Dzień Związku Narodowego Polskiego – W Obozie Młodzieżowym XII i XIII Okręgu ZNP w Yorkville

W pierwszych dniach listopada 1922 roku na posiedzeniu zarządu Związku Narodowego Polskiego postanowiono zorganizować pierwszy w historii Dzień Związkowy. Na tę okazję wydano odezwę, która mówi:

“Słuszną i sprawiedliwą jest rzeczą, abyśmy związkowcy i związkowczynie rozproszeni po olbrzymim kontynencie amerykańskim, poświęcili jeden dzień w roku dla naszej organizacji, dla naszych ideałów, dla naszego rozwoju. Dzień taki każdy związkowiec i związkowczyni powinni poświęcić Związkowi Narodowemu Polskiemu. Niech w tym dniu zbiegną się wszystkie myśli, wszystkie wysiłki każdego z członków i każdej członkini pod sztandarem związkowym i niech staną się przyrzeczeniem pracy dla rozwoju Związku. O ten jeden dzień pracy nadzwyczajnej na rzecz Związku, prosi każdego i każdą z was Zarząd Centralny ZNP”.

Na ten pierwszy Dzień Związkowy wybrano niedzielę 10 grudnia 1922 roku. Dzisiaj, 86 lat później, obchodzimy go latem, w lipcu w Yorkville w Obozie Młodzieżowym, który jest własnością Okręgu XII i XIII ZNP. Wtedy obóz ten jeszcze nie istniał. Dopiero za 11 lat, w 1933 roku, kiedy powstawały pierwsze drużyny harcerskie, zaczęto snuć plany, aby zakupić ziemię, gdzie polonijna młodzież mogłaby spędzać swoje letnie wakacje.

W tamtych czasach młodzież odpoczywała w Tinley Park, gdzie uzyskanie miejsca na zorganizowanie obozu, choćby na krótki sezon letni, było bardzo trudne. Trudności te zmusiły ówczesnych działaczy związkowych do energicznego szukania innego miejsca. Nie było to łatwe do zrealizowania z powodu braku potrzebnych funduszy. Dzięki jednak działaniom ówczesnych przewodników Ruchu Młodzieżowego i byłego prezesa Związku, Jana Romaszkiewicza, oraz jego współpracowników w zarządzie dawnego Okręgu XV ZNP, podjęto decyzję zakupu ziemi na własne miejsce do wyodpoczynku.
Po długich staraniach i oglądaniu wielu różnych miejsc zdecydowano się na zakup 225 akrowej farmy w Yorkville, Illinois. Wpłacono niewielką sumę, jako pierwszą ratę, pozostawiając resztę do spłacania w formie hipoteki. Nastręczało to poważne trudności, które szczególnie jeszcze powiększyły się po podjęciu uchwały na Sejmie ZNP w 1935 roku o powstaniu dwóch związkowych Okręgów. Aby rozwiązać trudności administracyjne, po licznych naradach i zebraniach postanowiono powołać do życia organizację, której celem i zadaniem byłoby zajęcie się wyłącznie sprawami Obozu, wtedy zwanego Harcerskim, Okręgów XII i XIII Związku Narodowego Polskiego.

Na pierwszym zebraniu reprezentantów Grup i Gmin 7 marca 1937 roku przyjęto statut Obozu, ustalono sposób wyboru i czas urzędowania dyrektorów. Natomiast pierwsze zebranie dyrektorów Obozu odbyło się już następnego dnia, 8 marca 1937 roku. Prezesem został Jan Juszczyk, wiceprezesem J.S. Kozaczka, sekretarzem Jan K. Wieczorek i kasjerem Paweł Mikołajczyk. Powołano też Komitet Rozwoju, Komitet Udziałowców i Radę Gospodarczą.
Czas naglił, do pierwszego obozowania pozostało zaledwie parę miesięcy, a na miejscu nie było nic poza dwoma farmerskimi budynkami. Pierwszym pawilonem, jaki został wybudowany było pomieszczenie z salą jadalną, kuchnią, biurem oraz magazynem na potrzebną żywność i ekwipunek obozowy. W pamiątkowej książce z 1946 roku wydanej z okazji 10-lecia istnienia Obozu czytamy:

“Szczupłe miejsce nie pozwala na zestawienie, względnie opisanie całego nakładu pracy i nakładu finansowego różnych organizacji oraz poszczególnych osób. Stwierdzić jednak należy fakt, że dzięki ogólnemu zrozumieniu sprawy i dzięki współpracy Zarządu Centralnego ZNP z różnych kadencji na przestrzeni 10 lat w krótkim stosunkowo czasie dokonano dzieła, które będzie żywym pomnikiem na daleką przyszłość następnych pokoleń. Obóz ten powinien być dumą każdego Polaka i Polki w Chicago. Takim wspólnym majątkiem niewiele narodowości może się poszczycić”.

Zasadzono też około 400 drzewek iglastych sprowadzonych z Kolegium Związkowego w Cambridge Springs, sanowiących piękny kontrast do miejscowych drzew liściastych. Dzięki funduszom zdobytym przez pracowników biur związkowych został zbudowany domek Pierwszej Pomocy, do którego cały sprzęt, umeblowanie i ekwipunek zakupił ówczesny naczelny lekarz ZNP, doktor F. Dulak. Staraniem Gminy 55 został zbudowany most na rzece i założono instalację elektryczną, a Okręg XII wybudował plac zabaw dla dzieci. Jako dar Komisji Młodzieży już w roku 1937 zbudowano piękną kapliczkę, w której we wszystkie święta i niedziele obozowy kapelan odprawiał msze święte.
Do dnia dzisiejszego stoi i kaplica obozowa, i budynek główny, w którym mieści się jadalnia z kuchnią i biurem, także domek Pierwszej Pomocy. Oczywiście wszystkie te obiekty były w różnym czasie dokładnie odnawiane, remontowane i rozbudowywane. Wielu ludzi nawet nie zwraca uwagi na zabytkowy domek Pierwszej Pomocy, znajdujący się po lewej stronie drogi prowadzącej do budynków kolonijnych, który ostatnio został całkowicie odrestaurowany. Pięknie odnowiona i rozbudowana jest też obozowa kaplica, nie mówiąc o budynku głównym, który przeszedł kompletną metamorfozę. Powstały nowe, o wysokim standardzie toalety, odnowiona została kuchnia, biuro, a sala jadalna przybrała zupełnie inny wygląd.

