Szef MSZ Grzegorz Schetyna przedstawił w Sejmie informację o zadaniach polityki zagranicznej w latach 2014-2015. Mówił m.in. o stosunkach z Rosją, sytuacji na Ukrainie, silnej pozycji Polski w NATO i UE. Wystąpienie ministra chwalił prezydent; PiS chce odrzucenia informacji.
Podczas czwartkowego wystąpienia w Sejmie minister spraw zagranicznych mówił o pogorszeniu stosunków z Rosją; wskazywał też na silną pozycję Polski w strukturach NATO i UE; jako jeden z priorytetów dyplomacji wymienił wzrost eksportu na rynki pozaeuropejskie. Wystąpieniu przysłuchiwali się prezydent Bronisław Komorowski, premier Ewa Kopacz oraz dyplomaci akredytowani w Polsce.
Dużą część wystąpienia minister SZ poświęcił sytuacji na Ukrainie i roli Rosji w konflikcie, a także kwestiom związanym z polityką bezpieczeństwa i obrony. Schetyna podkreślił, że rok 2014 „w historii zapisze się przede wszystkim jako czas, gdy w 100-lecie wybuchu I wojny światowej za sprawą Rosji zakwestionowany został ład międzynarodowy w Europie ukształtowany po zimnej wojnie”. „Podważono zasady nienaruszalności granic, niestosowania siły w sporach międzynarodowych, suwerenności państw” – oświadczył.
Szef MSZ zauważył, że dziś trudną próbę przechodzi Ukraina „zaatakowana bez wypowiedzenia wojny”. „W chwili, gdy my świętowaliśmy trzy doniosłe rocznice, w Europie ożyły zagrożenia, z którymi zmagaliśmy się przed 1989 rokiem – widmo agresji zbrojnej, nieobliczalności wielkiego mocarstwa, pogardy dla praw suwerennych narodów, ryzyko podziału kontynentu na strefy wpływu” – powiedział.
„Nie chcemy powtórzenia zimnej wojny, nie chcemy nowej żelaznej kurtyny – nawet przesuniętej na Bug czy Dniepr. Europa zasługuje w XXI wieku na pokój i nie powinna popełniać błędów z poprzedniego stulecia” – mówił Schetyna.
Zapowiedział, że „dyplomacja polska będzie podtrzymywać kanały komunikacji z Rosją, jednocześnie nasza aktywność będzie wpisywać się w szerszą strategię Unii Europejskiej”. „Działając wspólnie z pozostałymi 27 państwami członkowskimi, możemy osiągnąć więcej” – uznał szef MSZ.
Minister zaznaczył, że Polska jest bezpieczna dzięki członkostwu w NATO i modernizacji sił zbrojnych. Jak dodał, Polsce zależy na pogłębieniu współpracy obronnej ze Stanami Zjednoczonymi. Zapowiedział, że Polska rozważa udział w nowej, mniejszej niż dotychczas misji szkoleniowej NATO w Afganistanie.
Według ministra szczyt NATO w Newport „odwrócił dotychczasowe, niekorzystne trendy w polityce europejskiej i transatlantyckiej”. „Podjęto decyzje o wzmocnieniu wschodniej flanki NATO i stopniowej odbudowie potencjału militarnego sojuszników europejskich. Decyzje te mają dla Polski charakter fundamentalny” – podkreślił.
Bronisław Komorowski „z satysfakcją zauważył”, że dużo miejsca w wystąpieniu szefa MSZ zajęły kwestie związane z polityką bezpieczeństwa i obrony, a także sprawa budowania silniejszych relacji z USA. Komorowski w rozmowie z dziennikarzami powiedział, że wystąpienie Schetyny ocenia pozytywnie. „Znalazły w nim odbicie najpoważniejsze problemy, przed którymi stoi Polska i polska polityka zagraniczna” – podkreślił.
Za bardzo dobre wystąpienie Schetyny uznała premier Ewa Kopacz. „Uważam, że to było bardzo dobre, kompleksowe wystąpienie, bardzo spokojne i wyczerpujące właściwie cały zakres kierunków polityki zagranicznej tego rządu” – powiedziała dziennikarzom szefowa rządu.
Ministra chwalił też w debacie przewodniczący sejmowej komisji spraw zagranicznych Robert Tyszkiewicz (PO). Polska polityka zagraniczna znajduje się w dobrych rękach – jest odpowiedzialna, stanowcza, opiera się na klarownej diagnozie sytuacji, wolnej od ideologicznej deformacji – podkreślił poseł.
