Oszustwa dotyczące zatrudnienia zdarzają się przez cały rok, jednak przybierają na sile właśnie latem, kiedy wielu studentów szuka pracy na wakacje, a wiele innych osób korzysta z możliwości dodatkowego dochodu z prac sezonowych.
Większość oszustw związanych z zatrudnieniem, polegających na fałszywej ofercie, liczy nie tylko na wyciągnięcie od ciebie pieniędzy, lecz także na kradzieży twoich danych personalnych. Właśnie te poufne informacje dla złodziei mogą być dużo cenniejsze niż pieniądze. W dzisiejszych czasach cyberatak może przysporzyć konsumentowi więcej problemów niż strata potencjalnej pracy lub pieniędzy.
Nie pozwól, aby stres związany z poszukiwaniem pracy obniżył twoją czujność na oszustwa. Zachowanie ostrożności przy szukaniu pracy jest kluczowe. Zdesperowany kandydat może udostępnić swoje dane w niepożądane ręce, stracić pieniądze i przy okazji zniszczyć swoją punktację kredytową. W skrajnych przypadkach może nawet wylądować w więzieniu, jeśli doszło do mimowolnej współpracy w przestępstwie.
Typowe oszustwo dotyczące zatrudnienia zaczyna się z reguły gdzieś w internecie w sekcji ogłoszeń „dam pracę” lub też od e-maila od rekrutera zainteresowanego twoją osobą. W ogłoszeniu może być użyta nazwa prawdziwego przedsiębiorstwa lub agencji rządowej. Oszuści podszywają się zarówno pod małe firmy, jak i pod gigantów na rynku pracy. Jeżeli wykażesz zainteresowanie i wypełnisz aplikację, zwykle otrzymasz niezwłoczną odpowiedź od „zatrudniającego menadżera”, który bardzo często złoży ci ofertę pracy bez konieczności przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej.
Właśnie te natychmiastowe oferty, a także wymóg wpłacenia pieniędzy z góry (np. tytułem opłaty za szkolenie) już powinny stanowić ostrzeżenie. Oprócz próby wyłudzenia pieniędzy oszuści będą próbować użyć twoich informacji osobistych i bankowych pod pozorem sprawdzenia twojej punktacji kredytowej lub ustawienia automatycznych przelewów na konto.
W jeszcze innych przypadkach oszuści będą próbować przekonać swoje ofiary o konieczności zakupu sprzętu i środków niezbędnych do rozpoczęcia pracy z domu, po czym znikną z pieniędzmi i danymi osób, które dały się nabrać.
Aby uniknąć oszustw związanych z zatrudnieniem, zastosuj się do poniższych wskazówek zebranych przez BBB:
1. Najlepszą ochroną jest weryfikacja wiarygodności pracodawcy i oferty pracy. Dopóki tego nie zrobisz, nie ujawniaj żadnych swoich danych osobowych ani kontaktowych, czy to w odpowiedzi e-mailowej na ofertę, czy na stronie internetowej. Wprowadź nazwę firmy w Google, Superpages.com czy też inną bazę telefoniczną, zadzwoń pod wyszukany, wiarygodny numer i dowiedz się, czy oferta pracy jest prawdziwa.
2. Zachowaj szczególną ostrożność wobec wszelkich ofert pracy chałupniczej, pozycji tzw. secret shopper oraz prac z ogólnym nagłówkiem typu „opiekun”, „asystent administracyjny” czy „przedstawiciel działu obsługi klienta”. Oszuści wiedzą , że prace nie wymagające specjalnego szkolenia ani licencji wzbudzają zainteresowanie wśród szerokiego grona aplikantów i używają chwytliwych nagłówków w swoich ogłoszeniach.
3. Jeżeli oferta dotyczy pracy w znanej firmie, wejdź na jej stronę internetową i zobacz, czy również tam znajduje się dana oferta. Poszukaj w internecie – jeśli dokładnie to samo ogłoszenie pojawia się w innych miastach, najprawdopodobniej masz do czynienia z oszustwem.
4. Uważaj na oferty natychmiastowej pracy, bez konieczności stawienia się na rozmowę kwalifikacyjną. Inną pułapką jest „przypadkowe” nadpłacenie pracownikowi i prośba ze strony pracodawcy o odesłanie nadwyżki. Żadna szanująca się firma nie nadpłaca swojemu pracownikowi i nie prosi o przelew pieniędzy z powrotem. Jednak wśród oszustów to dość popularna metoda. Zachowaj ostrożność przy ujawnianiu swoich poufnych informacji oraz przy wpłacaniu jakiejkolwiek zaliczki. Firma oferuje ci świetne możliwości i atrakcyjne dochody, jeśli tylko zapłacisz za szkolenie, coaching, czy certyfikat? To zbyt piękne, by było prawdziwe.
5. Szczegóły i umowy miej na piśmie. Uczciwa firma rekrutacyjna powinna dostarczyć ci kompletny i szczegółowy kontrakt na piśmie, gdzie szczegółowo omawiane są usługi oraz płatności, a także co się stanie, jeśli nie znajdziesz pracy.
Podejrzewasz oszustwo? Pomóż ostrzec innych. Zgłoś to na stronie bbb.org/scamtracker. Bezpłatnie przeszukuj naszą bazę bbb.org, aby znaleźć uczciwe przedsiębiorstwa w twojej okolicy oraz więcej cennych porad dla konsumenta. Polub nas na Facebooku, Twitterze i Instagramie.
Steve Bernas
pełni funkcję dyrektora wykonawczego Better Business Bureau of Chicago and Northern Illinois od 2007 roku. Ukończył psychologię na Loyola University. Znakomity mówca, cytowany na łamach gazet i czasopism, często pełni rolę jurora w sporach między niezadowolonymi klientami i chicagowskimi firmami. Urodził się w Brighton Park, południowo-zachodniej dzielnicy Chicago. Jego rodzice to Amerykanie polskiego pochodzenia urodzeni w Stanach Zjednoczonych.
