Andrzej Baraniak
Rewelacyjnym spektaklem słowno-muzycznym, ukazującym nie tylko wojskowe talenty i zasługi gen. Tadeusza Kościuszki – bohatera narodu polskiego i amerykańskiego w walce o wolność – uczcili pamięć o swoim patronie uczniowie i nauczyciele polskiej szkoły sobotniej w Chicago od 70 lat noszącej jego imię.
Spektakl przedstawił również artystyczne upodobania Kościuszki jako muzyka i malarza, a także – zapalonego ogrodnika z pasją uprawiającego warzywa oraz mężczyznę czułego na uroki urody pań, i obrońcę praw kobiet, Murzynów, Żydów, Indian i wszystkich ofiar dyskryminacji.
Spektakl był kulminacyjnym punktem jubileuszowych uroczystości szkoły, które 14 listopada z udziałem ponad 200 osób odbyły się w sali bankietowej Victoria w Mt. Prospect. Po wspólnym wykonaniu przez grono pedagogiczne szkolnego hymnu i wprowadzeniu na salę pocztu sztandarowego gości powitały gospodynie jubileuszu, dyr. szkoły Urszula Gawlik i prezes Koła Rodzicielskiego Aneta Dudek.
W gronie gości honorowych obecni byli między innymi: wicekonsul Agata Grochowska, prezes Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce Ewa Koch, prezes wydziału stanowego Kongresu Polonii Amerykańskiej w Illinois Mirosław Niedziński, pierwszy wiceprezes KPA, były wieloletni prezes szkoły Włodzimierz Bochenek i wiceprezes Agata Kopacka, prezes Muzeum Polskiego w Ameryce Ryszard Owsiany, prezes Związku Klubów Polskich Łucja Mirowska-Kopeć, prezes honorowy ZKP Jan Kopeć, kierownik oddziału Polsko Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej w Norridge Anna Czarnecka-Hebal oraz Magdalena DeGórski, proboszcz parafii pw. św. Władysława, ks. Tomasz Ludwicki, kapelan ZNP o. Marek Janowski, proboszcz parafii pw. św. Ferdynanda ks. Piotr Gnoiński, właściciele wydawnictwa „Wisdom” Małgorzata i Andrzej Pawlusiewicz, Barbara Bilszta i Wojciech Niewrzoł z Polsko-Amerykańskiej Orkiestry Symfonicznej im. Ignacego Jana Paderewskiego, członkowie zarządu Zrzeszenia Nauczycieli Polskich, nauczyciele i rodzice ze szkoły gospodarza oraz uczestniczący w uroczystości dyrektorzy i przedstawiciele innych placówek.
Składając gratulacje władzom szkoły, uczniom i rodzicom wicekonsul Agata Grochowska wyraziła zadowolenie z możliwości uczestniczenia w jubileuszu 70-lecia placówki, który jest świętem pełnym radości i dumy. Z ogromnym uznaniem mówiła o jej osiągnięciach, która należy do najstarszych szkół polonijnych i odegrała oraz nadal odgrywa ważną rolę w życiu polskiej wspólnoty w Stanach Zjednoczonych. Mówiła, że szkoła wychowała kilka pokoleń Polaków, którzy są obecnie wizytówką polskości na amerykańskiej ziemi. Podkreśliła, że zasługi w kultywowaniu ojczystej mowy, kultury i tradycji, a także upowszechnianie wiedzy o polskiej historii są wprost nieocenione.
– Z okazji 70-lecia Polskiej Szkoły im. Tadeusza Kościuszki pragnę złożyć życzenia i gratulacje oraz wyrazy wdzięczności za wieloletnią pracę i trud włożony w nauczanie kolejnych pokoleń Polaków osiadłych w Stanach Zjednoczonych. Niech wspaniała postać waszego patrona Tadeusza Kościuszki, bohatera polskiej i amerykańskiej historii będzie dla całej szkolnej społeczności inspiracją do realizacji postawionych na kolejne lata zadań.