Bardzo słusznie i dopingująco brzmią słowa Michała Tomaszkiewicza, ówczesnego skarbnika Związku Narodowego Polskiego, który na 10-lecie Obozu Młodzieżowego napisał:

“Pochwalam dobrą i pożyteczną myśl ówczesnych urzędników… że stworzyli dzieło, zakupując piękny szmat ziemi i lasku na obóz dla młodzieży. Związkowcy z Chicago i okolic mają swój własny obóz, w którym można stworzyć piękną placówkę tak dla młodzieży jak i starszych, lecz trzeba dołożyć trochę wysiłków fizycznych i materialnych. By miejsce uczynić pięknym i pożytecznym musimy sami chcieć, musimy takowe sami zbudować i wyposażyć we wszystko, co tam jest potrzebne. Zróbmy postanowienie – stwórzmy tę placówkę taką, jaką być powinna. Stać nas na to, lecz musimy chcieć. Zróbmy to dla nas samych i dla naszych dzieci. W porze letniej odwiedzajmy to miejsce częściej. Posyłajmy dzieci podczas wakacji na ćwiczenia, które budują ciało i ducha. Zainteresujmy się sami naszym obozem, zainteresujmy nasze dzieci. Kierownikom obozu – Cześć!
I tak już od 1922 roku obchodzony jest Dzień Związkowy. W tym roku obchodzimy go w najbliższą niedzielę, 13 lipca, w Obozie Młodzieżowym w Yorkville, położonym od Chicago w odległości około godziny jazdy samochodem. Na ostatnich wyborach prezesem wybrany został Joe Dobersztyn, zastępcami są Marian Grabowski i Władysław Cygan, skarbnikiem Leszek Krzymiński, sekretarzem Bolesław Pałka, a dyrektorami: Karol Bednara, Jan Cygan, Władysław Piekarczyk i Jerzy Hejna.

Jak zawsze w niedzielę, w Obozie Młodzieżowym odprawiana jest Msza święta w pięknie odbudowanej w góralskim stylu kaplicy. Tym razem rozpocznie się ona o godzinie 11 rano, lunch, smaczne domowej roboty obiady serwowane będą od godz. 11:30 rano, a w sali dancingowej od 2 po południu grać będzie lubiany i znany wszystkim bywalcom Obozu Młodzieżowego zespół Biało-Czerwoni. Natomiast basen czynny będzie od godziny 12 w poł. Dla dzieci przewidziane są liczne atrakcje, między innymi przejażdżki na kucyku, gry i zabawy. Będzie można wziąć udział w loterii pieniężnej, kupić własnego wypieku ciasta lub zrobić zakupy w wielu stoiskach z różnymi wyrobami.
Dla miłośników piłki nożnej rozegrane zostaną mecze drużyn: PNA Błyskawica, JOM Chicago i Lolki Addison w różnych kategoriach wiekowych. I tak w kategorii U-10 i U-12 będą grały po 3 drużyny, o godzinie 10 rano dwa mecze i dwa o godzinie 1 po poł., o godzinie 2 po poł. także 2 mecze. Pomiędzy Wisłą Kraków a Błyskawicą zostanie rozegrany mecz towarzyski w kategorii U-14 o godzinie 3 po poł. Uroczyste wręczenie nagród nastąpi o godzinie 5 po poł.
Natomiast dla dzieci i młodzieży od 7 do 14 lat jak co roku w Obozie Młodzieżowym trwają kolonie letnie. Turnusy są tygodniowe, od niedzieli do soboty. W programie przewidziane są gry i zabawy, zajęcia sportowe, pływanie, śpiew i taniec, zajęcia artystyczne, obozowe ogniska i wycieczka do parku wodnego. Najbliższy turnus rozpoczyna się 13 lipca i trwać będzie do 19 lipca, następnie od 20 do 26 lipca, od 27 lipca do 2 sierpnia, od 3 do 9 sierpnia i ostatni turnus od 10 do 16 sierpnia.

Numer do Obozu Młodzieżowego jest (630) 553-7800. W sprawie kolonii można dzwonić pod numer (630) 913-5126 lub (630) 243-0572.
W letnim programie Obozu Młodzieżowego w Yorkville odbędzie się jeszcze parę imprez, na które warto przyjechać. I tak:
· 20 lipca palnowany jest piknik Podhalański,
· 17 sierpnia – piknik radia 1030,
· 24 sierpnia – Dożynki Klubów Polskich.
Ci, którzy jeszcze nie byli w Yorkville, muszą jak najprędzej tam pojechać. Napewno nikt nie będzie żałował czasu spędzonego na świeżym powietrzu, a przy tym przyczyni się do zasilenia obozowej kasy. To dla nas przecież nasi przodkowie stworzyli to piękne, polskie miejsce. Pokażmy, że ich wysiłek nie poszedł na marne. Zapraszamy więc w najbliższą niedzielę do Obozu Młodzieżowego na doroczny Dzień ZNP.
Krystyna Białasiewicz
Zdjęcia: archiwum