Szef rządu oświadczył w środę, że Rada Ministrów przyjęła projekt rozporządzenia ws. wykazu podmiotów podlegających ochronie oraz właściwych dla nich organów kontroli.
Wyjaśnił, że chodzi o wykaz spółek podlegających ochronie, gdyby ktoś chciałby je kupić. "Ta lista była już dość pokaźna. Dołożyliśmy do tej listy takie firmy jak: Cyfrowy Polsat, P4 (operator sieci Play - PAP), TVN, Telewizja Polsat, T Mobile i WB Electronics" - powiedział Donald Tusk.
Premier przypomniał, że na tej liście znajdują się już takie firmy jak Tauron, Orlen, Emitel czy Grupa Azoty. "Nie muszę chyba uzasadniać konieczności ochrony przed ryzykiem dostania się tych firm, kluczowych dla bezpieczeństwa państwa polskiego, w niepowołane ręce" - dodał.
Donald Tusk przekonywał, że wpisując kolejne firmy na listę, "na pewno nie utrudnimy nikomu ewentualnych transakcji", choć - jak przyznał - będzie wymagana zgoda rządu.
Podkreślił, że intencją rządu jest to, by chronić takie firmy przed potencjalnym wrogim przejęciem. "Mam kolejne powody po kolejnych rozmowach z różnymi przywódcami z tej części Europy (...), że zamiary ze strony tych, którzy te wojny hybrydowe różnego rodzaju Polsce wypowiedzieli były poważne (...). Wiem, że to nie wszystkim się podoba, że ktoś znowu, Kaczyński (Jarosław Kaczyński - PAP) będzie coś tam mamrotał o reżimie Tuska etc., ale tak na prawdę chyba nikt z nas (...), także opozycja PiS-owska nie chciałaby, żeby któregoś dnia media, operatorzy w telekomunikacji, czy kluczowe dla energetyki, czy obronności firmy prywatne, znalazły się w rękach wrogów państwa polskiego" - dodał.
Szef rządu zapewnił, że decyzje o wpisaniu kolejnych podmiotów na listę spółek chronionych "są oczywiście zgodne i z konstytucją, i z polskim prawem, i prawem europejskim". "Tu nikt nie ma wątpliwości" - zaznaczył, dodając, że w kilku państwach europejskich stosowane są podobne przepisy.
W komunikacie po posiedzeniu rządu podkreślono, że zmiany w rozporządzeniu wiążą się z zapewnieniem bezpieczeństwa państwa. "Decyzja o uzupełnieniu wykazu o 6 firm oznacza, że bez zgody rządu nie będzie można ich przejąć lub kupić" - dodano.
Nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku.
Jak wskazano w projekcie rozporządzenia ws. wykazu podmiotów podlegających ochronie oraz właściwych dla nich organów kontroli, Cyfrowy Polsat jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej Cyfrowy Polsat - Grupa Polsat Plus, największej grupy medialno-telekomunikacyjnej w Polsce. W skład Grupy Polsat Plus wchodzą m.in.: Polkomtel, Telewizja Polsat oraz Netia. Cyfrowy Polsat od 2008 r. jest spółką notowaną na GPW. Zygmunt Solorz jest głównym akcjonariuszem, posiadającym - poprzez fundację TiVi Foundation z siedzibą w Lichtensteinie - ponad 62 proc. akcji Cyfrowego Polsatu. Zgodnie z raportem UKE o stanie rynku telekomunikacyjnego, w 2023 r. udział w rynku Cyfrowego Polsatu wynosił 8,7 proc. W 2023 r. spółka osiągnęła zysk netto w kwocie blisko 640 mln zł.
Telewizja Polsat powstała w 1993 r. jako spółka akcyjna; w 2011 r. została przekształcona w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka jest podmiotem dominującym grupy medialnej prowadzącej działalność telewizyjną i reklamową.
TVN obok Polsatu jest jedną z dwóch wiodących prywatnych stacji telewizyjnych w Polsce pod względem przychodów i udziału w rynku reklamy. Firma powstała w 1995 r. jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Działalność nadawczą rozpoczęła w październiku 1997 r. W 2004 r. TVN został przekształcony w spółkę akcyjną. Na koniec 2023 r. jedynym akcjonariuszem spółki był Discovery Communications Benelux B.V. z siedzibą w Holandii. W ubiegłym roku przychody TVN-u wyniosły ponad 1,9 mld zł.
