Udział w 37. Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek (MAB) na Zachodzie (http://mabpz.org), zorganizowanej tym razem w Rapperswilu w Szwajcarii, był dla Muzeum Polskiego w Ameryce (MPA) bardzo ważnym przedsięwzięciem.
Dzięki udziałowi w tej konferencji mogliśmy potwierdzić realizowaną od lat zasadę „Nic o nas bez nas”. Było to możliwe dzięki temu, że Rada Dyrektorów MPA postanowiła delegować do Szwajcarii swojego reprezentanta w osobie piszącej te słowa Małgorzaty Kot, natomiast Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego jako współorganizator konferencji ufundowało sam pobyt w Szwajcarii. W efekcie tych posunięć udział w tak ważnym spotkaniu okazał się niezbyt wielkim ciężarem finansowym dla naszej instytucji.
Muzeum Polskie w Rapperswilu zachwyciło mnie swoim położeniem, urokiem średniowiecznego zamku, a także zbiorami i ludźmi, którzy w nim pracują, jak i tymi, którzy je odwiedzają. Muzeum Narodowe Polskie w Rapperswilu zostało założone 1870 roku z inicjatywy Agatona Gillera przez Władysława Platera i po dzień dzisiejszy mieści się na zamku pochodzącym z końca XIII wieku pobudowanym na półwyspie oblewanym przez Jezioro Zuryskie. Jemu samemu należy się co najmniej seria artykułów (www.muzeum-polskie.org).
W sesjach konferencji wzięło udział wielu znakomitych gości, z którymi obcowanie przynosiło uczestnikom wiele przeżyć. Przemawiali i rozmawiali z nami: Longin Komołowski (Stowarzyszenie Wspólnota Polska), Jacek Miler (Departament Dziedzictwa Kulturowego MKiDN), Joanna Kozińska-Frybes (Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą, MSZ), prof. Władysław Stępniak i dr Andrzej Biernat (Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych), dr Tomasz Makowski (Biblioteka Narodowa); prof. Zdzisław Pietrzyk (Biblioteka Jagiellońska),Robert Kostro (Muzeum Historii Polski); dr Rafał Leśkiewicz (Instytut Pamięci Narodowej), dr Adolf Juzwenko (Zakład Narodowy im. Ossolińskich). Podczas konferencji zachwycił nas poza tym wernisaż wystawy rzeźb Beaty Czapskiej zorganizowany w wieży zamkowej oraz wernisaż książki i wystawy o internowanych Polakach w Szwajcarii wydanej we współpracy z IPN. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać brawurowo zagranego na pianoforte i okraszonego ciekawą narracją koncertu Doroty Cybulskiej-Amsler „Franciszek Lessel – ostatni uczeń Haydna”. Dodatkowym walorem naszego pobytu była szansa pokochania Jeziora Bodeńskiego podczas pożegnalnego zwiedzania Muzeum Napoleona w Arenenbergu.
Podsumowując mój udział w tym wydarzeniu, muszę przyznać, że po raz pierwszy w okresie mojej pracy w MPA miałam szansę uczestniczyć w tak ekscytującym spotkaniu w bezpośrednim kontakcie osób, które kierują siostrzanymi instytucjami w innych miejscach świata lub wspierają tę działalność z ramienia Polski. Dane mi było poznać wiele wybitnych postaci, o których czytałam i których publikacje wielokrotnie pomagały mi rozstrzygnąć ważne zawodowo kwestie. Pobyt na konferencji można porównać do przebywania w przychylnej atmosferze domu pracy twórczej, a do tego w grupie osób, które się doskonale rozumieją i jak nikt inny potrafią sobie pomagać. Mamy podobne problemy związane z gromadzeniem wartości zaliczanych do dziedzictwa narodowego, jak i z zabezpieczaniem ich dla przyszłych pokoleń. Wiele z osób, które brały udział w konferencji, w wygłaszanych referatach poruszało te właśnie problemy. W tym roku organizatorzy – z panią Anną Buchmann, dyrektor Muzeum Polskiego w Rapperswilu na czele – postanowili nadać obradom bardzo ciekawy motyw przewodni: referaty miały dotyczyć naszych dobrodziejów i twórców. Podczas słuchania tych wystąpień, a było ich 21, zdaliśmy sobie sprawę, jak wiele zawdzięczamy setkom osób wspierających nas, jak i poszukujących naszego wsparcia.
Mój wykład, który tam wygłosiłam, nosił tytuł: „Twórcy i dobrodzieje Muzeum Polskiego w Ameryce”. Rozpoczęłam go od fraszki Leca zatytułowanej „Między fachowcami”, w której autor jakże trafnie napisał: „Żadna róża róży wonią nie odurzy”. Było to podkreśleniem faktu, że wszyscy tam zebrani przedstawiciele muzeów, bibliotek i archiwów, które tworzą MAB, są podobni do siebie jak te róże tworzące ów lecowski bukiet. Razem wyglądamy i działamy najpiękniej. Dziękuję za to niesamowite doświadczenie organizatorom, uczestnikom i sympatykom.
Małgorzata Kot
dyrektor zarządzająca MPA
Organizacje członkowskie MAB: Archiwa, Biblioteki i Muzea Polonii w Orchard Lake, USA; Biblioteka Polska im. Ignacego Domeyki, Buenos Aires, Argentyna; Biblioteka Polska POSK w Londynie, Wielka Brytania; Fundacja Kościuszkowska, Nowy Jork, USA; Fundacja Rzymska Margrabiny J.S. Umiastowskiej, Rzym, Włochy; Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, Nowy Jork, USA; Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie, Wielka Brytania; Muzeum i Archiwum Węgierskiej Polonii, Budapeszt, Węgry; Muzeum im. Tadeusza Kościuszki, Solura (Solothurn), Szwajcaria; Muzeum Polskie w Ameryce; Muzeum Polskie w Rapperswilu, Szwajcaria; Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie, Włochy; Papieski Instytut Studiów Kościelnych, Rzym, Włochy; Polski Instytut Naukowy w Ameryce, Nowy Jork, USA; Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i Biblioteka im. W. Stachiewicz, Montreal; Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Nowy Jork, USA; Studium Polski Podziemnej, Londyn, Wielka Brytania; Towarzystwo Historyczno-Literackie i Biblioteka Polska w Paryżu, Francja; Zamek Montrésor, Francja.
Ewa Malcher
