Wielkanocne tradycje i rytuały dobre dla zdrowia psychicznego

Nadchodzące święta wielkanocne przynoszą uśmiech na twarzach większości z nas i wywołują uczucia pełne oczekiwania i nostalgii. Wspomnienia zapachów pieczonego mięsa i gotującego się żurku, widok koszyczka ze święconką, wiosennie udekorowany stół. Rytuały i tradycje znaczą najważniejsze momenty w naszym życiu, takie jak urodziny, wesela, chrzciny i święta. Im większe święto, tym bardziej uroczyste rytuały, które sygnalizują naszym zmysłom, że nie jest to powszechna okazja. Badania mówią, że rytuały mają wiele psychologicznych korzyści – od delektowania się radością świątecznego dnia, przez bliskość z rodziną i oddech od codziennych trudów.

Oddech od codzienności

Życie jest stresujące i nieprzewidywalne. Celebrowanie świąt, podążanie za tradycją i znanymi od lat rytuałami daje komfort, poczucie struktury, kontroli i stabilności. Od zgromadzenia rodziny i przyjaciół przy wspólnym stole, przez dzielenie się święconką, po wyjście do kościoła – tradycyjne rytuały dają nam poczucie bezpieczeństwa, tożsamości, przynależności i kontynuacji rodzinnej. Powtarzane co roku znane i przewidywalne schematy działają łagodząco na nasze lęki i niepokoje.

Wspólne posiłki

Od zarania dziejów, ludzie gromadzili się wokół ognia, aby przyrządzić upolowaną zwierzynę. Przygotowywanie potraw stało się jednym z charakterystycznych cech naszego gatunku. Długie godziny spędzone w kuchni, poświęcone przygotowaniu posiłków na stół wielkanocny, służą funkcjom socjalnym, które wyszły od naszych przodków. Włączenie innych członków rodziny, w tym dzieci, do przygotowania posiłków świątecznych zbliża rodzinę, podnosi nastrój i uczy dzieci doceniania spożywanego posiłku.

Żadna wielkanocna tradycja nie byłaby spełniona bez dzielenia się święconką i uroczystego śniadania. Dzielenie się posiłkiem symbolizuje poczucie jedności, przynależności, łagodzi konflikty, a także zbliża.

Świąteczny stres

Ale Wielkanoc także oznacza stres. Konsekwencje rozwodów, rozczarowań, krzywd wyrządzonych przez bliskich teraz są najbardziej odczuwalne. Według badań, wyższy poziom stresu w okresie świątecznym, przeżywa około 90 procent ludzi, a 24 procent doświadcza poważnych konfliktów z członkami rodziny. Jednak spotkania przy wspólnym stole świątecznym mają być powodem do świętowania, a nie odgrzebywania starych uraz. Nawet jeśli poprzednie święta nie były dla ciebie najszczęśliwsze, bo mama krytykowała twój ubiór od samego wejścia do domu, a tata zaczynał swoje niekończące się polityczne wywody, niezgodne z twoimi zapatrywaniami, to nie myśl, że teraz będzie inaczej. Po prostu odpuść stare urazy, złość i frustrację. Nie znaczy to, że się podporządkowujesz. Wybaczając i odpuszczając nie pozwalasz by te sytuacje cię raniły po raz kolejny. Poczuj się jakbyś odwiedzał swoją rodzinę po raz pierwszy – bądź ciekawy, zainteresowany, otwarty i odkrywaj pozytywne cechy członków rodziny. Martin Seligman, twórca psychologii pozytywnej sugeruje łamanie starych, negatywnych przyzwyczajeń, delektowanie się doświadczeniami i skupianiem się na obecnych pozytywnych aspektach życia, aby wzmocnić poczucie szczęścia i dobrostanu psychicznego. Świadomie skup się na wykrywaniu pozytywów. Im bardziej wyuczysz swój mózg odkrywania pozytywnych aspektów doświadczenia, tym szybciej zaczniesz myśleć pozytywnie. Spotykając się z rodziną na święta wielkanocne nie myśl o stresie tylko znajdź coś pozytywnego w każdym momencie spędzonym razem. I bądź wdzięczny za to, że masz rodzinę i przyjaciół, z którymi możesz podzielić się uroczystym posiłkiem.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.