Joanna Marszałek
O ile kandydatura Kamali Harris na prezydenta z ramienia Partii Demokratycznej to już prawie pewnik, to przybywa spekulacji odnośnie tego, kogo wskaże ona jako swojego partnera wyborczego na stanowisko wiceprezydenta w listopadowych wyborach. Po oficjalnym wyłonieniu przez Demokratów kandydata na prezydenta, może on nominować kandydata na wiceprezydenta, co musi nastąpić do 7 sierpnia.
Do czwartku, 25 lipca Kamala Harris publicznie nie zabrała głosu w sprawie kandydata Demokratów na wiceprezydenta, lecz wcześniej, od niedzieli, 21 lipca, kiedy Joe Biden ogłosił swoją rezygnację z wyścigu, media i komentatorzy wymieniają kilkanaście nazwisk potencjalnych partnerów wyborczych Harris. Wśród nich jest – choć nie w czołówce – gubernator Illinois J.B. Pritzker.
Według MSNBC, sztab wyborczy Kamali Harris zwrócił się do pięciu potencjalnych kandydatów na wiceprezydenta z prośbą o dokumentację, która ma na celu weryfikację ich przeszłości, zaplecza i kwalifikacji. Mieli to być gubernatorzy: Karoliny Północnej – Roy Cooper, Pensylwanii – Josh Shapiro, Michigan – Gretchen Whitmer, Minnesoty – Tim Walz oraz senator z Arizony i były astronauta, Mark Kelly.
Gubernator Illinois J.B. Pritzker do czwartku, 25 lipca unikał bezpośredniej odpowiedzi na pytanie, czy przyjąłby propozycję wiceprezydentury, ani czy został poproszony przez sztab Harris o dokumentację wymaganą do weryfikacji potencjalnego kandydata. Jednak jego częste w ostatnich tygodniach wystąpienia na krajowej arenie, a także wywiady udzielone ogólnokrajowym mediom mogłyby sugerować, że jego nazwisko wciąż jest brane pod uwagę. W rozmowach ze stacjami telewizyjnymi CNN i MSNBC gubernator nie wykluczył takiej możliwości.
„Uwielbiam być gubernatorem Illinois, mieszkańcy Illinois obdarzyli mnie tą godnością podczas dwóch ostatnich wyborów. Niechętnie dokonałbym zmiany. Ale trudno byłoby się oprzeć wezwaniu, gdyby nominowany (kandydat na prezydenta – red.) do mnie zadzwonił z prośbą o rozważenie kandydatury na wiceprezydenta” – powiedział Pritzker w środę, 24 lipca na antenie CNN.
Na pytanie, czy został poproszony o materiały weryfikacyjne przez sztab Kamali Harris, Pritzker odpowiedział wymijająco.
„Nie zamierzam mówić o żadnych prywatnych rozmowach, które odbyłem” – powiedział Pritzker.
Gdy dzień wcześniej, we wtorek, 23 lipca został zapytany na antenie MSNBC, czy rozważa kandydaturę u boku Kamali Harris, również ani nie potwierdził, ani nie zaprzeczył. Powtórzył między innymi, że „uwielbia być gubernatorem Illinois” i jest aktywny na kampanijnym szlaku w celu zapewnienia Demokratom zwycięstwa.
„Jestem bardzo zainteresowany upewnieniem się, że Kamala Harris zostanie kolejnym prezydentem Stanów Zjednoczonych” – powiedział gubernator Illinois w porannym programie „Morning Joe”.
Po ogłoszeniu w niedzielę, 21 lipca, przez prezydenta Joe Bidena rezygnacji z dalszego ubiegania się o drugą kadencję w Białym Domu i poparciu na to miejsce wiceprezydent Harris, gubernator Pritzker wyraził uznanie wobec decyzji Bidena, ale nie wspomniał od razu o kandydaturze Harris. Nazwisko Pritzkera od paru miesięcy było wymieniane jako potencjalnego kandydata Demokratów na prezydenta, zwłaszcza w obliczu nasilających się głosów o wycofanie się Bidena z wyścigu.
