Zastanów się, czy nie warto, aby przyłączyć się do jakiejś grupy samopomocy, by uzyskać wsparcie.
Psychoterapia pomoże ci zrozumieć źródła obecnych trudności i wskazać sposoby zmiany schematów myślenia i odbierania niektórych problemów. Może być to bolesne doświadczenie, ale jest nadzieja, że pomoże ci nabrać poczucie własnej wartości i odzyskać pewność siebie.
Sesja z dietetykiem pomoże ci zrozumieć zasady zdrowego odżywiania, możesz też potrzebować witamin.
Pod żadnym pozorem nie waż się częściej niż raz w tygodniu.
Nie spędzaj dużo czasu patrząc na siebie w lustrze i sprawdzając, jak wyglądasz.
Nie izoluj się od ludzi.

W skrajnych wypadkach, gdy następuje zagrożenie życia lub zdrowia, pacjenta kieruje się do szpitala. Tam przeprowadza się badania medyczne, kontroluje się odżywianie pacjenta i stosuje psychoterapię. Zanim się to stanie, uświadom sobie zagrożenia i sięgnij po pomoc.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.