W przyszłym tygodniu Senat opublikuje streszczenia swego raportu na temat brutalnych przesłuchań, jakie CIA prowadziła w tajnych ośrodkach za czasów prezydenta George'a W. Busha - potwierdzała w czwartek szefowa senackiej komisji ds. wywiadu Dianne Feinstein.
Opublikowanie streszczenia raportu nastąpi więc zanim od stycznia Demokraci stracą kontrolę nad Senatem, a Feistein stanowisko szefowej komisji wywiadu, w wyniku przegranych jesienią wyborach.
Chodzi o przyjęty w grudniu 2012 roku kontrowersyjny, liczący ponad 6,2 tys. stron raport Senatu na temat programu tzw. wzmocnionych technik przesłuchań, jak podtapianie (waterboarding) czy pozbawianie snu. CIA prowadziła ten program w tajnych ośrodkach za granicą utworzonych w ramach walki z terroryzmem po zamachach z 11 września 2001 r., za prezydentury George'a W. Busha. Według przecieków prasowych w raporcie senatorowie zarzucają CIA, że przez lata wprowadzała w błąd administrację USA, Kongres i opinię publiczną, ukrywając prawdę o brutalnych metodach przesłuchiwania więźniów, a także ich niewielkiej skuteczności.
Większość Republikanów głosowała przeciwko temu raportowi i Demokraci obawiali się, że jeśli nie uda się opublikować streszczenia raportu do końca roku, to później Republikanie, obejmując kontrolę nad Senatem opóźnią, a nawet zablokują publikację.
Spory o ujawnienie raportu trwały od miesięcy. Dopiero w ostatnich dniach senatorowie porozumieli się z Białym Domem ws. ostatnich zmian redakcyjnych, na jakich wprowadzenie nalegała CIA, by zapewnić, że odtajnione i udostępnione opinii publicznej dokumentu odbędzie się bez szkody dla bezpieczeństwa narodowego. Szefowie CIA zażądali nawet usunięcia pseudonimów opisywanych w raporcie agentów, którzy brali udział w brutalnych przesłuchaniach, tak by wykluczyć, że mogliby zostać zidentyfikowani.
Senacka komisja ds. wywiadu już na początku kwietnia br. opowiedziała się w głosowaniu za odtajnieniem liczącego 481 streszczenia oraz wniosków raportu. Dokument został wówczas wysłany do analizy i redakcji przez CIA i Biały Dom. Po odesłaniu go do Senatu, Feinstein oceniła jednak, że wprowadzone zmiany były za duże i zażądała wyjaśnień.
Obama na konferencji prasowej w sierpniu przyznał, że torturowanie przez CIA podejrzanych o terroryzm było błędem. "Robiliśmy rzeczy, które były niezgodne z naszymi wartościami. Torturowaliśmy niektórych ludzi" - powiedział Obama. Prezydent starał się jednak usprawiedliwić działania CIA, mówiąc, że błędy wynikały z ogromnej presji, jaką odczuwały służby, starając się zapobiec kolejnemu atakowi terrorystycznemu.
Natychmiast po objęciu urzędu prezydenta USA w 2009 roku Obama przerwał kontrowersyjny program CIA. Nikt jednak nigdy nie został pociągnięty do odpowiedzialności za jego funkcjonowanie.
Z Waszyngtonu Inga Czerny (PAP)
fot.Michael Reynolds/EPA
Zamieszczone na stronach internetowych portalu www.DziennikZwiazkowy.com materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Codziennego Serwisu Informacyjnego PAP, będącego bazą danych, którego producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Alliance Printers and Publishers na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione.
Ewa Malcher