Spółka P4 jest jednym z największych operatorów telekomunikacyjnych w Polsce. Firma świadczy usługi pod marką Play. Jedynym udziałowcem P4 jest francuski Iliad Purple S.A.S. W ubiegłym roku P4 połączyła się ze spółką UPC. Zgodnie z raportem UKE o stanie rynku telekomunikacyjnego, udział P4 w rynku pod względem liczby użytkowników internetu mobilnego wyniósł w 2023 r. ok. 16,3 proc. Spółka zajmowała też pierwsze miejsce wśród operatorów telefonii ruchomej z udziałem wynoszącym 30,1 proc.
T Mobile Polska jest częścią międzynarodowej grupy Deutsche Telekom; jedynym akcjonariuszem spółki jest Deutsche Telekom Europe B.V. z siedzibą w Holandii. Firma jest jednym z największych operatorów telekomunikacyjnych w Polsce. Zgodnie z raportem UKE, udział spółki w rynku pod względem liczby użytkowników internetu mobilnego wyniósł w 2023 r. ok. 16,6 proc. (trzecie miejsce wśród operatorów). Spółka zajmowała czwarte miejsce wśród operatorów telefonii ruchomej z udziałem wynoszącym 19,7 proc. Ubiegły rok firma zakończyła zyskiem netto w wysokości ponad 205 mln zł.
WB Electronics należy do największej prywatnej grupy kapitałowej polskiego przemysłu obronnego - Grupy WB. Głównymi Akcjonariuszami spółki są: Piotr Wojciechowski (45,49 proc. akcji), Adam Bartosiewicz (28,07 proc.) oraz PFR Fundusz Inwestycyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych (26,44 proc. akcji). WB Electronics uczestniczy w wielu projektach realizowanych na potrzeby Sił Zbrojnych RP. Spółka produkuje m.in. bezzałogowe systemy powietrzne FlyEye, amunicję krążącą Warmate, a także systemy łączności.
Zgodnie z projektem dla WB Electronics organem kontrolnym będzie Minister Obrony Narodowej; dla pozostałych spółek wymienionych wyżej będzie to minister właściwy do spraw aktywów państwowych. Po zmianie przepisów na liście podmiotów podlegających ochronie będą w sumie 23 spółki.
W czasie środowej sesji na GPW akcje Cyfrowego Polsatu rosły, a od południa straciły 1,5 proc.
Wykaz podmiotów podlegających ochronie stanowi załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów ws. podmiotów podlegających ochronie oraz właściwych dla nich organów kontroli. Rozporządzenie to wydawane jest przez rząd na podstawie ustawy o kontroli niektórych inwestycji. Zgodnie z nią organy kontroli prowadzą postępowania administracyjne wobec podmiotów z wykazu oraz inwestorów, a dotyczą one "nabycia istotnego uczestnictwa lub nabycia dominacji nad podmiotami podlegającymi ochronie". Efektem takich postępowań są decyzje administracyjne o sprzeciwie lub braku sprzeciwu.
W wykazie zamieszczane mogą być firmy, np. działające na rynku energetyki, ale też zajmujące się telekomunikacją. Przypisane do nich są organy kontroli - resorty. Zgodnie z ustawą, zgłaszając sprzeciw, organ kontroli może mieć na celu m.in. ochronę niepodległości, praw obywatelskich i bezpieczeństwa Polski, a także dbałość o wypełnianie obowiązków wynikających z członkostwa Polski w NATO.
Aktualne rozporządzenie obowiązuje do 31 grudnia 2024 r., weszło w życie 1 stycznia 2024 r. Załączona lista podmiotów zawiera obecnie 17 pozycji. Dla jednego - Centrum Rozwojowo-Wdrożeniowego "Telesystem-Mesko" organem kontroli jest Minister Obrony Narodowej. Dla pozostałych 16 organem jest Minister Aktywów Państwowych. Podmioty te to: Alpetrol, Zakłady Chemiczne w Szczecinie "Baltchem", Emitel, Gaspol, Grupa Azoty, Hawe, KGHM, Oktan Energy&V/L Service, Orange, Orlen, Polkomtel, Rafineria Gdańska, Stoen Operator, Tauron PE, TK Telekom i Unimot Terminale. (PAP)