Alicja Jarosz
„Żaden człowiek nie jest dostatecznie dobry, żeby rządzić drugim człowiekiem bez jego zgody” – mawiał Abraham Lincoln, ojciec amerykańskiej demokracji, który zasługuje na miano jednego z najwybitniejszych prezydentów USA i mężów stanu wszechczasów. Dzięki szczególnym zdolnościom przywódczym i osobistej charyzmie znajduje się w czołówce liderów swojej epoki i na przestrzeni dziejów.
Muzeum Abrahama Lincolna w Springfield, stolicy stanu Illinois, w sposób unikatowy prezentuje najważniejsze fragmenty życia szesnastego prezydenta USA. Ta monumentalna wystawa swym rozmachem przyciąga uwagę zwiedzających i wciąga ich w wir wydarzeń, odpowiadających kolejnym etapom życia Lincolna. Ekspozycja z pewnością zainteresuje miłośników historii, jak również wszystkich spragnionych pogłębić swoją wiedzę o dziejach Stanów Zjednoczonych. To wyjątkowe miejsce dla najmłodszych, którzy za sprawą interaktywnej ekspozycji poznają historię Ameryki, przedstawioną w niebanalny i niezwykle barwny sposób.
Twórcy wystawy zrekonstruowali m.in. dom, w którym wychował się Lincoln, biuro adwokackie, w którym pracował oraz fragment Białego Domu. Spora część ekspozycji poświęcona została problemowi niewolnictwa oraz wojnie secesyjnej.
Życie prywatne i kariera polityczna
Abraham Lincoln przyszedł na świat 12 lutego 1809 roku w Hodgenville w Kentucky. Rocznica urodzin jednego z najwybitniejszych prezydentów w historii USA jest oficjalnym świętem w wielu stanach. Lincoln początkowo kształcił się samodzielnie, wynajdując interesujące go książki. W młodości często czytał Biblię, „Bajki” Ezopa i „Przygody Robinsona Cruzoe”. Młody Abe pomagał w rodzinnym gospodarstwie, pracował także m.in. w młynie, sklepie i na poczcie.
W czasie swojej podróży do New Orleans w maju 1828 r. 19-letni Lincoln prawdopodobnie był świadkiem aukcji, podczas której sprzedawano niewolników i właśnie wtedy narodził się w nim bunt przeciwko nieludzkiemu traktowaniu drugiego człowieka. Niewolnicy sprzedawani byli indywidualnie, co skutkowało rozbiciem wielu rodzin. Właściciele niewolników próbowali znaleźć moralne wytłumaczenie swoich czynów. Był to jeden z czynników genezy rasizmu, którego ostro potępiał Lincoln. Muzeum w Springfield prezentuje wiele dokumentów dotyczących problemu niewolnictwa w Ameryce. W jednej sali ekspozycyjnej odtworzono dramatyczną scenę aukcji niewolników.
W 1837 roku Lincoln przybył do Springfield i został wówczas jednym z 11 prawników praktykujących w nowej stolicy Illinois. Wkrótce po przeprowadzce, Lincoln poznał inteligentną i ambitną arystokratkę Mary Ann Todd. Połączyło ich zainteresowanie polityką. W styczniu 1841 roku kłótnia zakochanych doprowadziła do zerwania zaręczyn. Jednak para wkrótce pogodziła się i rok później stanęła na ślubnym kobiercu. Małżeństwo doczekało się czterech synów: Roberta, Edwarda, Williama i Thomasa.
W wieku 25 lat Lincoln zaangażował się w politykę i wkrótce został szanowanym i cieszącym się uznaniem mieszkańcem Springfield. W 1858 roku ubiegał się o fotel senatora. Niestety przegrał ze Stephenem Douglasem. Jednak debata z Douglasem przyniosła mu sławę i powszechne uznanie, dzięki którym zdobył nominację z rąk Republikanów i mógł się ubiegać o fotel prezydenta.
Wojna secesyjna
W 1860 roku Lincoln został wybrany szesnastym prezydentem USA. Zwyciężył jako zwolennik zniesienia niewolnictwa, na którym opierała się gospodarka stanów południowych Unii. Dlatego też Południe nie chciało zaakceptować nowego prezydenta. Doprowadziło to do powstania Skonfederowanych Stanów Ameryki i wybuchu wojny secesyjnej, którą zakończono 9 kwietnia 1865 roku. Zwycięstwo Północy uratowało kraj przed rozpadem i doprowadziło do zniesienia niewolnictwa w całym kraju.
W efekcie starań szesnastego prezydenta Stanów Zjednoczonych został ogłoszony słynny akt abolicji, który stał się poprawką do konstytucji USA, przyznając wolność niewolnikom zbuntowanych stanów. 5 dni po podpisaniu kapitulacji Lincoln został postrzelony przez zamachowca związanego z południowcami i zmarł w wyniku odniesionych ran.
Filozofia i życiowa pasja
Lincoln uwielbiał czytać. Swoje myśli i poglądy zapisywał w zeszycie, który zachował się do naszych czasów. Pierwsze zdanie, które widnieje na okładce rękopisu to drugi paragraf Deklaracji Niepodległości, napisanej przez duchowego ojca Ameryki – Thomasa Jeffersona. Prezydent często odnosił się do tego dokumentu w swoich przemówieniach. Idea równości i wolności była dla niego fundamentalna. „Jeśli wszyscy rodzą się wolnymi, nikt nie ma prawa dominować nad drugą osobą. Tyrania jest zła, a wolność dobra”. Często powtarzał, że wszyscy ludzie zostali stworzeni równymi. Twierdził, że „ci, którzy odmawiają innym wolności, nie zasługują na nią dla siebie”.
Tekst i zdjęcia:Alicja Jarosz Gunawardhana
Bibliografia:Gene Griessman, The words Lincoln lived by, New York, 1997www.whitehouse.gov
