Kalejdoskop
Nadano mu przydomek „Happy Face Killer”, gdyż w okolicy miejsca zbrodni zostawiał rysunek uśmiechniętej buzi. Tak ilustrował też listy, które wysyłał policji, podając szczegóły swoich zbrodni. Kanadyjsko-amerykański seryjny morderca Keith Hunter Jesperson zabił 185 osób. Tak przynajmniej twierdził. Powiązano go ostatecznie z ośmioma morderstwami, co wystarczyło, by skazać na dożywocie. Wciąż odsiaduje wyrok w więzieniu stanowym w Oregonie...
Narodziny mordercy
Urodził się w Kanadzie, w mieście Chilliwack w obszarze Kolonii Brytyjskiej, 6 kwietnia 1955 roku. Na chrzcie dostał imię Keith, ale w domu wszyscy nazywali go Igor albo po prostu Ig. Miał czwórkę rodzeństwa: dwie siostry i dwóch braci. Zarówno ojciec, jak i dziadek chłopca nadużywali alkoholu i notorycznie znęcali się nad rodziną. Dodatkowo Keith, wysoki jak na swój wiek (ma ponad dwa metry wzrostu!), był obiektem drwin ze strony rówieśników. Przepełniony smutkiem i złością już jako pięciolatek wyładowywał agresję na zwierzętach. Lubił je zabijać. Wtedy zaczął się zastanawiać, jak byłoby z człowiekiem.
Miał 10 lat, kiedy po raz pierwszy postanowił to sprawdzić. Keith miał przyjaciela, Martina. Często razem wpadali w kłopoty. Martin zazwyczaj całą winę zrzucał na Keitha. Pewnego razu młody Jesperson po prostu rzucił się na kolegę i zaczął go brutalnie bić. Był większy i silniejszy, więc miał przewagę. Gdyby nie ojciec, który siłą go odciągnął od Martina, prawdopodobnie by go zakatował. Później twierdził, że miał taki zamiar. Po roku nadarzyła się kolejna okazja. Kiedy pływał w jeziorze, inny chłopak przytopił go, trzymając pod wodą tak długo aż Keith stracił przytomność. Kilka dni później na publicznym basenie Keith zrobił z chłopcem to samo. W ostatniej chwili interweniował ratownik.
Swoją edukację Jesperson ukończył w wieku 18 lat. Nie poszedł do koledżu, gdyż ani on, ani jego ojciec nie uważali, żeby to mu było do czegoś potrzebne. Chociaż w szkole nie miał powodzenia u dziewcząt, spotkał taką, której imponowała jego siła i wzrost. Była nią Rose Hucke. Po latach Rose wspominała, że gdy poznała Keitha, był on „bardzo charyzmatycznym, taktownym młodym mężczyzną”. Jej zdaniem nic nie wskazywało na to, że stanie się potworem. Pobrali się w 1975 roku i doczekali trójki dzieci: dwóch córek i jednego syna.
By utrzymać rodzinę, Jesperson pracował jako kierowca. Wydawało się, że są szczęśliwi i że Keith się uspokoił. Z czasem jednak w małżeństwie zaczęły pojawiać się problemy. Rose często odbierała telefony od obcych kobiet. Podejrzewała, że mąż ją zdradza. Pewnego dnia, po 15 latach związku, spakowała się i wraz z dziećmi wyjechała do swoich rodziców, którzy mieszkali w Spokane w stanie Waszyngton. Ich najstarsza córka, Melissa, miała wtedy 10 lat. Jespersonowie rozwiedli się w 1990 roku. Przez kolejne pięć lat Keith, odtrącony i porzucony, wiódł życie mordercy.
Instynkt zabójcy
Początkowo chciał uciec od problemów do rodzinnej Kanady. Rozpoczął nawet starania o pracę w Royal Canadian Mounted Police, ale w trakcie szkolenia doznał ciężkiego urazu. Kontuzja zniweczyła jego plany. Postanowił wrócić do USA. By być bliżej dzieci, zamieszkał w Cheney w stanie Waszyngton. Jako doświadczony kierowca szybko znalazł pracę. Tym razem jednak został kierowcą ciężarówki na trasach międzystanowych. Jesperson szybko zdał sobie sprawę, że taka praca daje mu możliwość zabijania bez wzbudzania podejrzeń. Instynkt mordercy odezwał się na nowo.
Pierwszą znaną ofiarą Jespersona była Taunja Bennett. Poznali się w barze w okolicach Portland, w stanie Oregon. Był wieczór, 21 stycznia 1990 r. Po kilku drinkach Keith zaprosił Taunję do siebie. W mieszkaniu doszło do kłótni. Rozwścieczony udusił Bennett własnymi rękami. Potem pozbył się ciała. Kiedy odnaleziono jej zwłoki, uwaga mediów skupiła się na Laverne Pavlinac. Kobieta zeznała, że to ona wraz ze swoim chłopakiem Johnem Sosnovske zabili Bennett.
