Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda, który latem br. zakończy swoją drugą i ostatnią kadencję, wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą w poniedziałek, 3 marca wzięli udział w prestiżowych obchodach Dnia Pułaskiego – w Illinois przypadającego jak zawsze w pierwszy poniedziałek marca – w Muzeum Polskim w Ameryce (MPA), przy 984 N. Milwaukee Ave. w Chicago.
Wśród ponad stu osobistości, oprócz przedstawicieli rządu polskiego, byli reprezentanci władz federalnych, stanowych, powiatowych i miejskich, liderzy organizacji polonijnych, środowisk kulturalnych i biznesowych, weterani oraz duchowni. Dla pozostałych uczestników i całej Polonii wydarzenie transmitowane było na żywo na stronie internetowej muzeum.
W swoim przemówieniu prezydent Duda nie szczędził słów podziękowań dla Polonii oraz Muzeum Polskiego w Ameryce, nawiązując do przypadającej w tym roku 90 rocznicy jego powstania.
– To muzeum pokazuje z jednej strony wielki udział Polaków w budowaniu Stanów Zjednoczonych, ale z drugiej strony pokazuje także tę dramatyczną historię mojej ojczyzny, która w wielu przypadkach była powodem waszego przyjazdu do USA – mówił prezydent.
Prezydent przypomniał początki kariery wojskowej generała Kazimierza Pułaskiego, który zanim został amerykańskim bohaterem, w ramach konfederacji barskiej bronił Polski przed „moskiewskimi drapieżnymi pazurami carskiego imperializmu”. Obecną silną pozycję Polski w Europie prezydent przypisał wsparciu Stanów Zjednoczonych i mieszkającej tam Polonii.
– Dzisiaj Polska jest krajem niepodległym, wolnym, suwerennym, po latach zmagań jest taka także dzięki wsparciu Stanów Zjednoczonych, w tym dzięki zabiegom Polaków tu mieszkających. Dzięki temu, że w USA pamięta się, że wielcy generałowie walczący o ich niepodległość i wolność – generałowie Pułaski i Tadeusz Kościuszko – byli Polakami – dodał prezydent.
Zwracając się do lokalnych liderów, szef państwa polskiego powiedział:
– Dziękuję także władzom stanowym i władzom miasta za dbanie o Polaków i polską wspólnotę.
Prezydenta Duda powtórzył też – choć tym razem nie wymieniając liczb ani nazwiska prezydenta Trumpa – swoje podziękowania dla Polonii za „wpływ w wyraźny sposób na amerykańską politykę, idąc, oddając głos w wyborach na zasadach demokratycznych”. Dzień wcześniej, w Centrum Kopernikowskim, Duda cytował pochwały prezydenta Trumpa wobec Polaków za – jak powiedział – 85 procent polskich głosów oddanych na niego.
Demokratyczny senator z Illinois Dick Durbin, najwyższy rangą przedstawiciel władz federalnych obecny na wydarzeniu, w swoim krótkim przemówieniu z niepokojem mówił o obecnej administracji Białego Domu w kontekście gwarancji bezpieczeństwa oferowanych dotychczas przez NATO.
– Sojusz (północnoatlantycki – red.) był silny i pomagał Polsce przez wszystkie te lata, a teraz samo jego istnienie stoi pod znakiem zapytania. Dużo wydarzyło się w Waszyngtonie w ciągu ostatniego tygodnia. Przyszłość NATO w tym momencie jest niepewna z tą nową administracją – ostrzegał Durbin. Zapewnił jednocześnie o własnym niezachwianym poparciu dla Polski oraz krajów bałtyckich jako „syna Illinois, którego matka urodziła się na Litwie”.
Konsul generalny Ukrainy w Chicago, Serhiy Koledov, dziękując Polsce za okazane wsparcie militarne i humanitarne w czasie ostatnich trzech lat wojny, podkreślił, że jego kraj jest gotowy na trwały i sprawiedliwy pokój podparty gwarancjami bezpieczeństwa i udziałem Ukrainy w negocjacjach.
W imieniu władz stanowych prezydenta RP witali skarbnik stanowy Michael Frerichs i rewident Susana Mendoza, których współmałżonkowie mają polskie korzenie. Frerichs ogłosił, że Biuro Skarbnika Illinois dokonało historycznego zakupu polskich obligacji skarbowych na sumę 15 mln dolarów. Burmistrz Chicago Brandon Johnson w nagraniu wideo pozdrowił prezydenta Dudę i zachęcał do korzystania z uroków Wietrznego Miasta. Swoje przesłanie z okazji Dnia Pułaskiego w nagraniu wideo skierowała też po raz pierwszy demokratyczna kongresmenka z południa Illinois (13 okręg) Nikki Budzinski.