O niezwykłości jubileuszu szkoły mówiła prezes ZNP Ewa Koch podkreślając atmosferę serdeczności, życzliwości i refleksji, jakie towarzyszą obchodom 70-lecia. Przytaczając aforyzm o tym, że życie to droga od marzeń do wspomnień powiedziała, że przeszłość szkoły jest inspirująca dla teraźniejszości i chociaż każde pokolenie uczy się z innego elementarza, to warto przypomnieć postacie i zdarzenia ważne dla szkoły. Podkreśliła, że przyszło nam żyć w ciekawych, chociaż trudnych czasach. Odwołując się do symboliki nazwała szkołę żaglowcem, który płynąc po morzach i oceanach wykorzystuje sprzyjające wiatry, ale potrafi się również oprzeć sztormom. A wszystko to dzieje dzięki mądrości oraz umiejętności załogi i jej kapitana.
– Państwa szkoła zawsze miała szczęście do ludzi. Wspaniałe grono pedagogów, rodziców, uczniów, znakomita kadra kierownicza, to grupa ludzi, którzy oddali sprawie wychowania i nauczania swoje najlepsze lata. Charyzma i wizja jaką posiadali założyciele tej szkoły spowodowała, że w krótkim czasie stała się ona największą placówką polonijną w rejonie Chicago. Swoją pasją nauczania i wychowania młodego pokolenia Polaków wzrastających z dala od ojczyzny zarażali innych.
W ciągu 70 lat istnienia państwa szkoły setki Amerykanów polskiego pochodzenia opuściło jej mury. To oni dzisiaj są najlepszymi ambasadorami polskiej racji stanu w Stanach Zjednoczonych. I za to przekazywanie młodemu pokoleniu tego pięknego daru polskiej mowy i kultury serdecznie w imieniu ZNP dziękuję. Życzymy państwu wielu kolejnych jubileuszy i wielu kolejnych lat tej wspaniałej działalności – powiedziała pani prezes.
W uznaniu szczególnych zasług nauczycieli i kadry kierowniczej szkoły na polu krzewienia języka, historii i kultury polskiej zrzeszenie uhonorowało ich pamiątkowymi dyplomami z życzeniami wielu sukcesów w propagowaniu ducha polskości w imię narodowego dziedzictwa Polski i Polonii oraz z wyrazami wdzięczności za wspaniałą misję nauczania młodych pokoleń Amerykanów polskiego pochodzenia języka polskiego, tradycji i kultury polskiej.
Kolejne gratulacje przekazała prezes ZKP Łucja Mirowska-Kopeć w asyście Królowej Parady 3 Maja Pauliny Kosińskiej, absolwentki szkoły. Pani prezes ze szczególnym uznaniem mówiła o programie artystycznym przygotowanym i wystawionym z okazji jubileuszu.
– Program, który przybliżył nam inną postać, inne oblicze Tadeusza Kościuszki jest najlepszym dowodem tego, jak szkoła pracuje, co się w niej robi i co się tam dzieje. Poziom, który tutaj zaprezentowaliście po prostu wstrzymał nam oddech – powiedziała pani prezes wręczając dyrektor Urszuli Gawlik list gratulacyjny od zarządu ZKP z wyrazami wdzięczności i uznania za dotychczasową pracę pedagogiczną oraz życzeniami kolejnych sukcesów w wychowywaniu młodzieży w duchu patriotyzmu i polskości.
– Jednym sercem objąć dwa narody. 70 lat istnienia jest nim pulsujące. Taką rocznicę obchodzi dzisiaj Polska Szkoła im. Tadeusza Kościuszki w Chicago. Szkoła, której patronem jest człowiek wybitny i wspaniały, człowiek wielkiego ducha i męstwa. On i jego działalność są dla nas przykładem tego, że jednym sercem można objąć dwa narody” – powiedziała prezes Koła Rodzicielskiego Aneta Dudek dziękując nauczycielom za ogromny trud w nauczaniu i wychowaniu dzieci, księżom za duszpasterską opiekę oraz rodzicom, którzy poświęcają swój czas przywożąc pociechy na zajęcia i wspierają szkołę.
