System sprawiedliwości pozostawia wiele do życzenia. W ciągu ostatnich 23 lat uniewinniono 2,000 osób skazanych na długie kary więzienia. Czasami, jak w przypadku Jacques Rivery, powody wyroku są całkowicie niezrozumiałe.
W 1989 roku Rivera został skazany za morderstwo na podstawie zeznania jednego 12-letniego chłopca. Dziecko rozpoznało go jako mężczyznę, który grał w baseballa w dzielnicowym ośrodku rekreacyjnym.
Jednakże Rivera nie tylko nie grał w parku, lecz miał solidne alibi i nie przyznawał się do winy. Nie było innych świadków zajścia, a ofiara żyła dostatecznie długo, by powiedzieć, że Rivera do niej nie strzelał. Nie istniały żadne fizyczne dowody wiążące go ze zbrodnią. Mimo to, wyłącznie w oparciu o zeznania chłopca, Rivera został skazany na 80 lat więzienia. Był to tego rodzaju przypadek, który wprawił w zdumienie nawet entuzjastów amerykańskiego systemu sprawiedliwości.
21 lat później chłopak, obecnie 34-letni mężczyzna, w rozmowie z Center of Wrongful Convictions przyznał, że pomyłkowo wskazał Riverę. Odwołanie poprzednich zeznań pozwoliło na otwarcie nowego procesu mimo stanowczych sprzeciwów biura prokurator stanowej Anity Alvarez. Rivera odzyskał wolność w ub. roku, gdy prokuratorzy zdali sobie sprawę, że nie mają podstaw do trzymania go za kratkami.
W ciągu kilku miesięcy od czasu, gdy Rivera odzyskał wolność, prokuratorzy postarali się o pozbawienie go $199,150, jakich domaga się za bezpodstawne uwięzienie zgodnie z prawem Illinois.
„Nie czuję się jeszcze wolny. Mam 47 lat, dla oszczędności mieszkam z matką, nie stać mnie na kupno pojazdu, którym mógłbym dostać się do pracy lub na spotkania, gdzie jestem zapraszany, by mówić o swoich doświadczeniach. Prokuratorzy robią wszystko, bym nie mógł robić tego, czego pragnę”, zwierza się Rivera prezydentowi Chicago Innocent Project, Davidowi Protess.
Jak to możliwe? W Illinois prawo dopuszcza możliwość niewypłacenia odszkodowania, dopóki uwolniony więzień nie udowodni swej niewinności. Nawet jeśli oskarżenie zostanie odwołane, musi przekonać przewodniczącego sędziów powiatu Cook, że nie popełnił czynu, za który wtrącono go do więzienia. Jednym słowem, człowiek pozostaje „winny dopóki nie udowodni swej niewinności”.
Prokuratorzy z powiatu Cook nadal nazywają Riverę zabójcą. Upierają się, że pierwsze zeznania chłopca były prawdziwe.
„To szaleństwo. Prokuratorzy powinni być zobowiązani do udowodnienia swojej niewinności za to, że zniszczyli moje życie. To nie ja powinienem się tłumaczyć, lecz oni”, denerwuje się Rivera.
Senator Stanowy, demokrata z Chicago Donne Trotter, sponsoruje ustawę, która zamknęłaby luki prawne uniemożliwiające osobom uniewinnionym podjęcie normalnego życia.
Niestety nikt nie spodziewa się szybkiego zatwierdzenia ustawy reformującej system sprawiedliwości.
„Stanowi prokuratorzy są tą ustawą zaniepokojeni”, powiedział nie wdając się w bliższe szczegóły Ronald Holmes z biura prasowego przewodniczącego Senatu, demokraty z Chicago Johna Cullertona. Jest jednak rzeczą oczywistą, że prokuratorzy nie chcą przyznawać się do własnych błędów i nie chcą, by podatnicy winili ich za dodatkowe koszty na odszkodowania dla osób niewinnie osadzonych w więzieniach.
(HP – eg)
