Kawa jest zdrowa

Badania nad wpływem kawy na zdrowie prowadzone są od dawna. Przez jakiś czas ich wyniki pozostawały ze sobą w sprzeczności. Dziś wiadomo, że kawa nie szkodzi, a wręcz wykazuje dobroczynne działanie na nasz organizm.

Niealkoholowe stłuszczenie wątroby

Najnowsze badania przeprowadzili naukowcy z Brooke Army Medical Center w San Antonio w Teksasie, których poczynaniami kierował dr Stephen Harrison. Na jego potrzeby wyselekcjonowali pacjentów z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby lub zapaleniem będącym jego konsekwencją. Niealkoholowe stłuszczenie wątroby to choroba charakteryzująca się odkładaniem tłuszczu w komórkach wątroby w związku z zaburzeniami metabolicznymi, takimi jak otyłość i cukrzyca typu 2. U większości diagnozowanych osób choroba nie postępuje, ale u niektórych rozwija się zapalenie, które zwiększa ryzyko marskości (fizjologicznie czynna tkanka jest zastępowana włóknami tkanki łącznej). W związku z epidemią zaburzeń metabolicznych schorzenie to znacznie rozpowszechniło się w ostatnich 20 latach. Według ustaleń ekspertów w Stanach Zjednoczonych jest ono najczęstszą przewlekłą chorobą wątroby i wyprzedza nawet wirusowe zapalenie wątroby typu B i C.

Wśród uczestników badania przeprowadzono ankietę na temat częstotliwości i ilości spożywanej kofeiny, zwartej w kawie, herbacie, coli i czekoladzie. Okazało się, że osoby z najbardziej zaawansowanym zapaleniem wątroby pili mniej kawy niż ci, którzy mieli mniej zaawansowane stadium choroby. Równocześnie nie stwierdzono, by spożycie innych produktów będących źródłem kofeiny obniżało ryzyko włóknienia wątroby. Zaczęto spekulować, że być może jakieś inne składniki kawy, poza kofeiną, wywierają na wątrobę działanie ochronne. Zdaje się to potwierdzać badania na szczurach ze stłuszczeniem wątroby, u których stwierdzono korzystny na stan tego narządu picie kawy bez kofeiny.

”Być może ochronne działanie wobec wątroby mają występujące w kawie cenne antyoksydanty (głównie kwasu chlorogenowego i kawowego – przyp. aut), czyli składniki odpowiedzialne za zdolność kawy do neutralizacji wolnych rodników, które niszczą zdrowe komórki i tym samym wywołują różne choroby. Pewnym jest natomiast to, że osoby z niealkoholowym stłuszczeniowym zapaleniem wątroby mogą odnieść korzyści ze spożycia umiarkowanych ilości kawy, bo obniża to ryzyko zaawansowanego zwłóknienia wątroby. Nie ustaliliśmy jednak, jaka dokładnie ilość kawy dziennie może mieć takie ochronne działanie, dlatego będziemy prowadzić dalsze prace nad tym zagadnieniem” – stwierdził kierujący badaniami dr Stephen Harrison.

Inne korzyści

Kawa korzystnie wpływa nie tylko na wątrobę stłuszczoną w wyniku zaburzeń metabolicznych, ale i zniszczoną w wyniku nadużywania alkoholu. Już 20 lat temu zaobserwowano, że osoby z marskością wątroby wywołaną alkoholizmem, które regularnie piły kawę, rzadziej były hospitalizowane i umierały niż osoby unikające kawy. Z czasem wykazano związek między spożywaniem kawy a niższym ryzykiem postępującego włóknienia wątroby u osób z wirusowym zapaleniem wątroby typu C.

Kawa wywiera korzystny wpływ nie tylko na wątrobę. Jej ochronne działanie stwierdzono w przypadku wielu innych narządów i schorzeń:

• obniża ryzyko rozwoju choroby Alzhaimera: badania wskazują, że spożycie od 3 do 5 filiżanek kawy dziennie obniża ryzyko zapadnięcia na tę chorobę aż o 65%,

• chroni przed cukrzycą: obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II nawet o 30%,

• chroni przed podagrą: picie do 5 filiżanek dziennie zmniejsza ryzyko rozwinięcia się tej bolesnej choroby aż o 40%,

• chroni serce: stwierdzono, że 2–3 filiżanki kawy dziennie obniżają ryzyko zapadnięcia na choroby układu krążenia o 25%,

• chroni przed chorobą Parkinsona: regularne picie umiarkowanych ilości kawy obniża ryzyko lub opóźnia zachorowanie na tę chorobę układu nerwowego aż o 50%,

• chroni przed udarem: regularne picie kawy (ale bez palenia przy tym papierosów) zmniejsza ryzyko udaru o ponad 40%,

• zmniejsza ryzyko zachorowania na raka: może przeciwdziałać rozwinięciu się nowotworów, zwłaszcza jelita grubego,

• wzmacnia pamięć: liczne badania wykazały, że osoby w starszym wieku, które regularnie spożywają kawę, dłużej zachowują świeżość i sprawność umysłu,

• redukuje tzw. zakwasy: wypicie filiżanki kawy na godzinę przed intensywnym wysiłkiem fizycznym zmniejsza ból mięśni, jaki wywołują zakwasy,

• minimalizuje prawdopodobieństwo wystąpienie artretyzmu: badacze z Kolumbijskiego Uniwersytet ustwierdzili, że regularne spożywanie kawy przyczynia się do zmniejszenia stężenia kwasów moczowych we krwi,

• ogranicza częstotliwość występowania kamieni żółciowych i chorób woreczka żółciowego,

• przeciwdziała procesom powodującym próchnicę zębów: picie kawy, nawet bezkofeinowej, wpływa na ograniczenie działania bakterii na uzębieniu.