W cieniu rywalizacji o to, kto będzie gospodarzem Białego Domu, w USA trwa wyrównana walka o kontrolę nad Senatem. O całym składzie izby, a być może nawet o tym, która partia będzie ją kontrolować, dowiemy się dopiero w styczniu, po dodatkowych wyborach w Georgii.
48:48 – to według większości mediów stan rywalizacji o senackie mandaty w piątek po południu. Nierozstrzygnięte są cztery pojedynki. Dwa z nich dotyczą Alaski i Karoliny Północnej. W obu tych przypadkach po zliczeniu większości głosów prowadzą i faworytami do końcowej wygranej są kandydaci Republikanów.
W najbardziej na północ położonym stanie USA Dan Sullivan z GOP miał w piątek po przeliczeniu ponad połowy głosów bezpieczną przewagę ok. 53,5 tys. nad Alem Grossem, chirurgiem i byłym rybakiem z Partii Demokratycznej. Republikanin jest senatorem od 2015 roku i twierdzi m.in. że nierozstrzygnięte jest to, czy działalność człowieka przyczynia się do zmian klimatycznych.
Walka o ochronę klimatu stanowiła ważny punkt programu Demokraty Cala Cunninghama, który w Karolinie Północnej rzucił wyzwanie republikańskiemu senatorowi Thomowi Tillisowi. Sondaże dawały mu większe szanse na zwycięstwo, nawet po wycieku informacji o dotyczącym go skandalu obyczajowym. Po przeliczeniu ok. 94 proc. głosów w pojedynku prowadził w piątek z przewagą blisko 100 tys. głosów Tillis.
Najciekawiej przedstawia się sytuacja w Georgii, gdzie w stawce wyborczej są dwa mandaty senackie. W obu przypadkach żaden z kandydatów nie przekroczył w piątek progu 50 proc. głosów, co oznacza że 5 stycznia dojdzie do dodatkowych tur głosowania. W każdym z dwóch okręgów rywalizacja zostanie ograniczona do dwóch kandydatów z najlepszymi wynikami z wtorkowego głosowania.
Stawką tych pojedynków, o ile w wyborach prezydenckich wygra kandydat Demokratów Joe Biden, będzie kontrola nad Senatem. Jeśli Republikanie wygrają w Karolinie Północnej i Alasce, ale przegrają w Georgii, to w izbie wyższej będzie remis. W takim przypadku decydującą rolę odgrywa wiceprezydent USA.
W styczniu w opowiadającej się zazwyczaj za Republikanami o mandaty z ramienia tej partii walczyć będą senator David Perdue oraz amerykańska senator i businesswoman Kelly Loeffle. Ich rywalami z grona Demokratów będą – odpowiednio – 33-letni Jon Ossoff, dziennikarz śledczy oraz absolwent Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie oraz wielebny Raphael Warnock.
Amerykański Senat liczy 100 członków po dwóch senatorów z każdego stanu; kadencja trwa sześć lat i co dwa lata głosowanie dotyczy jednej trzeciej składu izby.
Senat pełni kluczową rolę w procesie legislacyjnym, ustawa nie może wejść w życie bez poparcia tej izby. Jeśli izbę kontroluje inna partia niż ta, z której pochodzi gospodarza Białego Domu, to może skutecznie blokować projekty ustaw w ważnych politycznych sprawach, np. dotyczących ochrony zdrowia. (PAP, inf. wł.)