Jednak w oświadczeniu wydanym rano w poniedziałek, 22 lipca gubernator Pritzker napisał, że Kamala Harris stanowi najlepszą szansę na pokonanie Donalda Trumpa i że będzie „pracować z całego serca, aby jej w tym pomóc”.
Na korzyść Pritzkera jako potencjalnego kandydata na wiceprezydenta przemawiałaby rozpoznawalność jego nazwiska, doświadczenie w polityce w regionie Midwestu oraz pokaźne fundusze wyborcze. Forbes szacuje wartość spadkobiercy fortuny hotelów Hyatt na 3,5 mld dolarów, co czyni Pritzkera najbogatszym urzędnikiem w kraju wyłonionym w drodze wyborów. Pritzker jest również głośnym i niezachwianym krytykiem Donalda Trumpa, którego wprost nazywa „rasistą”, „oszustem” i „przestępcą”. Komentatorzy podkreślają jednak, że jego ugruntowanie w Illinois, stanie i tak już silnie demokratycznym, nie przysporzyłoby Harris dodatkowych głosów.
Zdaniem ekspertów, kandydaci na prezydenta przy wyborze swojego partnera na wiceprezydenta kierują się nie tylko kwalifikacjami kandydata, ale też czynnikami geograficznymi, demograficznymi i rozłożeniem głosów elektorskich.
Dla kandydata na prezydenta kluczowe jest pozyskanie wyborców z tzw. swing states, czyli stanów, w których nie ma zdecydowanej przewagi głosów ani dla Demokratów, ani dla Republikanów. To w tych właśnie stanach walka o głosy jest najbardziej zaciekła. Dlatego nominowanie kandydata na wiceprezydenta z jednego ze swing states zdaje się być bardziej rozsądne.
Najczęściej wymienianym ostatnio kandydatem na wiceprezydenta jest gubernator Pensylwanii Josh Shapiro. Sondaże wskazują, że poparcie dla Demokratów w Pensylwanii jest kluczowe do zwycięstwa w listopadowych wyborach, a 51-letni były prokurator generalny mógłby odegrać w tym dużą rolę.
Kolejną kandydatką, która mogłaby powalczyć o poparcie w swing states, jest gubernator Michigan Gretchen Whitmer. Gubernator od 2019 r., a wcześniej posłanka i senator stanowa, była już nawet typowana na następczynię Bidena w wyborach w 2028 r. Jej sukces umocnił Partię Demokratyczną w Michigan – będącym jednym z najtrudniejszych stanów dla Demokratów.
Gubernator Karoliny Północnej Roy Cooper, również rozważany na wiceprezydenta, do tej pory był lojalnym współpracownikiem administracji prezydenta Bidena. Demokrata wygrał w swoim stanie zarówno w 2016, jak i 2020 r., mimo że w tych samych latach prezydenturę wygrał tam Trump. Cooper przez wiele lat skutecznie blokował w swoim stanie projekty ustaw autorstwa Republikanów, w tym dotyczące aborcji.
Gubernator Minnesoty Tim Walz to kolejny demokratyczny gubernator republikańskiego stanu, znajdujący się na liście kandydatów na wiceprezydenta. Komentatorzy podkreślają jednak, że Minnesota nie jest dla Demokratów tak kluczowa jak inne stany, ponadto nazwisko Walza nie jest wystarczająco rozpoznawalne w skali ogólnokrajowej i może zapewnić mu co najwyżej miejsce w gabinecie ewentualnej prezydent Harris.
Natomiast na korzyść nominowania Marka Kelly’ego, demokratycznego senatora z Arizony, byłego astronauty i pilota marynarki wojennej, przemawia jego popularność, imponująca kariera zawodowa i krajowy status bohatera, ale także znajomość spraw imigracyjnych, które zdaniem niektórych komentatorów mogą być słabym punktem Harris.
Wśród innych kandydatów na wiceprezydenta wymienia się nazwiska gubernatora Kentucky Andy’ego Besheara, Kalifornii Gavina Newsoma oraz wywodzącego się z Midwestu, 42-letniego Pete’a Buttigiega, obecnego sekretarza transportu w administracji Joe Bidena.
Joanna Marszałek[email protected]