PSL zapowiedziało, że poprze informację szefa MSZ. Stanisław Żelichowski podkreślił, że Stronnictwo chce zachęcić ministra do niewybiegania przed UE w sprawach kryzysu ukraińskiego. W ocenie PSL kryzys ukraiński i związana z tym skomplikowana sytuacja międzynarodowa na dzień dzisiejszy wydają się dalekie od rozwiązania, a ostateczny wynik konfrontacji jest trudny do przewidzenia.
Krytycznie wystąpienie Schetyny oceniło PiS. Krzysztof Szczerski zapowiedział złożenie wniosku o odrzucenie informacji szefa MSZ. „Nie możemy przyjąć (tej) informacji. Żeby było to pewnego dnia możliwe, musiałyby ulec zmianie dwie rzeczy – po pierwsze oczekujemy, że nie będzie pan ministrem polskiej niemocy zagranicznej i stanie się ministrem polskiej polityki zagranicznej, (po drugie) oczekujemy realizacji programu konkretnych działań i przyjęcia realnych zadań dla polskiej dyplomacji” – powiedział Szczerski.
Wśród tych zadań jest powrót do stołu negocjacji na temat rozwiązania konfliktu na Ukrainie, które obecnie są prowadzone bez udziału Polsk w tzw. formule normandzkiej (Francja, Niemcy, Ukraina, Rosja). Ponadto według posła PiS Polska powinna pomóc Ukrainie „wygrać jej bezpieczeństwo, wygrać wojnę, która może ją zniszczyć”.
Za odrzuceniem informacji jest też KP Sprawiedliwa Polska. „Dziś fakty są takie, że Polska została odsunięta od rozmów w sprawie Ukrainy i rozwiązania sytuacji krytycznej, wojennej. Dlaczego nikt do tej pory z tej sytuacji nie wytłumaczył, dlaczego nie ma informacji pana ministra, pana premiera, dlaczego Polska nie jest w tym gronie, które rozmawia na temat Ukrainy. Czy dlatego, że denerwowaliśmy Niemców, czy drażnimy Rosję. Czy też to Rosja nie chciała, by Unia Europejska była reprezentowana przez Polskę” – pytał Arkadiusz Mularczyk.
Szef SLD Leszek Miller powiedział, że wystąpienie Schetyny upewnia go, iż należy podkreślić wagę m.in. wzmocnienia pozycji politycznej Polski w UE, osłabionej – jego zdaniem – „brakiem czytelnej strategii wejścia do strefy euro i wydarzeniami na Ukrainie”. Według Millera najważniejsze wyzwania stojące przed naszą polityką zagraniczną to wzmocnienie pozycji politycznej Polski w UE, budowa profesjonalnej dyplomacji ekonomicznej i odbudowa wpływów w krajach rozwijających się.
Poseł Twojego Ruchu Robert Biedroń uważa, że Schetyna mógł więcej powiedzieć o wizji UE i o drodze wchodzenia Polski do strefy euro. Według posła TR wystąpienie szefa MSZ byłe pełno ogólników, zabrakło konkretnych rozwiązań. Jak dodał, zabrakło w nim m.in. informacji, jak zostaną wykorzystane środki unijne, a także konkretów o kształcie wspólnej polityki zagranicznej UE. Za wadę wystąpienia uznał również to, że Schetyna nie wspomniał o Karcie Praw Podstawowych ani o Konwencji Rady Europy o przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet.
W ocenie eksperta ds. wschodnich dr Łukasza Jasiny wystąpienie Schetyny dowodzi, iż Polska będzie starała się być teraz w awangardzie nie tylko polityki wschodniej, ale w wielu różnych kwestiach dotyczących unijnej dyplomacji. Dr Agnieszka Łada, kierownik Programu Europejskiego Instytutu Spraw Publicznych, uznała, że kluczowe z punktu widzenia debaty publicznej jest zapewnienie Schetyny, że Polska dąży do strefy euro.
Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie informacji – w piątek. (PAP)
Na zdjęciu: Grzegorz Schetyna fot.Nicolas Bouvy/EPA
Zamieszczone na stronach internetowych portalu www.DziennikZwiazkowy.com materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Codziennego Serwisu Informacyjnego PAP, będącego bazą danych, którego producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Alliance Printers and Publishers na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione.
