W związku z 80. rocznicą wybuchu II wojny światowej, agresji Rosji Sowieckiej na Polskę i Dniem Sybiraka pamięć ofiar uczczono uroczystą mszą świętą w kościele św. Konstancji oraz złożeniem kwiatów przed Pomnikiem Katyńskim i Tablicą Smoleńską na cmentarzu św. Wojciecha w Niles.
Obchody odbyły się w niedzielę, 15 września. Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w kościele św. Konstancji, którą w intencji Ojczyzny i poległych na wszystkich frontach II wojny światowej odprawił proboszcz parafii i kapelan Związku Klubów Polskich, ksiądz Ryszard Miłek.
Przez szpaler utworzony przez ułanów ze Stowarzyszenia Przyjaciół Ułanów Polskich im. gen. Tadeusza Kościuszki przeszli goście honorowi i poczty organizacji polonijnych. W imieniu Związku Klubów Polskich przybyłych powitała dr Łucja Mirowska-Kopeć.
Gośćmi uroczystych obchodów byli m.in.: konsul generalny Piotr Janicki, konsul Piotr Semeniuk, generał dywizji, pilot Cezary Wiśniewski, attache obrony wojskowej, morskiej i lotniczej przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie, starszy chorąży sztabowy Adam Bułat z VI Dywizji Powietrzno–Desantowej z Krakowa, Andrzej Janczak – komendant Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej Placówki numer 90 w Chicago, Jadwiga Laskowska z Korpusu Pomocniczego Pań SWAP, Tadeusz Gubała ze Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej, Zygmunt Goliński ze SWAP i przedstawiciele Kongresu Polonii Amerykańskiej wydziału na stan Illinois oraz organizacji polonijnych. Na uroczystości obecny był prof. Marek Rudnicki – kandydat na Senatora RP oraz Kazimierz Chlebek ubiegający się o kandydaturę do Senatu USA.
”Polonia wczoraj i dziś staje pod Krzyżem i robi coś więcej. Pochyla się nad tymi krzyżami, które stoją nad mogiłami znanymi i nieznanymi, bo dzisiaj chcemy modlić się za naszą Ojczyznę, za tych którzy polegli w jej obronie” – powiedział rozpoczynając mszę ksiądz Ryszard Miłek. Podczas homilii mówił o zdradzie, o słowie, które pojawiło się i na kartach naszej historii, i podczas niedzielnej Ewangelii. W tym kontekście kapłan nawiązał do istoty procesu przebaczania: ”Powinniśmy przebaczać, ale nie zapomnieć” – pouczał. Mówił o sile jedności i solidarności oraz o tym, że pomniki i groby są po to, aby ludzie się wokół nich jednoczyli. Przytoczył zatrzymane w kadrze ujęcie wspartego o krzyż, podupadającego na siłach św. Jana Pawła II i powiedział, że tego powinniśmy się od Ojca Świętego uczyć, bo tylko wtedy: “Tylko pod krzyżem, tylko pod tym znakiem Polska jest Polską, a Polak Polakiem”, zakończył kapłan. Kilkunastu katechetom Programu Katechetycznego w języku polskim ksiądz proboszcz Miłek wręczył misję katechetyczną na rok 2019/2020.
Część druga uroczystości w kościele św. Konstancji rozpoczęła się polskim hymnem. Piotr Janicki – konsul generalny RP w Chicago odczytał list do organizatorów i uczestników uroczystości, nadesłany z Kancelarii Prezydenta RP od sekretarza stanu Adama Kwiatkowskiego. List wyrażał wdzięczność i uznanie dla wszystkich, którzy w 80. rocznicę utraty wolności przez Polskę, w wyniku wspólnej napaści hitlerowskiej i sowieckiej zaangażowali się w zorganizowanie uroczystego hołdu żołnierzom poległym w obronie Ojczyzny oraz polskim zesłańcom. Były w nim zawarte podziękowania za zachowanie pamięci o bohaterach i kultywowanie ducha patriotyzmu.
Po przytoczeniu treści listu konsul Piotr Semeniuk odczytał postanowienie Prezydenta RP o nadaniu Krzyża Zesłańców Sybiru Krystynie Derecki i pośmiertnie Mirosławie Zimmerman, za którą odebrała siostra odznaczonej Danuta Urbikas. Odznaczenia wręczył konsul generalny Piotr Janicki.
Krystyna Derecki została wywieziona z rodziną 10 lutego 1940, podobnie jak tysiące zesłanych przeszła wojenną gehennę. Została uratowana przez armię generała Andersa.
Danuta Solecka Urbikas, autorka książki “My Sister’s Mother A Memoir of War, Exile, And Stalin’s Siberia” opowiadała o zesłaniu matki Janiny Ślarzyńskiej i jej pięcioletniej córki Miry, o tym, jak uciekły przez Związek Radziecki, Kazachstan i Uzbekistan, aby w końcu znaleźć schronienie w Indiach, skąd wyjechały do Anglii, a potem do Stanów Zjednoczonych. Wspominała ojca, porucznika Soleckiego, więzionego w Kozielsku, potem walczącego z armią Andersa. Mówiła o ciążącej na niej i innych misji, aby dać potomnym świadectwo o tragicznych losach tysięcy zesłanych na Syberię Polaków, którzy, podobnie jak jej matka, doznali okrucieństwa wojny i syberyjskiej zsyłki.
Po tych wzruszających refleksjach głos zabrał generał dywizji, pilot Cezary Wiśniewski, attache obrony wojskowej, morskiej i lotniczej przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie. Mówił o heroizmie bohaterów II wojny światowej, również tych, którzy niedawno odeszli, m.in. o kapitanie Tadeuszu Telikowskim, lotniku z Dywizjonu 303. Wśród obecnych podczas uroczystości powitał podporucznika Roberta Stanisława Ignatowicza, któremu wręczył awans oficerski.
Jan Kopeć, prezes Związku Klubów Polskich, podziękował uczestnikom za wzięcie udziału w uroczystej mszy świętej i zaprosił do modlitwy i złożenia kwiatów w intencji poległych przed Pomnikiem Katyńskim i Tablicą Smoleńską na cmentarzu św. Wojciecha w Niles.
Modlitwę na cmentarzu poprowadził ksiądz Ryszard Miłek. Przed Pomnikiem Katyńskim i Tablicą Smoleńską delegacje złożyły biało-czerwone wieńce. Zapłonęły znicze. Z okolicznościowym programem historyczno-literackim wystąpili Dariusz Redliński – poeta i członek Stowarzyszenia Rajd Katyński Pamięć i Tożsamość – oraz Alina Szymczyk, prezes Zrzeszenia Literatów Polskich w Chicago.
– Dziękuję za to, że razem przyszliśmy tutaj, aby się pomodlić i oddać hołd bohaterom, którzy walczyli o wolną ojczyznę – powiedział na zakończenie uroczystości prezes Związku Klubów Polskich Jan Kopeć.
Obchody zostały zorganizowane przez Związek Klubów Polskich we współpracy z Konsulatem Generalnym RP w Chicago.
Tekst: Jola Plesiewicz
Zdjęcia: Dariusz Piłka
Ewa Malcher
