Reklama

Gdy nie ma ucieczki. Ofiary handlu dziećmi (PODCAST)

Katarzyna Pilewicz
05/26/2022 10:55 PM

Przywieźli ją do szpitala późnym wieczorem, siedemnastoletnia dziewczyna, wyglądała zbyt dojrzale jak na swój wiek. Pod grubą warstwą makijażu nosiła ślady fizycznych tortur, wielkie sińce pod oczami i na powiekach, czerwone pręgi na ciele, po pasku i sino-bordowe po metalowej klamrze.

Rozmawiamy z Katarzyną Pilewicz, doktor psychologii i specjalistą od uzależnień. Podcast „Dziennika Związkowego” powstaje we współpracy z radiem WPNA 103.1 FM. Zaprasza Joanna Trzos.

Zabrane dzieciństwo

Jej nogi były posiniaczone kopniakami, włosy w nieładzie. Skarżyła się na ból głowy. Miała połamane żebra. Tak znaleźli ją policjanci, gdy siedziała w parku na ławce. Ofiara handlu ludźmi. Uciekła z domu, w którym matka i ojczym umieścili ją, niby tymczasowo, u bogatych ludzi, którzy mogli ją utrzymać. W tym domu była zmuszana do zapłaty swoim ciałem za utrzymanie, a reszta pieniędzy szła do ojczyma, który codziennie odwiedzał jej gospodarzy.

Alexis wyglądała na niedożywioną, unikała kontaktu wzrokowego, a szczególnie stroniła od umundurowanych policjantów, którzy ją przywieźli. Nie miała dokumentów. Starała się trzymać obojętną postawę. Wybuchła jednak płaczem podczas rutynowej ewaluacji, bo ciepło i głębokie zainteresowanie pielęgniarki obudziły w niej silne emocje. Powiedziała: „Nie mam siły już tego ukrywać, moja matka zabrała mi dzieciństwo, zmusiła do stania się dorosłym człowiekiem. Tyle razy już obiecywała, że nasze życie się zmieni, że będę mogła wrócić do domu. Ona i jej partner potrzebowali pieniędzy na swoje narkotyki”.

Powiedzenie prawdy o swoim straszliwym losie i wykrzyczenie na głos krzywd, jakie ją spotkały, stały się początkiem jej wyzwolenia, jednak trauma dzieciństwa pozostanie z nią na zawsze.

Los jaki zgotowali Alexis jej najbliżsi, ci którzy mieli się nią opiekować, był dla niej doświadczeniem niemalże bliskim śmierci, ponieważ żyła w ciągłym zagrożeniu o swoje życie. Nieposłuszeństwo było karane biciem. Nie wiedziała, co ją może spotkać, zabrano jej wolną wolę, prywatność i godność. Strach przed nagłą śmiercią będzie jej towarzyszył jeszcze długo. Przed nią długa droga do pełnej rekonwalescencji i odzyskania równowagi psychicznej. Miejmy nadzieję, że to kiedyś nastąpi.

Handel żywym towarem

Handel ludźmi to zjawisko powszechne w każdym kraju, włączając w to Stany Zjednoczone. Dzieci stanowią 27 procent ofiar tego procederu, dwie z trzech ofiar to dziewczynki. W większości przypadków ofiary są sprzedawane przez kogoś, kogo znają: członków rodziny, znajomych czy partnerów.

Ofiary zmuszane są do niewolniczej pracy w fabrykach, domach prywatnych lub do prostytucji. Zmuszanie odbywa się przez zastraszanie, przemoc fizyczną i emocjonalną, uzależnianie od narkotyków, manipulację, finansową zależność i izolację od rodziny i przyjaciół.

Ofiara kompletnie traci siebie jako osobę z pragnieniami i własną wolą, jest sparaliżowana, odrętwiała i nie wie, kim jest.

Efekty psychologiczne

Po przejściu tak traumatycznego doświadczenia, jakim jest zniewolenie człowieka, wiele osób określa swój stan jako paraliż i brak tożsamości. Po tym przychodzi rozpacz, strach i złość. Czasem nie można przestać myśleć o tym, co się stało. Alexis była przeczulona na silniejsze odgłosy i hałas wokół niej. To może się utrzymywać jeszcze przez wiele miesięcy. Powoli, z czasem, reakcje ulegną zmianie.

Objawy, jakie towarzyszą dzieciom, po takiej traumie to uczucie braku tożsamości, poczucie bezsilności i braku nadziei, emocjonalne wycofanie, trudności ze skupieniem uwagi i podejmowaniem decyzji, ciągły strach i nadwrażliwość, potrzeba ciągłego badania terenu i sprawdzania bezpieczeństwa, problemy w szkole, koszmary nocne. Później w terapii, Alexis mówiła, że budziła się wielokrotnie w nocy przez koszmarne sny, które ją nękały obrazami przemocy i uczuciem bezsilności i lęku. Obrazy te widziała także za dnia, wyzwolone przez najmniejszy bodziec przypominający o ostatnich kilku miesiącach. Cierpiała na stres pourazowy i silną depresję, Za swój los winiła siebie i swój zły charakter. Nie mogła przestać myśleć, że to ona jest powodem, dla którego matka teraz siedzi w więzieniu.

Droga do wyzdrowienia

Badania naukowe potwierdzają, że dzieci, które przechodzą traumę mają nadzwyczajną umiejętność samoregulacji w przypadku, gdy spotkają na swojej drodze zaufanego i wspierającego człowieka. Może to być nauczyciel, sąsiad czy przyjaciel rodziny. Może to być każdy z nas. Dzięki wspaniałej pielęgniarce, która wkładała w swoją pracę całe serce, Alexis otworzyła się. To rozpoczęło cały proces budowania systemu wsparcia, zapewnienia bezpieczeństwa i budowy zaufania do ludzi i świata. Wyzdrowienie to proces. Nawet, gdy uda się odzyskać równowagę psychiczną, nie zawsze można zapomnieć o tym, co się stało. Ważne, aby zminimalizować negatywne efekty traumy i budować zdrowe relacje z innymi. Alexis musi odnaleźć siebie i uwierzyć, że gdy dorośnie, nie będzie taka, jak jej matka – poniżana, poniewierana przez partnerów, bita, przeklinana i bezwolna do tego stopnia, że zatraciła instynkt macierzyński i sprzedała dziecko. Musi odnaleźć siebie i zaakceptować to, co widzi, bo wówczas będzie szanować siebie i nie dopuści do powtórzenia się cyklu. Dzięki pielęgniarce, pierwszej osobie, która chciała słuchać, być może będzie to możliwe.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.