Polski konsulat w Nowym Jorku prezentuje od środy wystawę „Śmierć za Człowieczeństwo. Rodzina Ulmów”, opisującą historię zamordowanej przez Niemców za ukrywanie Żydów w czasie okupacji rodziny Ulmów z wsi Markowa.
Ekspozycja gromadząca kilkadziesiąt zdjęć i dokumentów, z których cześć opublikowano po raz pierwszy, wykorzystuje m.in. fotografie zamordowanego Józefa Ulmy. Projekt graficzny, rysunki i skład przygotowała Katarzyna Hudzicka-Chochorowska z IPN Rzeszów.
„Śmierć za Człowieczeństwo. Rodzina Ulmów” jest już pokazywana przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie. Od środy eksponuje ją też polski konsulat przed swoim gmachem na Manhattanie.
„Wystawa, którą inaugurujemy dziś w konsulacie, upamiętnia tragedię ofiar Holokaustu oraz bohaterstwo rodziny tych, którzy ryzykowali swoje życie, aby pomagać innym. Historia Wiktorii i Józefa Ulmów nie może zostać zapomniana” – podkreślił konsul generalny RP w Nowym Jorku Adrian Kubicki.
W informacji nadesłanej PAP konsulat wyjaśnia m.in., że wystawa pozwala spojrzeć na rodzinę Ulmów i przedstawia ich historię, która kończy się dramatycznie 24 marca 1944 roku, kiedy do ich gospodarstwa w polskiej wsi Markowa wkraczają funkcjonariusze dowodzeni przez komendanta niemieckiej żandarmerii w Łańcucie Eilerta Diekena. Mordują oni Żydów ukrywanych przez Ulmów, a następnie również całą rodzinę: Józefa i Wiktorię w zaawansowanej ciąży, a także dzieci: Stasię, Basię, Franka, Władzia, Antosia i Marysię.
10 września 2023 roku w Markowej odbędzie się ich beatyfikacja.
Konsulat przypomina, że pomoc Żydom w trakcie okupacji ziem polskich Niemcy karali śmiercią. Nie powstrzymało to jednak Józefa i Wiktorię Ulmów przed udzieleniem pomocy swoim sąsiadom.
Konsulat pokazuje wystawę przy współpracy z Instytutem Kultury Polskiej w Nowym Jorku. Poświęcona rodzinie Ulmów ekspozycja IPN „Samarytanie z Markowej” była już prezentowana na ogrodzeniu polskiej placówki w 2018 roku. (PAP)
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski
