Rokrocznie w Wielką Sobotę idziemy do kościoła z koszem pełnym wiktuałów nie zastanawiając się nad genezą tej tradycji. Tymczasem, jak mówi nam ks. kanonik Tadeusz Dzieszko, święcenie pokarmów jest bardzo starym zwyczajem pochodzącym z przejścia Izraelitów z Egiptu do Ziemi Obiecanej. Ks. Dzieszko, proboszcz chicagowskiej parafii św. Konstancji, wyjaśnia nam znaczenie poszczególnych pokarmów.
Jajka
Najważniejsze w koszyczku są jajka. To symbol nowego życia i zmartwychwstania. Kurczak rozbija skorupkę i wydostaje się na świat. Ale jajko symbolizuje też zamknięty grób. Później skały się rozpadają i Chrystus wychodzi zwycięski. Zdobimy jajka, robimy pisanki kraszanki, podobnie jak pięknie przystrajamy groby. Dekoracje są wyrazem naszego uwielbienia dla grobu, do którego złożone zostało ciało Zbawiciela.
Chleb
W każdym koszyku jest chleb czy jakieś pieczywo. Przypomina nam ono cuda, których dokonał Pan Jezus, kiedy rozmnożył chleb. Przypomina nam również posiłek, który przygotował po Zmartwychwstaniu swoim uczniom, ale przede wszystkim symbolizuje Eucharystię. W Wielki Czwartek Pan Jezus błogosławił chleb, łamał i rozdawał swoim uczniom i mówił: „To czyńcie na moją pamiątkę”.
Wino
Nie każdy ma wino w koszyku wielkanocnym. Jest to zwyczaj włoski, który przyjął się w Polsce. Pan Jezus podczas ostatniej wieczerzy błogosławił oprócz chleba wino i podał swoim uczniom mówiąc: to jest krew nowego przymierza, która będzie za was wylana na odpuszczenie grzechów. Wino jest symbolem krwi Pana Jezusa, ale też też jest symbolem radości, która płynie ze zmartwychwstania. Jeśli pijemy z umiarem, jesteśmy radośni. Nie mówimy o radości fałszywej, która płynie z upicia się. Ale chodzi o prawdziwą radość, która płynie z tajemnicy zmartwychwstania Pana Jezusa.
Chrzan i pieprz
Nie mamy w koszyku gorzkich ziół, których używali podczas posiłku Izraelici, alejest chrzan i pieprz, przypominające nam gorzką mękę Jezusa Chrystusa. Stary Testament jest powiązany z Nowym Testamentem. Ten drugi mówi o życiu Pana Jezusa, jego śmierci i zmartwychwstaniu, i jest wypełnieniem tego, co zapowiadał Stary Testament.
Baranek
Często zrobiony z masła, z cukru, czy ciasta symbolizuje baranka paschalnego, którego spożywali Izraelici. Ale jest to również Baranek Nowego Przymierza, czyli Jezus Chrystus, który za nas cierpiał, umarł i zmartwychwstał.
Sól
Przed zepsuciem pokarmów zabezpiecza sól. W dawnych czasach była używana do konserwowania żywności, zamiast lodówek, a nie tylko do smaku, jak obecnie. Solono mięso na długie przechowywanie. Sól chroniła przed zepsuciem, o czym mówi modlitwa: „Pobłogosław Panie Boże tę sól, żeby chroniła nas przed zepsuciem”.
Kiełbasa
Pęta kiełbasy mają podwójne znaczenie. Symbolizują łańcuch, w którym Pan Jezus był uwięziony. Albo symbolizują uwięzienie człowieka przez grzech. Śmierć Pana Jezusa, a później Zmartwychwstanie wyzwalają nas z więzów grzechu śmierci.
Szynka
Symbolizuje wolność, którą daje nam Jezus i wyzwolenie do nowego życia w Jezusie Chrystusie.
Kiedy spożywać
Tradycja mówi, że to co zostało poświęcone należy spożyć po odśpiewaniu Alleluja i po rezurekcji. Po powrocie z kościoła rodzina siadała przy stole, rozpakowywała koszyczek i od jajek rozpoczynała śniadanie wielkanocne. Alleluja jednak często się słyszy już po wigilii paschalnej, czyli w sobotę, stąd niektórym wydaje się, że mogą jeść pokarmy z koszyczka już w sobotę wieczorem. Jednak stara, oryginalna tradycja wskazuje, że spożywać pokarmy należy rano po rezurekcji. Spożywanie posiłku jest zawsze czynnością świętą. Kościół zachęca do modlitwy przed każdym posiłkiem i po nim, i nie tylko w święta ale zawsze.
Umiar i gościnność
Celebrujmy z umiarem w gronie rodziny. Nie objadajmy się i nie pijmy za dużo. Zaprośmy do stołu przyjaciół, którzy są samotni w święta. Błogosławionych Świąt Wielkanocnych! Wesołego Alleluja!
Ewa Malcher