Wówczas Jesperson – zły, że policja i media nie szukają prawdziwego sprawcy – narysował uśmiechniętą buźkę na ścianie łazienki setki kilometrów od miejsca zbrodni. Napisał też anonimowy list do mieszkańców Oregonu, w którym przyznał się do morderstwa Bennett. Mimo że opisał okoliczności, które mógł znać tylko sprawca, został zignorowany. Wtedy zaczął pisać listy do mediów i władz, a po każdej kolejnej zbrodni zostawiał w okolicy swoją „wizytówkę”: happy face.
Seryjne zbrodnie
Dwa i pół roku po morderstwie w Portland, w pobliżu Blythe w Kalifornii znaleziono ciało kobiety. Nikt nie był w stanie jej zidentyfikować. Miesiąc później w kalifornijskim Turlock odkryto kolejne ciało. Była to prostytutka, Cynthia Lyn Rose. Czwartą ofiarą również była kobieta lekkich obyczajów, Laurie Ann Pentland, mieszkająca w Salem, w stanie Oregon. Jesperson swoją kolejną ofiarę zabił w czerwcu 1993 roku w Santa Nella w Kalifornii. Ponieważ Patricia Skiple była narkomanką, policja uznała, że kobieta przedawkowała. We wrześniu 1994 roku, w Crestview na Florydzie znaleziono kolejne niezidentyfikowane kobiece ciało.
Jesperson został aresztowany 30 marca 1995 za zabójstwo Julie Winningham. Była jego dziewczyną, ale w którymś momencie Keith uznał, że bardziej interesują ją jego pieniądze i postanowił ją udusić. Oczywiście jako osoba bliska był jednym z podejrzanych. Policja chciała go nawet przesłuchać, ale odmówił zeznań i został zwolniony z aresztu. Wiedział już jednak, że policja jest na jego tropie i dwukrotnie – nieskutecznie – targnął się na swoje życie. Liczył, że zaowocuje to złagodzeniem wyroku.
Kiedy był już w areszcie, Jesperson zaczął ujawniać szczegóły swoich zabójstw i przypisywać sobie wiele innych. Z większości tych zeznań później się wycofał. Kilka dni przed aresztowaniem napisał list do brata, w którym przyznał się do zabicia ośmiu osób w ciągu pięciu lat. Wtedy władze policyjne podjęły decyzję o ponownym otwarciu starych spraw, co do których podejrzewano, że sprawcą mógł być Jesperson. Ostatecznie oskarżono go o osiem morderstw i skazano na cztery wyroki dożywocia.
Uwolnienie i trauma
Dzięki skazaniu Jespersona wolność odzyskali Laverne Pavlinac i John Sosnovske. Po medialnym show, jakie rozpętali przypisując sobie morderstwo Bennett, zostali skazani: on na dożywocie, ona na 10 lat. I chociaż wkrótce po ogłoszeniu wyroku Pavlinac przyznała się, że wymyślili całą historię, jej twierdzenia zostały zignorowane. Dopiero 7 stycznia 1996 r. Pavlinac i Sosnovske zostali zwolnieni z więzienia po tym, jak Jesperson powiedział policjantom, gdzie schował torebkę Bennett. Nie znaleziono jej na miejscu zbrodni, a lokalizację mógł znać tylko zabójca.
Kiedy Jesperson został aresztowany, jego była żona musiała o wszystkim powiedzieć dzieciom. Mimo morderczego procederu Keith wciąż utrzymywał kontakt z córkami i synem. Na początku wyznała tylko, że ich ojciec jest w więzieniu, ale kiedy syn zaczął dopytywać, z jakiego powodu, odpowiedziała: – Za morderstwo. Rodzina przeżyła ogromną traumę. Rose, próbując odkupić winy byłego męża, została pracownikiem socjalnym i zaczęła pomagać kobietom. Kilka lat temu zachorowała na raka. Zmarła w kwietniu 2021 roku.
Melissa, najstarsza córka Jespersonów, odreagowała traumę pisząc książkę Shattered Silence: The Untold Story of Serial Killer’s Daughter. Miała 15 lat, gdy jej ojciec został aresztowany. Społeczeństwo odetchnęło z ulgą, ale jej koszmar dopiero się zaczął. Przez wiele lat ukrywała prawdę przed światem. Dziś wspiera inne kobiety, których partnerzy czy ojcowie okazali się mordercami. Zagadnięta przez dziennikarza, co czuje, będąc córką seryjnego mordercy, odpowiedziała: – Ja także czuję się ofiarą. Noszę ten wstyd i chcę się go pozbyć. Wiem, że jestem spokrewniona z moim ojcem, ale nikogo nie skrzywdziłam. Jednak świadomość, że mój ojciec zadał ból tylu ludziom, i mi sprawia ból.
Małgorzata Matuszewska
