“Wyobraź sobie, że masz odcięte palce u stóp. Bolesne, prawda? A teraz wyobraź sobie, że masz odcinane palce u nóg w każdej sekundzie każdego dnia do końca życia, przeżywając ten ból wciąż i wciąż na nowo”. Tak określa swoje życie ze złożonym zespołem bólu regionalnego (CRPS) pani Dorota, jedna z pacjentek dotkniętych tą nieuleczalną chorobą.
CRPS jest bardzo mało znaną a zarazem najbardziej bolesną chorobą, znaną ludzkości. Dwóch kanadyjskich lekarzy, dr Welasco i dr McGill stworzyli skalę bólu, na której umieszczono różne schorzenia w zależności od poziomu bólu. Skala ma 50 podziałek, gdzie 0 oznacza brak bólu a 50 najwyższy możliwy ból. Na skali tej CRPS jest pozycjonowany na samej górze skali, na 46 miejscu, podczas gdy – dla porównania – amputacja kończyny plasuje się na 39 miejscu a chroniczna migrena na 29. Ze względu na intensywność bólu nazywany jest “chorobą samobójców”.
Ból zawsze pojawia się w którejś z kończyn i jest wynikiem urazu, takiego jak złamanie lub zwichnięcie, źle przeprowadzonej operacji, ale może także być konsekwencją udaru lub ataku serca. W 90% przypadków nie ma on związku z uszkodzeniem nerwów i jeśli w ciągu trzech miesięcy od pojawienia się pierwszych symptomów zostanie postawiona diagnoza i wdrożone leczenie, jest szansa na remisję. Jest to tak zwany typ 1 CRPS. Jednak w 10% przypadków dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwów – jest to tzw. typ 2 CRPS. Nie ma na niego żadnego lekarstwa a skuteczność leczenia jest ograniczona.
Objawy i przyczyny
Cechą charakterystyczną CRPS jest ogromny, trudny do kontrolowania ból, nieproporcjonalnie silny w stosunku do odniesionego urazu. Inne objawy to pieczenie i kłucie o różnym natężeniu, nadwrażliwość na dotyk lub zimno, obrzęk. Występują również wahania temperatury kończyny dotkniętej chorobą a także zmiana koloru i struktury skóry, która może stać się delikatna, cienka lub błyszcząca w dotkniętym obszarze. Pojawiają się również skurcze mięśni, drżenie, osłabienie i ich zanik, sztywność i problemy z ruchomością stawów a także opuchlizna. Schorzenie częściej występuje u kobiet i może pojawić się w każdym wieku, przy czym szczyt zachorowań przypada na wiek około 40 lat. Rzadko występuje u osób starszych, u których stan zapalny po urazie jest mniejszy oraz u małych dzieci, u których proces gojenia przebiega stosunkowo szybko.
Przyczyny CRPS nie są do końca znane – lekarze sądzą, że może być wynikiem ogólnego stanu zapalnego lub zapalenia nerwów, zmian w postrzeganiu bólu przez daną osobę w mózgu i rdzeniu kręgowym (centralnym układzie nerwowym). Naukowcy odkryli pewne związki chemiczne w dotkniętej tkance, krwi i płynie rdzeniowym pacjentów z CRPS oraz dowody na uwalnianie pewnych związków powodujących ból i stan zapalny w nerwach w bolesnej części ciała, co powoduje nadmierną reakcję lub nadwrażliwość na odczuwanie bólu w odpowiedzi na uraz. Jednym z czynników powodujących pojawienie się CRPS mogą być zaburzenia w przekazywaniu informacji między nerwami w miejscu urazu. W rozwoju CRPS rolę mogą odgrywać również przyczyny autoimmunologiczne i genetyczne.
Leczenie CRPS
Na CRPS nie ma lekarstwa. Leczenie jest najbardziej skuteczne, gdy rozpoczyna się je wcześnie i koncentruje się na łagodzeniu objawów, spowalnianiu postępu choroby, pomaganiu pacjentom w radzeniu sobie z bólem i prowadzeniu możliwie zdrowego życia. Odpowiednia fizjoterapia może pomóc w zmniejszeniu dolegliwości i ograniczeń wynikających z choroby.
Pani Grażyna trafiła do kliniki P D Rehab po urazie nadgarstka, w wyniku którego musiała przejść zabieg operacyjnego zespolenia kości. Po zdjęciu gipsu została poddana rutynowej fizjoterapii w jednym z sieciowych gabinetów rehabilitacyjnych, która nie tylko nie pomogła jej dojść do siebie a wręcz pogorszyła jej stan. Każda sesja terapeutyczna powodowała intensywny ból palców i zwiększoną opuchliznę dłoni, która znaczne ograniczała jej ruchomość. Czuła też wyraźną różnicę temperatur pomiędzy zdrową i chorą ręką, która zawsze była bardzo gorąca. Jak sama powiedziała, każdy zabieg terapeutyczny był dla niej katorgą. Prowadzący lekarz ortopeda stwierdził, że z jego perspektywy wszystko wygląda dobrze i pani Grażyna po prostu potrzebuje więcej zabiegów rehabilitacyjnych. Zdesperowana pacjentka pojawiła się w P D Rehab, gdzie podczas ewaluacji okazało się, że wszystkie symptomy wskazują na początki CRPS. Podczas badania palpacyjnego terapeuta stwierdził poirytowanie autonomicznego układu nerwowego i zaproponował zmianę metod rehabilitacyjnych na delikatniejsze i adresujące nie tylko opuchliznę i brak ruchomości, ale również problemy z autonomicznym układem nerwowym. Zaproponowano leczenie w oparciu o delikatną, ale zarazem niezwykle skuteczną manualną terapię powięziową Counterstrain. Już po pierwszych czterech sesjach pacjentka poczuła ulgę a w przeciągu następnego miesiąca powróciła do pełnej sprawności ruchowej.
Pani Grażyna jest świetnym przykładem efektywności technik terapii manualnej Counterstrain. Terapia, wspomagana zabiegami z użyciem zimnego lasera terapeutycznego oraz odpowiednio dobranymi ćwiczeniami ruchowymi okazała się bardzo skuteczna w łagodzeniu objawów choroby. Warunkiem remisji jest jednak wykrycie schorzenia na bardzo wczesnym etapie i natychmiastowe rozpoczęcie prawidłowej fizjoterapii.
Kim jesteśmy
Większość terapeutów z kliniki PD Rehab ma ponad 20 lat doświadczenia w pracy w najróżniejszych placówkach ortopedycznych i neurologicznych. Dzięki niezliczonym godzinom praktyki oraz nieustannym szkoleniom jesteśmy w stanie leczyć najtrudniejsze przypadki, którym inne kliniki i terapeuci nie byli w stanie pomóc. Specjalizujemy się w leczeniu CRPS czyli złożonego zespołu bólu regionalnego, problemów z dnem miednicy (m.in. nietrzymanie moczu) i powikłań po COVID-19. Zajmujemy się również rehabilitacją po wypadkach w pracy i samochodowych, rehabilitacją ortopedyczną, schorzeniami pleców, leczeniem chronicznego bólu i zapalenia stawów.
920 E. Northwest HighwayMount Prospect, IL 60056Tel.: (847) 459-4779E-mail: [email protected]www.zdrowechicago.com