Związek Narodowy Polski (Polish National Alliance, ZNP-PNA) i Kongres Polonii Amerykańskiej reprezentował prezes Frank Spula, który witał prezydencką parę w imieniu polonijnych organizacji.
– Państwa dzisiejsza obecność podkreśla trwałą więź między Polską a Stanami Zjednoczonymi, a w szczególności Polonią amerykańską, która odgrywa integralną rolę w naszej wspólnej historii – mówił Spula.
Punktem kulminacyjnym uroczystości było tradycyjnie złożenie wieńca pod obrazem Stanisława Kaczora-Batowskiego „Pułaski pod Savannah” w asyście członków Stowarzyszenia Przyjaciół Ułanów Polskich im. Tadeusza Kościuszki. Obok prezydenta RP i pierwszej damy zaproszono do tej ceremonii prezesów dwóch najstarszych polonijnych organizacji – Jamesa Robaczewskiego ze Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego w Ameryce (Polish Roman Catholic Union of America, PRCUA-ZPRKA) i Franka Spulę ze Związku Narodowego Polskiego (Polish National Alliance, ZNP-PNA). Towarzyszyli im: wiceprezes PRCUA-ZPRKA Michelinie Jaminski, sekretarz-skarbnik PRCUA-ZPRKA Agnieszka Bastrzyk i sekretarz krajowa ZNP-PNA Alicja Kuklińska. Po złożeniu wieńca prezydent Duda wraz z małżonką opuścili muzeum (by udać się na lotnisko), a uroczystość była kontynuowana.
Skarbnik powiatu Cook i znana przyjaciółka Polonii Maria Pappas wyliczała dziesiątki miejsc w całych Stanach Zjednoczonych nazwanych na cześć Kazimierza Pułaskiego, a sędzia Sądu Apelacyjnego Illinois Aurelia Pucinski – współczesnych amerykańskich bohaterów o polskich korzeniach.
Obecni byli również radna Ruth Cruz z 30 okręgu miejskiego, skarbnik miasta Melissa Cornyears Ervin, nowa sekretarz sądów powiatu Cook Mariyana Spyropoulos i asesor powiatu Cook Fritz Kaegi.
Historyk Muzeum Polskiego Jan Loryś w wirtualnej prezentacji przedstawił historię Dnia Pułaskiego i zapoznał z muzealnymi zbiorami związanymi z Kazimierzem Pułaskim.
Przemówienia i prezentacje historyczne przeplatane były występami artystycznymi zespołów Tatry przy Fundacji Kultury Tatrzańskiej i Wesoły Lud – reprezentacyjnej grupy PRCUA oraz sopranistki Ewy Korcz-Fair, barytonu Augusta Faira przy akompaniamencie pianisty Bartłomieja Ciężobki.
Uroczystość prowadzili Richard Owsiany, prezes muzeum, James Robaczewski, prezes PRCUA i Micheline Jaminski, wiceprezes PRCUA. Błogosławieństwa udzielił zgromadzonym ks. Zdzisław Torba z parafii św. Johna Brebeufa w Niles.
Głównymi sponsorami tegorocznego Dnia Pułaskiego w Muzeum Polskim w Ameryce byli: Bank PNC, Polsko-Słowiańska Federalna Unia Kredytowa (Polish & Slavic Federal Credit Union, PSFCU) Kasia’s Pierogi, Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie, Fundacja Kopernikowska oraz Małgorzata Palka i Daniel Sobol. Prezes PSFCU Bogdan Chmielewski w swoim przemówieniu powiedział, że choć przedzieleni stuleciami i na różne sposoby, to zarówno generał Pułaski, jak i prezydent Duda pracowali na rzecz wzmocnienia więzi między Polską a Stanami Zjednoczonymi.
Wydarzenie cały czas jest dostępne do obejrzenia na kanale YouTube Muzeum Polskiego.
Kazimierz Pułaski w latach 1777-1779 walczył w szeregach armii George’a Washingtona w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, będąc w randze generała brygady Armii Kontynentalnej. W 1778 r. utworzył legion kawalerii, na którego czele odniósł zwycięstwo nad Anglikami w bitwie pod Charleston. Zmarł 11 października 1779 r. w wyniku ran odniesionych w czasie oblężenia Savannah. W 2009 roku Kongres USA przyznał pośmiertnie Pułaskiemu honorowe obywatelstwo amerykańskie.
Zdjęcia: Andrzej Baraniak, Joanna Marszałek
