W niedzielę 30. września 2012 w kościele pod wezwaniem św. Władysława przy 5345 Roscoe, Chicago została odprawiona uroczysta Msza święta w intencji poległych i pomordowanych żołnierzy Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych w czasie 2. wojny światowej. Mszę św. celebrował ks. Proboszcz Jacek Wrona w asyście ojca Jana Sklodowskiego z Zakonu Dominikanów.
Wśród uczestników Mszy św. byli: Konsul Generalna RP w Chicago Paulina Kapuścińska z mężem, weteran walk Brygady Karpackiej w Tobruku Zygmunt Biernat, obecnie Honorowy komendant 1. Okręgu SWAP i Zygmunt Goliński, wiceprezes Placówki 90, prezes Alek Chmielowski i członkowie Związku Sybiraków, Stefania Jarosz, wiceprezes Koła AK – Oddział Chicago, Tadeusz Gubała, sekretarz Oddziału oraz grupa Koleżanek i Kolegów Weteranów Armii Krajowej, dhna Barbara Chałko, przewodnicząca ZHP, Obwód Chicago, dhna Beata Niebrugge, Hufcowa Harcerek Hufca „Tatry”, harcerze hufca „Warta”, członkowie Fundacji AK w Stanach Zjednoczonych i Wiesław Chodorowski – prezes Koła AK i Fundacji AK w Stanach Zjednoczonych
Sztandary wystawili: Koło Armii Krajowej, Związek Sybiraków, Harcerki Hufca „Tatry”, Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej, Placówka 90.
Po Mszy św. odbyła się Akademia w Domu Harcerskim. Po przywitaniu gości przez Wiesława Chodorowskiego i dhnę Grażynę Kahl zabrała głos pani konsul Paulina Kapuścińska krótko przedstawiając swoją wizję współpracy z Polonią.
Następnie dr Marek Suszko, który wykłada historię na Uniwersytecie Loyola Chicago, przedstawił bardzo interesująco jak powstało Polskie Państwo Podziemne, jak działało i jakie miało zdobycze.
Jak powiedział dr Suszko, Polskie Państwo Podziemne powstało 27 września 1939 roku, a więc w przeddzień kapitulacji Warszawy. Tego samego dnia przyłączyło się do walki harcerstwo, z którego w następnych latach wyłoniły się Szare Szeregi.
Pierwszym zadaniem Państwa Podziemnego było prowadzenie dalszej walki o niepodległość w oparciu o współpracę z głównymi stronnictwami politycznymi.
Z czasem zostały powołane cywilne człony rządu podziemnego, które były odpowiednikami przedwojennego rządu RP. Był to fenomen, który był jedynym w okupowanej Europie.
Jednym z najważniejszych był Departament Oświaty i Kultury, który kierował tajnym nauczaniem ponad półtora miliona dzieci i młodzieży. Ponadto 10,000 dyplomów magisterskich i doktorskich zostało nadanych studentom tajnych uniwersytetów. Pańswo Podziemne wykazało wielką troskę o zachowanie kultury, która wraz z oświatą wielce pomogła narodowi przeżyć okres rządów komunistycznych.
Departament Informacji i Prasy wydawał tajną prasę po polsku, żeby informować Polaków, co się dzieje na frontach i podnieść ich na duchu oraz po niemiecku dla Niemców, żeby ich wprowadzać w zwątpienie.
Ze względu na okupację niemiecką, Departament Obrony Narodowej był również bardzo ważny. W latach 1943-44 Armia Krajowa liczyła około 400,000 żołnierzy, mężczyzn i kobiet. Wywiad AK był, według wywiadu brytyjskiego, najlepszym w Europie. Ponad 50% raportów od wywiadów w Europie o działaniach niemieckich pochodziło od wywiadu AK. Ponadto wywiad AK przekazał do Anglii rysunki techniczne niemieckiej rakiety V2 i nawet jej prototyp rozebrany na części. Wykrył również gdzie się znajdowały tajne zakłady Peenemunde.
Resztę akademii wypełnił dobrze znany Harcerski Zespół Artystyczny „Wichry” świetnie prowadzony przez panie Zofię Biernadską i Barbarę Ciepiela. W pierwszej części programu był skecz, w którym dwóch dobrych kolegów i koleżanka dyskutują o bitwie pod Monte Cassino i o Powstaniu Warszawskim.
Resztę programu wypełniły wiersze, piosenki Szarych Szeregów i skecze w wykonaniu harcerek, harcerzy i zuchów Zespołu „Wichry”. Akompaniowała p. Anna Leśniakowska. Cały zespół władał pięknym językiem polskim. Było przyjemnie słuchać. Wspaniały występ.
Dziękujemy!
Zarząd Koła A.K. i Zarząd Fundacji A.K.
Tekst: W. Chodorowski
Zdjęcia: T. Gubała
