Jedną z ważniejszych imprez kulturalnych, jakie odbyły się w Chicago w weekend poprzedzający obchody Dnia Kazimierza Pułaskiego, był koncert zorganizowany przez Music Institute of Chicago w ramach corocznego Four Score Festival.
W programie festiwalu znalazły się utwory czterech kompozytorów – dwóch polskich i dwóch chińskich. W niedzielę 6 marca w Nichols Concert Hall w Evanston publiczność usłyszała utwory Marty Ptaszyńskiej i Henryka Mikołaja Góreckiego.
Marta Ptaszyńska, urodzona w Warszawie w 1943 roku, od 1972 roku mieszka i pracuje w Stanach Zjednoczonych. Jest profesorem muzyki na Uniwersytecie Chicago.
Rozpoczynała karierę jako wirtuoz perkusji, równocześnie, już w latach 70. komponowała utwory muzyczne dla orkiestr kameralnych, symfonicznych, dla chórów i dla solistów. W dorobku artystycznym Marty Ptaszyńskiej znajdują się dwie opery dla dzieci – "Pan Marimba" oraz "Magiczny Doremik", a także dwie opery dla dorosłych – "Oscar of Alva" i "Kochankowie z klasztoru Valldemosa." Premiera tej drugiej miała miejsce 18 grudnia ubiegłego roku w Teatrze Wielkim w Łodzi i była wielkim sukcesem. Kompozytorka uczciła nią 200-lecie urodzin Fryderyka Chopina. Chopinowi poświęciła także inny swój utwór, "Fanfare in Memoriam Frederic Chopin", skomponowany w 1999 roku. Innym wielkim Polakiem, któremu dedykowała swą kompozycję w 1982 roku, był papież Jan Paweł II. Warto wspomnieć, że duży rozgłos zdobył też utwór "Holocaust Memorial Cantata" (1992).
W pierwszej części programu w Nichols Concert Hall znalazły się następujące utwory pani Marty:
- "Ajikan – Unfolding Light" (1989), tytuł oznacza najwyższe oświecenie; utwór powstały z fascynacji buddyjską filozofią zen. Wykonawcami byli: Caroline Pittman (flet) i Kevin Kosnik (perkusja)
- "Recitativo, Arioso and Toccata" – trzy krótkie utwory skrzypcowe, ktore wykonała Desirée Ruhstrat.
- "Pianophonia" – kolejne trzy utwory, zainspirowane współczesnym malarstwem, w interpretacji Abrahama Stokmana (fortepian),
- "Mosaics" w wykonaniu kwartetu: Robert Waters (skrzypce), Sang Mee Lee (skrzypce), Dominic Johnson (altówka) i Jared Scott (wiolonczela). Utwór powstał na zamówienie znakomitego kwartetu Pacifica String Quartet.
W części poświęconej muzyce Henryka Mikołaja Góreckiego (1933-2010) wykonano utwór "Good Night," op. 63. Mark George, dyrektor Music Institute of Chicago, zapowiedział to dzieło jako swego rodzaju requiem dla ofiar katastrofy smoleńskiej.
Utwór Góreckiego – w przeciwieństwie do dynamicznych kompozycji Marty Ptaszyńskiej – wprowadził słuchaczy w nastrój zadumy.
Henryk Mikołaj Górecki w latach 1960. wspólnie z grupą kompozytorów polskich (m.in. Krzysztof Penderecki i Kazimierz Serocki) wypracował kierunek muzyczny zwany sonoryzmem, którego elementem formotwórczym było samo brzmienie, zazwyczaj wydobywane nietradycyjnymi sposobami z tradycyjnych instrumentów. Szczytowym osiągnięciem Góreckiego w tym okresie był utwór "Scontri" (Zderzenia) i cykl "Genesis."
Koncert był dużym wydarzeniem. Wielu jego uczestników zgromadziło się po zakończeniu w foyer, by podzielić się refleksjami, porozmawiać z organizatorami, z wykonawcami i z Martą Ptaszyńską.
Uczestniczył w koncercie konsul Zygmunt Matynia z małżonką. Wśród publiczności byli też studenci uczelni muzycznych.
Maria Zakrzewska
Zakrzewska