Jej historię przypomniała dyrektor Urszula Gawlik przytaczając słowa napisanego przez śp. Lesława Fraszczyńskiego szkolnego hymnu, w którym jest mowa o tym, że na wolnej amerykańskiej ziemi, którą Kościuszko bronił w chwale, szkoła kultywuje sławne dzieje naszych przodków.
Szkoła została założona w 1951 roku przez Marię Zamorę i Sabinę Damsz pod nazwą Szkółka Towarzystwa „Pobudka” działającego w siedzibie Związku Polek w Ameryce. Pierwszym prezesem był Teodor Klizicki. W 1957 roku szkołę przeniesiono do budynku w parku im. Tadeusza Kościuszki i od tego momentu stał się on jej patronem. W kolejnych latach następował systematyczny rozwój placówki. W 1982 roku szkoła wypuściła pierwszych maturzystów. W latach osiemdziesiątych pod kierownictwem Urszuli Kraśniewskiej liczyła ponad 600 uczniów. Opiekę pedagogiczną sprawowało wtedy 15 nauczycieli, ksiądz, katechetka, bibliotekarka, instruktor teatralny oraz choreografów zespołów tanecznych.
W latach dziewięćdziesiątych znajomość języka polskiego i historii zdobywało tam już ponad 1200 uczniów. Na początku obecnego stulecia szkoła zakupiła lokal własny przy 5341 N. Harlem. Z czasem uczniów przybywało, a zajęcia odbywały się w trzech miejscach. Niestety migracja wewnętrzna Polonii i otwieranie nowych placówek bliższych ich zamieszkaniu sprawiło spadek liczby uczniów. Obecnie szkoła liczy ich 550. Od roku nauka prowadzona jest w budynku szkoły im. św. Cypriana oraz własnej. Zajęcia odbywają się w piątki, soboty i poniedziałki.
Dyrektor Urszula Gawlik przekazała serdeczne podziękowania wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do działalności i rozwoju placówki na przestrzeni 70 lat. – Pragnę gorąco i serdecznie podziękować wszystkim, którzy byli z nami, że mogliśmy cieszyć się wielkim sukcesem. To był najpiękniejszy hołd jaki mogliśmy oddać wszystkim tym, których już z nami nie ma, a którzy tworzyli tę szkołę przez 70 lat.
Obok dyplomów od zarządu ZNP nauczyciele, byli prezesi szkoły oraz rodzice zaangażowani w jej działalność zostali uhonorowani pamiątkowymi dyplomami nadanymi przez szkołę.
Po obejrzeniu programu wspomnieniowego o patronie, uczestnicy jubileuszowej gali wzięli udział w krótkim teście o gen. Tadeuszu Kościuszce, za co w nagrodę na każdym stole pojawiło się wino marki „Tadeusz Kościuszko”, a na deser zaserwowano płonące lody. Test przy pomocy artystów przeprowadziła Bernadeta Ciurej, która również była narratorem spektaklu, w którym wystąpili znakomici śpiewacy młodego pokolenia: Natalia Kawalec, Katarzyna Mosiewicz, Khary Laurent oraz Michał Sadowski. W postać Tadeusza Kościuszki wcielił się Bartłomiej Mucha, Tomasz Nagi był pułkownikiem, a Ludwikę Solską, wielką miłość Kościuszki zagrała Izabela Ziarko. Artyści wystąpili w kostiumach z epoki, nad przygotowaniem których opiekę sprawowała Maria Sabiniewicz. Nad całością programu czuwała Cecylia Jabłońska, a toast za pomyślność wzniósł były prezes placówki Włodzimierz Bochenek.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Baraniak/NEWSRP
