Reżyser filmowy i teatralny Andrzej Wajda został honorowym obywatelem Gdańska. Tytuł przyznała mu w czwartek rada miasta. W głosowaniu nie wzięli udziału radni PiS uznając, że nadanie tytułu to „spłata długu politycznego przez Platformę Obywatelską na rzecz reżysera”.
Z inicjatywą nadania Wajdzie tytułu honorowego obywatela Gdańska wystąpili prezydent miasta Paweł Adamowicz oraz klub radnych PO liczący sobie 22 osoby w 34-osobowej radzie (pozostali radni to przedstawiciele PiS).
Nad uchwałą w tej sprawie głosowano na odbywającej się w czwartek sesji. Za nadaniem reżyserowi honorowego obywatelstwa opowiedzieli się wszyscy radni PO. 10 radnych PiS wstrzymało się od głosowania (jeden zagłosował przeciwko, a jeden był nieobecny).
„Dla Gdańska Andrzej Wajda był, jest i będzie kimś niezwykle bliskim poprzez swoją twórczość, bowiem to Gdańsk wielokrotnie w jego filmach zagrał. To Gdańsk, jego historia, wydarzenia, które tutaj miały miejsce, zwłaszcza w grudniu 1970 roku i sierpniu 1980 roku, zostały językiem artystycznym, językiem filmu opowiedziane powszechnie” – mówił przedstawiając radnym uchwałę Adamowicz.
Przyznał, że pomysł nadania Wajdzie honorowego obywatelstwa Gdańska pojawił się z opóźnieniem. „Czas najwyższy, aby miasto Gdańsk – miasto wolności i solidarności, Andrzejowi Wajdzie, poprzez ten tytuł, podziękowało za jego twórczość, za to, że tak niezwykle ujmująco opowiedział o najnowszej historii naszego miasta, które zagrało w jego filmach i odegrało ogromną rolę w najnowszej historii Polski, Europy i świata” – mówił Adamowicz.
Grzegorz Strzelczyk, szef klubu PiS w gdańskiej radzie miasta, w swoim wystąpieniu przyznał rację wnioskodawcom, że Andrzej Wajda „wielkim reżyserem jest”, choć „wielu historyków nie podziela entuzjastycznych opinii” dotyczących jego twórczości. Strzelczyk przypomniał też, że Wajda już wiele lat temu został honorowym obywatelem wielu polskich miast, w tym (między 1998 a 2003 rokiem) związanych z polskim filmem i Wajdą, Łodzi, Gdyni czy Wrocławia.
Strzelczyk pytał w swoim oświadczeniu, dlaczego wcześniej gdańscy radni nie zaproponowali nadania mu tytułu honorowego obywatela. Przypomniał, że w ostatnim czasie Wajda „uczestniczył we wszystkich możliwych komitetach poparcia czy to Bronisława Komorowskiego czy Platformy Obywatelskiej”. Dodał, że gdyby gdańska rada miasta przyznała reżyserowi tytuł np. w 2014 r., „inicjatywa ta traktowana by była jako akt apolityczny, doceniający tylko i wyłącznie twórczość Andrzeja Wajdy”. „Teraz to jest spłata długu politycznego przez Platformę Obywatelską na rzecz reżysera” – powiedział Strzelczyk dziennikarzom.
Wyjaśnił, że angażując się politycznie Wajda dokonał pewnego wyboru i w związku z tym musi liczyć się także z „pewną oceną jego postępowania na tym forum (Rady Miasta Gdańska – PAP)”. „Korzystając z tego (…), że Gdańsk jest miastem wolności, chcemy skorzystać z tej wolności i nie poprzeć pana Andrzeja Wajdy (…) w kwestii przyznania mu honorowego obywatelstwa miasta Gdańska” – mówił Strzelczyk.
Uroczystość wręczenia tytułu Wajdzie zaplanowano na 12 marca – kilka dni po 90. urodzinach reżysera. „Taka data została z nim ustalona” – powiedział PAP rzecznik prasowy prezydenta Gdańska Antoni Pawlak.
Andrzej Wajda to reżyser m.in. "Katynia", "Kanału", "Człowieka z marmuru", "Człowieka z żelaza", "Wałęsy. Człowieka z nadziei", jest współtwórcą polskiej szkoły filmowej.
Urodził się 6 marca 1926 r. w Suwałkach. Studencki okres w życiu Wajdy rozpoczął się w 1946 r. Najpierw zdecydował się na studia malarskie w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Po trzech latach zrezygnował z malarstwa i wybrał film, podjął studia w szkole w Łodzi.
Jako reżyser zadebiutował w 1955 r. filmem "Pokolenie", opowieścią o grupie młodych ludzi zaangażowanych w konspiracyjną walkę z hitlerowskim okupantem.
Międzynarodowy sukces przyniósł Wajdzie obraz "Kanał" (1956), opowieść o ostatnich godzinach życia powstańców warszawskich z kompanii, która przechodziła kanałami z Mokotowa do Śródmieścia. Kolejnym sukcesem Wajdy był "Popiół i diament" (1958) z niezapomnianą kreacją Zbigniewa Cybulskiego, uhonorowany na festiwalu w Wenecji.
W 2000 r. Andrzej Wajda otrzymał honorowego Oscara od amerykańskiej Akademii Filmowej za osiągnięcia życia i wkład w rozwój światowej kinematografii. We wrześniu 2013 r. premierę miał film opowiadający o przywódcy Solidarności "Wałęsa. Człowiek z nadziei". (PAP)
Zamieszczone na stronach internetowych portalu www.DziennikZwiazkowy.com materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Codziennego Serwisu Informacyjnego PAP, będącego bazą danych, którego producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Alliance Printers and Publishers na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione.
Ewa Malcher
