Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku, galeria Central Booking, chicagowski festiwal polskiej poezji „After Miłosz” oraz Centrum Książki w Mills College mają zaszczyt przedstawić projekt Zenona Fajfera i Katarzyny Bazarnik Liberatura.
Liberatura to nowy rodzaj literacki, łączący w sobie elementy poezji i sztuki książki. W ramach amerykańskiej prezentacji dokonań twórców związanych z tym nowym nurtem odbędą się prelekcje, warsztaty i wystawy obiektów literackich.
W epoce cyfrowych publikacji Liberatura to kolejny etap w rozwoju tych aspektów książki papierowej, które mogą zaistnieć jedynie w formie fizycznego obiektu, którego forma i zawartość stanowią integralną całość i nie dają się przełożyć na cyfrowe medium. Prace Fajfera i Bazarnik przybierają różne formy. Jest wśród nich wydrukowany na plastikowej folii list, zamknięty w półlitrowej butelce po wódce – ale także książka o wachlarzowo rozkładających się okładkach, sprawiających, że dla oglądającego nie jest jasne, czy treść, na którą patrzy, zawiera się na środkowych, czy na zewnętrznych stronach. Inny z liberackich obiektów to książka z celowo oddartym rogiem okładki. Twórcy posługują się także całą gamą nietypowych technik i efektów drukarskich.
Fajfer i Bazarnik to także teoretycy i historycy tego nowego rodzaju literackiego; w swoich tekstach śledzą genezę liberatury, wywodząc ją między innymi od twórców takich jak James Joyce, Laurence Sterne, symboliści, surrealiści.
„Jest kwestią otwartą, czy liberatura to nowy nurt w literaturze, czy też bardziej propozycja nowego opisu literatury już istniejącej? Czy za moment narodzin gatunku należałoby przyjąć powstanie terminu, czy też zdarzające się już wcześniej przypadki zintegrowania słowa z obrazem i materialną przestrzenią tomu? Być może za prawdziwą należałoby uznać każdą z tych odpowiedzi. Byłoby to jak najbardziej w duchu tego nowego/starego zjawiska, w którym skrajna awangarda spotyka się z najodleglejszą tradycją”.
(Fragment manifestu Liberatura. Aneks do historii literatury, czyli o korekcie poczynionej za pomocą literówki)
Katarzyna Bazarnik i Zenon Fajfer są pisarzami i redaktorami publikowanej przez krakowskie wydawnictwo Ha!Art serii „Liberatura”. Stworzone przez nich wspólnie książki Oka-leczenie i (O)patrzenie oraz teksty teoretyczne ich autorstwa stworzyły podwaliny ruchu liberackiego.
Obydwoje kierują Czytelnią Liberacką przy Małopolskim Instytucie Kultury w Krakowie. Bazarnik jest także wykładowcą literatury angielskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim.
(Informacja prasowa)
