12 lutego 2014 roku w Muzeum Polskim odbyło się niezwykłe spotkanie z dr Ewą Bobrowską, historyczką sztuki z Paryża, która poprowadziła wykład pod tytułem „Olga Boznańska (1865-1940) i jej artystyczne przyjaźnie”.
Dr Ewa Bobrowska przyjechała do Stanów Zjednoczonych, by szukać informacji na temat dzieł artystki w zbiorach instytucjonalnych i prywatnych w związku z planowaną na październik 2014 roku wystawą w Muzeum Narodowym w Krakowie. Wystawa zainauguruje obchody 150-lecia urodzin i 75-lecia śmierci malarki. Pokaz obejmie około 180 obrazów, w tym 120-150 prac artystki z różnych okresów jej twórczości – oprócz dzieł sztandarowych pochodzących z największych polskich zbiorów muzealnych pojawią się też obrazy, które nigdy dotąd nie były w Polsce pokazywane.
Ambicją twórców wystawy będzie przedstawienie prac Boznańskiej w kontekście malarstwa światowego, dlatego zobaczymy też obrazy innych twórców, zarówno tych, z którymi Boznańska bywa tradycyjnie konfrontowana, jak i skłaniających do nowych porównań. Prelegentka uchyliła rąbka tajemnicy, informując zgromadzonych, iż na wystawie pojawią się dzieła takich artystów, jak Pierre Bonnard, Edouard Vuillard, Edouard Manet, a nawet Diego Velasquez.
Natomiast na 2015 rok planowane jest wydanie katalogu dzieł wszystkich artystki. Projekt kompleksowego opracowania całości spuścizny artystycznej malarki ma kapitalne znaczenie z punktu widzenia naukowego. Jego realizacja pozwoli na zrekonstruowanie zasadniczych linii rozwoju jej twórczości, ułatwi ustalenie datacji poszczególnych dzieł oraz tożsamości portretowanych modeli, a dzięki możliwym porównaniom pozwoli właściwie odtworzyć społeczny i artystyczny kontekst działalności artystycznej Boznańskiej. Umożliwi również przypisanie właściwego jej miejsca w historii sztuki polskiej i światowej, w oparciu nie tylko o krążące o niej mity i anegdoty, ale też o rzetelną analizę historyczną i stylistyczną. Wydarzenie to będzie miało również fundamentalne znaczenie dla rynku sztuki, stwarzając podstawę do oceny porównawczej zawartych w katalogu prac. Historyczka sztuki, Ewa Bobrowska, współautorka wystawy i katalogu dzieł wszystkich, mówiła o wyzwaniach, jakie stawia realizacja obu tych ambitnych i kompleksowych przedsięwzięć.
Olga Boznańska to jedna z najbardziej cenionych i oryginalnych polskich malarek. Pozostawiła po sobie bogatą spuściznę artystyczną, a jej prace reprezentują polską sztukę na większości przeglądowych wystaw w kraju i zagranicą. Córka Francuzki i Polaka odebrała wstępne wykształcenie artystyczne w Krakowie. Kontynuowała je w Monachium. Zachęcona sukcesami odniesionymi na polu europejskim, w 1898 r. osiadła w Paryżu, stolicy ówczesnego artystycznego świata. We Francji rozwinęła karierę międzynarodowej portrecistki.
MPA posiada jeden obraz pędzla Boznańskiej zatytułowany „Madame Paris”, eksponowany w Galerii Stephena i Elizabeth Kuśmierczaków. Obraz trafił do muzeum razem z kolekcją eksponatów z Pawilonu Polskiego na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1941 roku. Dzieło najprawdopodobniej zostanie wypożyczone Muzeum Narodowemu w Krakowie, będzie też reprodukowane w katalogu dzieł wszystkich artystki. (Obraz będzie można zobaczyć w Krakowie po raz drugi, jako że był już eksponowany w Krakowie w 2005 roku).
Badając listy Boznańskiej, dr Ewa Bobrowska natknęła się na wzmianki na temat portretowanej starszej pani o nazwisku Paris, która zmarła, podróżując po algierskiej pustyni. Bobrowska datuje obraz znacznie wcześniej niż 1939, może nawet około 1912 roku. Niecierpliwie oczekujemy dalszych wyników badań na temat obrazu „Madame Paris” i okoliczności jego powstania.
Cieszymy się niezmiernie z tego typu spotkań, które uzupełniają i rozpowszechniają wiedzę o dziełach sztuki w muzeum. Dr Ewie Bobrowskiej dziękujemy za wspaniałą prelekcję, życzymy dalszych odkryć i sukcesów oraz oczekujemy na wieści i wystawę w Krakowie, jak i na katalog dzieł wszystkich Boznańskiej.
Ewa Malcher
